سران و روئسای حکومات ۲۶ کشور عضو سازمان دفاعی اتلانتيک شمالی (ناتو) قرار است از دوم الی چهارم ماه اپريل در بخارست، پايتخت رومانيا، تشکيل جلسه نمايند.
اندری دينشنيرا خبرنگار صدای امريکا روی موضوعات مورد بحث در گردهم آئی سران ناتو که عمليات اين سازمان در افغانستان را در بر خواهد داشت گزارشی تهیه کرده است.
سازمان ناتو از سال ۲۰۰۳ به اينطرف، ۴۱ هزار عسکر را تحت قيموميت ملل متحد در چوکات قوای بين المللی تعاون امنيتی (آيسف) رهبری مينمايد. اين اولين ماموريت اين سازمان در بيرون منطقۀ اروپا و اوقيانوس اطلس ميباشد.
متخصصين به اين نظر اند که ناتو در افغانستان سه هدف دارد.
اول اينکه در تلاشهای اعمار مجدد و ثبات در افغانستان به حکومت رئيس جمهور حامد کرزی کمک تهيه نمايد.
دوم اينکه قوای نظامی و پوليس آنکشور را تربيه نمايد.
و سوم تعقيب و از بين بردن عناصر شورشی طالب در جنوب افغانستان است که آن رژيم در سال ۲۰۰۱ توسط قوای ائتلاف برهبری ايالات متحده بر انداخته شد.
چارلز کپچن مامور شورای روابط خارجی در واشنگتن ميگويد ناتو در افغانستان مؤفقيت های مختلطی داشته است.
چارلز کپچن میگوید: "ناتو در بعضي ساحات مثلاً در بوجود آوردن يک حکومت باثبات در افغانستان موفقيت هائي داشته است. اين حکومت برتمام مناطق آنکشور کنترول کامل ندارد، اما بعضي مناطق تحت ادارۀ آنست.
از طرف ديگر طالبان توانسته اند در بعضي مناطق مخصوصاً در جنوب و ولايت هلمند، مؤفق شوند تا کنترول دوباره را بدست آورند. با وقوع خشونتهاي بيشتر، حملات انتحاري بيشتر، حملات بيشتر بر عساکر ناتو، افغان و مردم عادي، تعداد تلفات بلند رفته است.
بناءً بنظر من حالت حساسي موجود است که نمي توان گفت که آيا مأموريت ناتو موفق خواهد شد و يا اينکه وضع بقدر کافي مشکل خواهد شد که سازمان ناتو از هم پاشيده و کشورها يکي بعد ديگر خواهند گفت که ما بقدر کافي کار کرديم و ما قواي خود را خارج ميکنيم."
آقاي کوپچن و متخصصين ديگر به اين نظر اند که ماموريت ناتو در افغانستان در جلسۀ سران هفتۀ آينده موضوع اساسي مورد بحث خواهد بود.
بسياری از تحليلگران به اين عقيده اند که مسئلۀ کليدی اين خواهد بود که کشور های بيشتر برای فرستادن عساکر اضافی و فرستادن آنها به جنوب افغانستان که صحنۀ شديد ترين جنگها بوده است، موافقت خواهند کرد و يانه؟
رابرت هنتر در وقت رياست جمهوري بل کلنتون سفير ايالات متحده در ناتو بود. او میگوید: "حکومت امريکا بايد به کشورهاي عضويکه به آنچه وعده نموده و عمل نميکنند فشار وارد نمايد.
آنها به افغانستان رفته اند اما کشورهاي محدودي، قسمت بزرگ مسئوليت را اجرا ميکنند. بطور مثال کانادائي ها بعد از جنگ کوريا، بيشترين تلفات را متقبل شده اند. برتانويها، پولنديها، استونيائي ها، هالندي ها و ايالات متحده، کشورهاي محدوي اند که در جنوب و شرق، ذيدخل اند."
بسياري متخصصين به اين نظر اند که جنگ ناتو عليه طالبان به سبب محدوديت هائيکه از جانب کشورهاي مخلفۀ عضو ناتو در مورد فرستادن قواي شان به بعضي از قسمتهاي افغانستان گذاشته شده، بمشکلات مواجه شده است.
بعضي از مامورين حکومتي ايالات متحده بشمول رابرت گيتز وزير دفاع آن عده از کشورهاي عضو را که محدوديت ايجاد نموده اند بشدت مورد انتقاد قرار داده و گفته است که اين محدوديت ها به ماموريت ناتو در افغانستان صدمه زده است.
متخصصين ميگويند اين مسئله در مذاکرات سران حتماً مورد بحث قرار خواهد گرفت. چارلز کوپچن ميگويد ازينکه بعضي از کشورهاي ناتو ميتوانند فيصله نمايند که کارهاي مشکل را بعهده نگيرند نشان ميدهد که ناتوهم پيوستگي لازم را که در گذشته داشت، ندارد.
چارلز کوپچن: "وقتي قشون شوروي در دوران جنگ سرد سرحدات آلمان را تهديد مينمود همه آماده بودند که بگويند اگر حمله اي واقع گردد ما حاضر خواهيم بود که بجنگيم چون ما ميدانيم که حيثيت و وقار اروپاي غربي در خطر است.
اگر امروز در اروپاي غربي و اروپاي مرکزي در مورد اهميت افغانستان همه پرسي اي صورت گيرد و گفته شود که آيا اين مفاد امنيتي دارد، چگونه پاسخي داده خواهد شد؟ جواب مختلفه اي بدست خواهد آمد.
بنابرين اينگونه اتحاد دو طبقه اي انعکاس حقايقيست که تهديد تعبير مختلفه را بخود ميگيرد که از يک کشور تا کشور ديگر فرق ميکند. دنياي امروزي بهمين منوال است."
کوپچن و متخصصين ديگر بشمول پتريک جکسون استاد علوم سياسي در امريکن يونورسيتي ميگويند شهرت و اعتبار ناتو به عمليات آن سازمان در افغانستان بستگي دارد.
کوپچن میگوید: "مشکلات ويا آزمونيکه ناتو با آن مواجه است آنست که از پايان جنگ سرد به اينطرف بطور کل نتوانسته موجوديتش را موجه نشان دهد.ازينکه مخالف ناتو معلوم بود ناتو دردوران جنگ سرد درين مورد تشويشي نداشت چونکه ماموريت آن سازمان کاملاً واضح بود.
بعد از سقوط اتحاد شوروي ناتو ميکوشد بحيث يک اتحاديۀ منطقوي مختلف، انجمن منطقوي مختلف، تجديد دوباره نمايد. بنابرين موجوديت ماموريت افغانستان از نگاه شناسائي عملياتي حائز اهميت بزرگيست که گفته شود ناتو چه کاري انجام ميدهد."
اوسلي تويه کارمند انستيتوت مطالعات دفاعي ناروي در شهر اوسلو ميگويد ماموريت افغانستان ناتو حائز اهميت بسزائيست.
اوسلی تویه میگوید: "اگر ماموريت در افغانستان ناکام شده و بطريقي بانجامد که دولتهاي بشکل انفرادي به يک سلسله خروج قوا شروع نموده و ايالات متحده و چند کشور که متفقين سرسخت آن کشور اند در جنوب تنها بگذارند در آنصورت احتمال قوي ميرود که تعهدات امريکا به اتحاديه را بطور جدي خدشه دار خواهد کرد. و اين پيمان به نزولش بجانب يک کلوب مصلحت دهنده به ديموکراسي ها ادامه داده از حالت پيمان دفاعي نظامي بيرون کرديده است."
بسياري از متخصصين ميگويند جلسۀ سران کشورهاي عضو ناتو در بخارست اين مسئله را روشن خواهد ساخت که ديده شودآيا کشورهاي عضو متعهد و آماده اند که عمليات در افغانستان به مؤفقيت بانجامد و ياخير.