ولسی جرگه افغانستان امروز وزیر کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین و رئیس کمیسیون اصلاحات اداری را در جلسۀ استجوابیه فراخوانده بود.
خالی بودن بست‌ها در ادارات دولتی، عدم شفافیت در پروسۀ استخدام، معلوم نبودن شمار تمام بست‌های خالی در ادارات، افزایش بیکاری، حمایت‌نشدن کارگران افغان در کشورهای خارجی از پرسش‌های وکلای مجلس بود که آنها را مطرح کردند.
نسرین اوریاخیل وزیر کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین در پاسخ به سوالات اعضای مجلس گفت که در تمام ادارات دولتی ۸۴۹ هزار بست ملکی و نظامی وجود دارد و از این میان بیش از ۳۰۰ هزار بست آن که شامل ادارات ملکی می‌شود، تکمیل می‌باشد.
به گفتۀ خانم اوریاخیل در ادارات دولتی هزاران بست خالی وجود دارد؛ اما به دلیل برخی مشکلات و موانع افراد واجد شرایط در این پُست‌ها استخدام نشده اند.
او گفت "بر اساس دو احصائیۀ که از ریاست تشکیلات ریاست جمهوری و کمیسیون اصلاحات اداری به دست دارم، بین ۲۰ تا ۲۵ هزار پُست ملکی در ادارات دولتی خالی است. پنجاه هزار شاید باشد، اما برخی ادارات شامل احصائیه نشده اند."
خانم اوریاخیل افزود ادارات نظامی و قضایی به دلیل محرم‌بودن امور، پست‌های خالی ادارات شان را در این احصائیه شامل نساخته اند.
او گفت که به کابینۀ افغانستان طرح‌هایی را پیشنهاد کرده است تا پس از تأیید اقدامات برای استخدام افراد واجد شرایط در پُست‌های خالی صورت بگیرد.
در همین حال احمدمسعود توخی رئیس عمومی خدمات ملکی گفت که از مجموع ۳۹۷۷۲۲ بست ملکی در ۵۱ ادارۀ دولتی، ۲۵۵۸۵ بست آن خالی است که تنها ۱۳ هزار آن در وزارت معارف است.
بر اساس معلومات آقای توخی، پس از وزارت معارف، وزارت صحت عامۀ افغانستان بیشترین بست‌های خالی را دارد که شمار آن به ۲۰۹۶ بست می‌رسد.
به گفتۀ توخی هنوز وزارت خارجۀ افغانستان، شاروالی، بخش اداری استره محکمه، اداره امور ریاست جمهور و دارالانشای شورای وزیران شامل سیستم رتب معاشات نشده است و بست‌های آن نیز در احصائیه شامل نیست.
او همچنان گفت صدور فرمان‌ها و احکام مقامات بلندپایه دولتی برای استخدام دوستان و اقوام شان و کاغذ بازی در ادارات، از مشکلات اساسی در روند استخدام افراد واجد شرایط در پُست‌های خدمات ملکی است.
برنامه‌های وزارت کار و امور اجتماعی
خانم اوریاخیل گفت هرچند ایجاد شغل وظیفۀ وزارت‌های سکتوری است؛ اما در سال روان خورشیدی این اداره تصمیم دارد تا با هماهنگی و توافق سایر وزارت‌ها زمینه‌های اشتغال را برای افراد واجد شرایط کار فراهم کند.
او افزود که ایجاد ۴۶ مرکز جدید آموزش حرفوی در سراسر افغانستان، تکمیل سروی نیازمندی بازار کار، اخذ تصدیقنامه سازمان بین‌المللی کار برای ۱۵۰ هزار کارگر افغان تا شش ماه آینده و تربیه کارگران برای پروژه تاپی در ترکمنستان از برنامه‌های کوتاه مدت این وزارت است.
براساس معلومات وزیر کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین، در پنج زون مراکز کاریابی ایجاد خواهد شد و برای کسانی که سواد ندارند، در این مرکز مشوره داده می‌شود و زمینۀ کار را برای آنان فراهم خواهد ساخت.
خانم اوریاخیل گفت که در بخش اعزام کارگران افغان به خارج، هنوز کشورهای خلیج به افغانستان پاسخ مثبت نداده است؛ ولی برای فرستادن کارگران افغان به خارج، به زودی پالیسی ملی کار ایجاد می‌گردد.
وزیر کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین افغانستان افزود که این وزارت برنامه‌ای جدید را روی دست گرفته که بر اساس آن، فرد تازه استخدام شده برای شش ماه در یک ادارۀ ملکی کار می‌کند و سپس تصدیقنامه یک ساله را به عنوان تجربه کاری می‌گیرد.
هزاران بست خدمات ملکی در حالی در ادارات دولتی خالی است که هزاران جوان تحصیل‌کردۀ افغان اکنون بیکار اند و برخی هم راه مهاجرت را در پیش گرفته اند.