لینک های دسترسی

Breaking News

دشمنان مکروسکوپیک سربازان زخمی افغان


تورید غیرقانونی دوای بی کیفیت در بازار، مشکل دیگری را بر دوش سکتور صحت در افغانستان تحمیل کرده است
تورید غیرقانونی دوای بی کیفیت در بازار، مشکل دیگری را بر دوش سکتور صحت در افغانستان تحمیل کرده است

در کنار زخمی های جنگ در ولایت کندز، شفاخانه های آن ولایت به ویژه مراکز صحی خط مقدم جنگ با یک دشمن دیگر سربازان زخمی افغان دست و پنجه نرم می کند. شیوع انواع شدیداً ساری مکروب که در مقابل دوا مقاوم است، درمان زخمی شدگان جنگ را دشوارتر ساخته است.

مکروب مقاوم در برابر دوا مشکل صحی حتا در پیشرفته ترین کشورهای جهان است، اما موسسۀ داکتران بدون مرز به استناد شواهد موجود می گوید که در دوسال گذشته این مشکل در افغانستان بی نهایت حاد شده است.

مرکز درمانی داکتران بدون مرز در ولایت کندز، در یک سال گذشته نزدیک به ۱۰۰ مورد شیوع مکروب مقاوم در مقابل دوا را شناسایی کرده است که سربازان زخمی به آن مبتلا بوده اند.

در حالیکه خشونت های اخیر در ولایت کندز شمار زیاد زخمی شدگان نظامی و ملکی را به مراکز درمانی ولایت کندز سرازیر کرده است، مشکل شیوع این باکتریا بار گران دیگری را بر دوش کارمندان صحی تحمیل کرده است.

زمری نوجوان افغان که در اثر اصابت هاوان در حویلی شان یک پای خود را از دست داده است، از یک و نیم ماه به اینسو در مرکز درمانی داکتران بدون مرز در کندز بستر است، زیرا مکروب موجود در زخم وی در مقابل اکثر دواها پاسخ نمی دهد.

داکتران در کندز ارقام کافی مقایسه یی ندارند تا گراف صعودی یا هم نزولی شیوع مکروب را در درازمدت ارزیابی کنند، اما به شدت از ناحیۀ مشکل انتان نگرانی دارند.

اکنون شفاخانۀ داکتران بدون مرز در نظر دارد که بخش لابراتوار خود را گسترش بخشیده و آزمایشات پیشرفتۀ خود بیماران را انجام دهد تا مشخص شود که کدام مکروب سبب عفونت شده و کدام دوای مشخص باید به آن تجویز شود.

لابراتور موجود در حال حاضر تنها نمونه های برداشته شده از زخم های باز بیماران را آزمایش می کند.

کتلین تامس، مسوول بخش مراقبت های ویژه و اتاق عاجل شفاخانۀ داکتران بدون مرز در کندز به خبرگزاری رویترز گفته است که شمار واقعات مکروب های مقاوم در برابر دوا یقیناً که بلندتر است. او این مشکل را بزرگ توصیف کرده و خواستار رسیدگی هرچه زودتر به آن است.

مشکل بیمار و داکتر

در ولایت هلمند که مانند همیش سنگر داغ نبرد میان نیروهای دولتی و تندروان بوده است، به گفتۀ مسوولان شفاخانه ها نوعی مکروب جهاز تنفسی و اسهال شایع است که در برابر تداوی دوایی بهبود نمی یابد.

اسناد و مدارک شفاخانۀ هلمند که در سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ ثبت شده است، نشان می دهد که با وصف تجویز مقادیر زیاد انتی بیوتیکها به شماری از این بیماران، عفونت آنان در مقابل دوا مقاومت داشته است.

داکتران می گویند که انگیزه های احتمالی این مشکل می تواند تجویز بیش از حد لازمی دوا به بیمار و مصرف نکردن تمام دوای تجویز شده به بیمار باشد.

در اکثر بخش های افغانستان دوا از سوی افراد غیرمسلکی به فروش رسیده و خودسرانه مصرف می شود
در اکثر بخش های افغانستان دوا از سوی افراد غیرمسلکی به فروش رسیده و خودسرانه مصرف می شود

این مشکل در افغانستان بیش از هر جای دیگر دنیا می تواند پیچیده تر شود، زیرا نظارت بسیار ناکافی بر کیفیت دوا وجود دارد و اکثر دواهای بی کیفیت به گونۀ غیرقانونی از مرزهای باز ایران و پاکستان به افغانستان وارد می شود.

عبدالخلیل خاکزاد رئیس انستیتیوت دواسازی ابن سینا در کابل به خبرگزاری رویترز گفته است که نزدیک به ۶۰ درصد دوای موجود در افغانستان به شمول انتی بیوتیک از طریق مجرا های غیرقانونی وارد بازار می شود.

هرچند شماری از دواهای قاچاق شده ممکن با کیفیت باشد، اما فقدان معلومات در مورد کیفیت دوا که شماری از داکتران را وادار به تجویز دوز های بلند دوا به بیمار می کند، خود می تواند در ایجاد مقاومت مکروب ها در برابر دوا، وسیله شود.

قیوم وردک، مسوول نظارت از لابراتوارهای موسسۀ داکتران بدون مرز می گوید که مشکل دیگر عام در افغانستان مصرف خودسرانۀ دوا از سوی بیماران است که بار بیشتری را بردوش داکتران تحمیل می کند.

مقام های افغان نیز مرز باز طولانی میان افغانستان و پاکستان و ایران را دلیل عمدۀ قاچاق دوا به آن کشور می خواند.

عبدالحفیظ قریشی رئیس امور فارمسی افغانستان می گوید که وزارت صحت می تواند دواخانه ها را نظارت کند، اما قادر به ادارۀ مرزها و شاهراه ها نمی باشد.

بستن مجراهای قاچاق

به هر حال، برای کارکنان صحی شفاخانه های مناطق ناامن چون کندز و هلمند، درمان مکروب های تهدید کنندۀ زندگی بیماران آنهم در وسط جنگ و میزان بلند زخمی شدگان، مستلزم تدابیر فوق العاده، به شمول تورید دوا از منابع و کشور های معتبر می باشد.

چنانکه شفاخانه ها و مراکز درمانی داکتران بدون مرز تنها دواهای با کیفیتی را تجویز می کند که در خود شفاخانه موجود است و هیچگاهی دواهای موجود در بازار های محلی را تجویز نمی کند.

این مراکز همچنان بیمارانی که به مکروب های مقاوم در برابر دوا مبتلا می باشند، از سایر بیماران تجرید می کند. زیرا سرایت مکروب در نزد بیماران که اکثر شان سیستم ضعیف معافیتی می داشته باشند، به سادگی صورت می گیرد.

اما حقیقت تلخ این است که شمار زیاد زخمی شدگان جنگ چه نظامی و چه ملکی پیش از رسیدن به شفاخانه به مکروب های خطرناک و مقاوم در برابر دوا مبتلا شده اند، به این مفهوم که منبع مکروب نه در شفاخانه بلکه در محیط بیرون موجود بوده است، خطری که مهار کردن آن به تلاش های بسیار گسترده و پرهزینه نیاز دارد.

XS
SM
MD
LG