وضعیت نامناسب صنعت تولید کشمیره هرات

بی‌توجهی حکومت افغانستان و وزارت تجارت این کشور به صنعت کشمیره «کرک» باعث شده تا این صنعت قدیمی افغان‌ها در وضعیت نامناسبی به سر ببرد.

صاحبان فابریکه‌های پروسس (تولید) کشمیره در هرات می‌گویند با اینکه کشمیره تولیدی آنها از کیفیت بالایی برخوردار است؛ اما نبود بازاری مناسب باعث شده تا میزان صادرات این صنعت کاهش یابد.

کشمیره، صنعتی قدیمی در افغانستان؛ که صادرات مواد خام آن از سال ۱۳۴۰ یعنی ۵۰ سال قبل آغاز شد.

مرغوب‌ترین کرک‌های افغانستان معمولاً مختص به ولایت‌های هرات، بدخشان و قسماً ولایت‌های غور، فراه و قندهار است که همواره در بازارهای جهانی تبادله می‌شوند.

با این همه صاحبان فابریکه‌های کرک پاکی در ولایت هرات می‌گویند بی‌توجهی دولت به پروسس و صادرات کشمیره باعث شده تا این صنعت در وضعیت بدی به سر ببرد.

غلام صدیق نظری معاون یکی از شرکت‌های خصوصی کرک‌پاکی در هرات می‌گوید بی‌توجهی دولت در راستای پروسس و صادرات کشمیره باعث شده تا آنها قسمت اعظمی از سرمایه خود را به شرکت‌های خارجی بپردازند.

نظری می گوید "پاک‌کاری مقدماتی را به شکل سنتی در داخل افغانستان انجام می‌دهیم؛ چون کرک یک موی‌ریز و درشت دارد که ما تنها موی درشت را می‌توانیم با دست بکشیم؛ اما موی‌ریز را باید با ماشین کشیده شود که این ماشین تا به حال در افغانستان وجود ندارد که تاجر به تنهایی نمی‌تواند این ماشین‌آلات را بیاورد و باید دولت این ماشین‌آلات را بیاورد و تاجر را حمایت کند".

غلام صدیق می افزاید که "ما هر کیلوی ۲۵ سنت به دولت چین، بلجیم و یا ایتالیا پرداخت می‌کنیم که بتوانیم کرک خود را بشوییم و خشک کنیم که اگر دولت این ماشین‌آلات را بیاورد و همین پول را از تاجر بگیرد، هم منفعت به دولت است و هم منفعت به مردم می‌رسد."

آزمون های صنعت کرک پاکی هرات

مشکلات متعددی سد راه فعالیت‌های شرکت کرک‌پاکی در هرات وجود دارد. از ناامنی گرفته تا عدم حمایت از سوی دولت؛ مشکلاتی اند که صنعت کشمیرۀ هرات با آنها مواجه است.

آقای نظری می‌افزاید، دولت به عوض حل مشکلات صنعتکاران، خود برای آنان مشکل خلق می‌کند.

او می افزاید که "مشکلات اصلی و عمده که پیش روی ما قرار دارد ناامنی است یعنی تاجر آزادانه نمی‌تواند به فابریکه برود، اطراف شهر بگردد و از مالدار خبر بگیرد که چطور کرک قیچی می‌شود و یا شانه زده می‌شود، موضوع دوم اینکه دولت و وزارت تجارت هیچ نوع همکاری با ما در بخش صادرات ندارد بر علاوه اینکه همکاری ندارد برای ما مشکل تراشی هم می‌کند مثلا یک پلان در وزارت مالیه ایجاد کرده اند که باید هر سه ماه یک راپور مالی ارایه کنیم، متأسفانه ما هنوز جواب راپور اول را نداده ایم که زمان راپور دوم می‌رسد."

اما مقام های وزارت تجارت افغانستان باوری دیگر دارند. مسافر قوقندی سخنگوی وزارت تجارت و صنایع می‌گوید نه تنها در صادرات کشمیره این کشور کدام تغییری به وجود نیامده؛ بلکه در جریان چند سال اخیر کشمیره افغانستان از جایگاه چهارم به جایگاه دوم در جهان ارتقا یافته است.

قوقندی می گوید "یک چیزی که بسیار رشد خوبی در پنج سال گذشته کرده ، کشمیره افغانستان است و در دنیا مقام دوم را گرفته ایم .و ما بعد از گرفتن سرتفیکیت بین المللی مستقیماً به کشور چین صادرات داریم و یک کار دیگر که کرده ایم گروپ کاری کشمیره افغانستان را ایجاد کرده ایم و از تمام ولایات در ان عضویت دارند و ما کشمیره هرات و بدخشان را بعنوان الگو به کشور چین روان کرده ایم که جایگاه دوم را گرفتیم و نمیدانیم دقیق که ما باید بیشتر از این چه کاری برای این فابریکه داران انجام دهیم."

شماری از زنان کرک‌پاک در ولایت هرات نیز که از سال‌ها به این سو در فضای نامناسب به این حرفه مشغول هستند؛ از بی‌توجهی دولت نسبت به خود سخن می‌زنند.

این زنان می‌گویند با اینکه شرکت‌های خصوصی کار زیادی از آنها گرفته و معاش اندکی می‌پردازند؛ اما آنها را از بی‌سرنوشتی که دولت برای مردم به وجود آورده، نجات داده است.

بی بی هور که از ولایت غور است می‌گوید مدت سی و پنج سال می‌شود که اینجا کار می‌کنیم ، اگرهمین تاجران نباشد ما غریب‌ها از کجا درآمد داشته باشیم، کدام دولت می‌آید به ما مردم غریب و بیوه زن کمک می‌کند، اگر این افراد نباشند ما باید گدایی کنیم.

در سال ۲۰۱۱ میلادی نیز یک فابریکه پروسس و تصفیه کشمیره به ارزش ۲۸۰ هزار دالر آمریکایی در پارک صنعتی هرات افتتاح شد که بعد از چند سال بر اثر بی‌توجهی دولت از کار باز ماند.

هم اکنون کشمیره پروسس شده افغانستان به کشورهای آسیایی مثل چین صادر می‌شود.