لینک های دسترسی

Breaking News

تمایل ایران به مذاکره، خبرگی سیاسی یا فشار تحریمها


تحلیلگران می گویند که حتا شاخه های بسیار محافظه کار جمهوری اسلامی برای رسیدن به یک معامله در مورد برنامۀ هسته یی ایران به تحرک آمده است.

برای اندکی، چنین به نظر رسید که در دور اخیر مذاکرات میان وزرای خارجۀ شش قدرت جهان و ایران در ماه نومبر، ممکن توافقی در خصوص برنامۀ هسته یی ایران به میان آید. اما چنان نشد. اکنون مقام های پایین رتبۀ کشور های مذاکره کننده تلاش خواهند کرد تا شگاف ها را پر سازند.

جواد ظریف، وزیر خارجۀ ایران به این باور است که موفقیت در این زمینه ممکن است. او گفت که همه طرف های مذاکره کننده در یک مدار فکری قرار دارند که به باور وی انگیزۀ مثبتی برای پیشرفت است.

مسایل پیچیده و دشوار است. اما کارشناسان می گویند که در مرحلۀ نخست، توافق بر محدود شدن برنامۀ هسته یی ایران در بدل سهل شدن تحریم های اقتصادی، ممکن است، زیرا به استدلال آنان، آیت الله علی خامنه یی رهبر ارشد مذهبی ایران خواهان آن است.

گابریل ریفکایند، رئیس برنامه شرق میانه در گروه پژوهشی آکسفورد می گوید که رهبر ارشد مذهبی ایران یک متصدی بسیار زرنگ است و هشیارانه تر از آنچه انتظار می رفت در پیوند با مذاکرات هسته یی ایران عمل کرد.

خامنه یی به محافظه کاران در ایران گفته است که به حسن روحانی، رئیس جمهور نسبتاً اعتدالگرا و جدیداً منتخب اجازه دهند تا دیپلوماسی را بیازماید. فریاد عامۀ ایران برای آرامش و رهایی از تحریم های فلج کنندۀ اقتصادی یگانه عاملی بود که روحانی را به قدرت رساند.

تحریم های غیر قابل انصراف

اما رانلد پوپ، پژوهشگر ارشد در مرکز مطالعات امنیتی زوریخ می گوید که این رویداد تنها به همین اندازه پیشرفت داشت، زیرا به گفتۀ وی مقام های ایران مایل به سازش اند، اما هیچ تمایلی به سر فرود آوردن ندارند.

پوپ استدلال می کند که از یکسو، پشتیبانی گسترده از برنامۀ هسته یی در ایران وجود دارد و این موضوع به نوعی افتخار ملی مبدل شده است. او می افزاید که از سوی دیگر، مردم ایران با ستوه از وضعیت اقتصادی از سیاستمداران خود توقع می برند تا برای برداشتن تحریم های اقتصادی وارد مذاکره شوند.

تحلیلگران به این نظر اند که باید فورمولی وضع شود تا از یکسو- بدون توقف کامل- برنامۀ هسته یی ایران را محدود سازد و به جامعۀ جهانی آرامش بدهد و از جانب دیگر تحریم ها را به قدر کافی از ایران بردارد تا در کوتاه مدت تهران را قانع سازد- بدون آنکه انگیزه و اشتیاق آن کشور را برای ادامۀ مذاکرات صدمه برساند.

ریفکایند می گوید که در این برهۀ زمانی برخی از این تحریم ها قابل انصراف نیست. او می گوید که تحریم های بزرگ و عمده که در حقیقت صنعت نفت و بخش مالی ایران را هدف قرار می دهد، در این مقطع زمانی برداشته یا فسخ نخواهد شد.

اما ایران در پایان این روند، البته شش ماه آینده، خواهان چنین چیزی است. پس این مذاکرات به هر اندازه یی که دشوار باشد، اگر به موفقیت بیانجامد، کار های دشوارتر و سازگاری های دردناکتری را از هر دو طرف در پی خواهد داشت.

گزارشگر: الپسین
برگردان: نجیب الله احمدیار
XS
SM
MD
LG