گروه دولت اسلامی یا داعش به تاریخ دوم دسمبر سال ۲۰۱۵، ویدیویی را بر انترنیت پخش کرد که باعث شد تا مردم عادی روسیه نیز از جنگ سوریه که دور از آنها جریان دارد، مستقیماً متأثر شوند.
در ویدیو مردی نشان داده میشود که در لباس های نارنجی رنگ، در کنار جهیلی در سوریه زانو میزند و اعتراف میکند که برای روسیه، جاسوسی تندروان داعش را میکرد. سپس یک فرد دیگر که او هم روسی صحبت میکند و خود را پوشانیده است، با استفاده از یک چاقوی شکاری، سر فرد زانو زده را از تنه اش جدا میکند.
این رویداد، یک معمای تازه ای را مطرح ساخت. فرد متهم به جاسوسی که در ویدیو نشان داده شد، نام خود را ماگومد خاسییُف معرفی میکند و میگوید که از جمهوریت چیچنیای فدراتیف روسیه بوده و برای استخبارات روسیه کار میکرده است. چیچنیا منطقۀ عمدتاً مسلمان نشین روسیه محسوب میشود.
رمضان قدیروف رهبر چیچنیا که از طرفداران حکومت مرکزی روسیه میباشد، فوراً جاسوس بودن خاسییُف را تکذیب کرد. اما مصاحبه ها با بیش از ده نفری که خاسییُف را در روسیه میشناختند، قضیه را بغرنج تر جلوه داد.
یک مرد و دو زندگی
مصاحبه ها با دوستان و آشنایان خاسییف نشان میدهد که این مرد ۲۳ ساله هم با گروه های مسلمان و هم با ادارات امنیتی روسیه تماس هایی داشت و به این گونه، دو زندگی متفاوتی را پیش میبرد.
خاسییف از نژاد روس بود و در یک خانوادۀ غیرمسلمان به دنیا آمده بود. او دوران نوجوانی اش را میان چیچنیایی ها که او را یک مسلمان مخلص میشناختند، سپری کرد و زبان چیچنایی را نیز روان صحبت میکرد.
بعضی از دوستان چیچنایی او برای پیوستن به صفوف جنگجویان داعش، رهسپار شرق میانه شده بودند و او را نیز ترغیب کرده بود که با آنها بپیوندد.
در نیمرخ دیگر زندگی اش، خاسییف با غیرمسلمانان در ارتباط بود و در میان پولیس روسیه، دوستی داشت. ضمناً گفته شده که وزارت داخلۀ روسیه به او کارت جواز کار به حیث محافظ امنیتی را نیز صادر کرده بود.
در برخی جا ها، به شمول وظیفۀ رسمی اش، خاسییف نام اصلی و خانوادگی اش را به کار میبُرد و آن، یافگینی یودین بود. اگر به اعترافات ظاهری او در ویدیوی نشر شده باور کرد، معلوم میشود که خاسییف در دنیای مرموز میان شمولیت رسمی روسیه در جنگ سوریه، و نبردی که هزاران تبعۀ روسیه و سایر جمهوریت های سابق شوروی به نام جهاد به آن پیوسته اند، گیر مانده بود.
وزارت داخلۀ روسیه، و هم ادارۀ استخباراتی آن کشور که ادعا شده خاسییف به آن جاسوسی میکرد، از ارایۀ تبصره در رابطه با ادعا های یاد شده ابأ ورزیده است.
به ستوه آمدن از جمع آوری اجساد
اسناد یک یتیم خانه در چیچنیا نشان میدهد که مادرش خاسییف را در ده سالگی، بنا بر دلایل نامعلوم به یتیم خانه سپرده بود و سپس خودش فوت کرد. خاسییف در همان یتیم خانه زبان چیچینی آموخت و با مسلمان شدن، نام ماگومد (روسی شدۀ محمد) را برای خود برگزید. بعد یک خانوادۀ مسلمان چیچینی او را به فرزندی گرفت.
خاسییف با آن که در اوراق رسمی نام روسی اش را حفظ کرده بود، اما استادان سابق او حکایه میکنند که او اصرار داشت تا به نام ماگومد صدا زده شود. بالاخره نام رسمی خود را با اخذ پاسپورت جدید، نیز به ماگومد خاسییف تعویض کرد. با وجود این همه، یک دوست او ادعا دارد که خاسییف چیچینی ملتگرا و یا بنیادگرا نبود.
ماندرخوانده اش میگوید خاسییف به او گفته بود که بعضی دوستان افراطی اش از او خواسته بود تا به صفوف جنگجویان اسلامی بپیوندد، اما او امتناع ورزیده بود. او بعداً ریش گذاشت، و همچنان از نوشیدن مشروب و آشنایی با دختران لذت میبُرد.
با وجود این همه، خاسییف سال گذشته روسیه را ترک کرد و خانوادۀ چیچینیایی که او را به فرزندی گرفته بود، از سرنوشت او نا آگاه ماند.
خاسییف به نزدیکی های شهر کوبانی در سوریه رفته بود و از آنجا به یک دوست اش نامه هم فرستاده بود و نوشته بود که دیگر از جمع آوری نعش های زیاد، خسته شده است.
