اسلام کریموف رهبر مستبد اوزبیکستان، که کشورش عرصۀ رقابت شدید استراتیژیک میان روسیه، چین و غرب است، پس ازخونریزی دماغی به روز شنبه اکنون در شفاخانه بستر است.
لولا کریموفا تیلییفا دختر آقای کریموف روز دوشنبه در صفحۀ انستاگرام خود نگاشته است که از همه کسانیکه برای شفایابی پدرش دعا میکنند، سپاسگذار خواهد بود.
آقای کریموف ۷۸ ساله که از دورۀ اتحاد جماهیر شوروی پیشین زعیم اوزبیکستان است، کدام جانشین آشکارا ندارد و آن کشور هنوز هم عمدتاً از سوی اعضای پیشین کمونیست اداره میشود.
نبود مخالفان قوی سیاسی و رسانههای آزاد در اوزبیکستان به این مفهوم است که در مورد هرگونه انتقال تدریجی قدرت، احتمالاً از سوی یک حلقۀ نزدیک به خانوادۀ کریموف و مقامهای ارشد حکومت تصمیم گرفته خواهد شد.
ناکامی در اجماع برای انتقال قدرت، به احتمال زیاد اوزبیکستان را دستخوش بی ثباتی و آشوب خواهد ساخت. این کشور با جمعیت ۳۲ میلیون نفر و عمدتاً مسلمان از دیرزمان هدف تندروان اسلامی بوده است.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال اوزبیکستان در سال ۱۹۹۱، کریموف نقش موفقی را بازی کرده و روابط سیاسی و اقتصادی خوبی را با غرب، روسیه و چین حفظ کرده است.
گروههای مدافع حقوق بشر و شماری از کشورهای خارجی، آقای کریموف را به خاطر کارنامۀ حقوق بشری وی به باد انتقاد گرفته اند، اما استدلال وی این است که اوزبیکستان گذرگاه تندروان اسلامی از افغانستان به روسیه و غرب اروپا است.
آقای کریموف پسر ندارد تا جانشین تاج و تخت پدر شود. گلناره دختر بزرگ وی از سال ۲۰۱۴ تا کنون در انظار عامه نیامده است. چندین رسانه گزارش داده است که گلناره به دستور پدرش در توقیف منزل به سر میبرد. لولا دختر دوم آقای کریموف سفیر اوزبیکستان در یونسکو است.
میان همسایهگان اوزبیکستان، تنها ترکمنستان پس از درگذشت سفر مراد نیازوف، رهبر عصر شوروی در آن کشور، در سال ۲۰۰۶ شاهد انتقال نسبتاً ملایم سیاسی بوده است.
قرغیزستان همسایۀ فقیر اوزبیکستان پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی پیشین، دو انقلاب خشونتبار توأم با برخوردهای فرقهای را پشت سر گذاشته است.
تاجیکستان همسایۀ دیگر اوزبیکستان، در سالهای ۱۹۹۰ جنگ ویرانگر داخلی را تجربه کرد. شماری از جنگجویانی که در آن زمان بر ضد حکومت تاجیکستان میجنگیدند، اعضای جنبش اسلامی اوزبیکستان بودند.
جنبش اسلامی اوزبیکستان که یک گروه ممنوعه در آن کشور میباشد پس از اقتدار طالبان در افغانستان به طالبان و اکنون با گروه دولت اسلامی یا داعش بیعت کرده است.
گزارش: خبرگزاری رویترز