بیانات مقام ارشد کاخ سفید مبنی بر احتمال خروج تمامی قوای نظامی امریکا از افغانستان واکنش های گوناگونی را در پی داشت.
اما دپلومات های پیشین افغان و خارجی بیشتر بر آزمون های خود افغانستان تأکید می کنند که باید توسط افغان ها و به کمک شرکای بین المللی حل شود. آنها نقش و حضور سربازان امریکایی را عامل عمدۀ پیروزی و یا ناکامی عنوان نمی کنند.
عمده ترین نگرانی بین آنانی که از خروج تمامی قوای امریکایی پس از سال ۲۰۱۴ وجود دارد، درگیری جنگ داخلی، شکست نظام و از هم پاشی قوای امنیتی افغانستان است که وابسته به کمک و یاری شرکای بین المللی می باشد.
حمید ارسلان، کارشناس افغان در واشنگتن دهۀ نود میلادی را مثال می آورد که پایان کمک های شوروی پیشین منجر به تضعیف و بلاخره سقوط حکومت داکتر نجیب الله شد.
جیمز دبینز، سفیر پیشین ایالات متحده در اتحادیۀ اروپایی می گوید که افغانستان در یک دهۀ گذشته دستآورد های زیادی داشته است، اما اکنون آن کشور باید از دو آزمون مهم، یعنی گرفتن مسئولیت های امنیتی و انتقال موفق سیاسی بدر آید.
دبینز به این باور است جاگزین رهبر فعلی افغانستان باید شبکه ها و حلقه هایی را ایجاد کند تا کم از کم بتواند امور را به پیش ببرد و موفقیت های نسبی رئیس جمهور کنونی را تکرار کند. او می افزاید که همین پرسش مهمی است که باید منتظر پاسخ آن در سال های آینده بود.
هلال الدین هلال، معین پیشین وزارت داخلۀ افغانستان نسبت به تعداد و یا موجودیت قوای خارجی در افغانستان پس از سال ۲۰۱۴ بر تعهد دراز مدت، شراکت و همکاری جامع ایالات متحده با افغانستان تأکید می ورزد.
این جنرال افغان مانند کارشناسان امریکایی به روزنامۀ وال ستریت ژورنال از مشکلات داخلی حکومت افغانستان، مانند فساد گستردۀ اداری، حکومتداری و مصارف غیر موثر کمک ها ابراز نگرانی کرده است.
نقش پاکستان
اما زمانی که موضوع ثبات پایدار در افغانستان مطرح می شود، نقش کشور های منطقه به ویژه پاکستان و ارتباط آنها با گروه های دخیل و درگیر در امور افغانستان به گونۀ حتمی سر زبان می آید.
ریاض احمد خان، دپلومات پیشین پاکستانی با اشاره به جنگ ضد دهشت افگنی می گوید که نزد پالیسی سازان در اسلام آباد، طالبان و القاعده دو گروه متفاوت اند. او ادامه می دهد که توقعات از نقش پاکستان در نفوذ بر طالبان نیز باید واقعبینانه باشد زیرا آن کشور نمی تواند دید طالبان را تغییر دهد.
این مقام پیشین وزارت خارجۀ پاکستان می گوید که روند مصالحه و رهبری آن توسط افغان ها برای آیندۀ افغانستان اهمیت زیادی دارد و پاکستان و ایالات متحده فقط نقش حامی را بازی کرده می توانند.
این دپلومات پیشین می گوید که نباید از اشتیاق مفرط پاکستان به چگونگی روند مصالحه در افغانستان تعبیر نادرست صورت گیرد گویا اینکه پاکستان می خواهد اجندای خود را در این روند داشته باشد.
مقامات افغان با دید این دپلومات پاکستانی موافقه نخواهند کرد زیرا به باور شماری از آنها کلید موفقیت روند صلح در دست پاکستان است و قوای نظامی آن کشور می تواند از نفوذ خود بر طالبان استفاده کرده آنها را به میز مذاکره بکشاند و یا هم از گفت و شنود های مصالحه دور سازد.
شناسایی دهشت افگنان
سید طیب جواد، سفیر پیشین افغانستان در ایالات متحده در یک نشست دپلومات های پیشین در واشنگتن گفت که طرح یک استراتیژی مشخص مصالحه، شناسایی دوست و دشمن و پیام منسجم، برای پیروزی روند انتقال سیاسی و امنیتی و مذاکرات کابل-واشنگتن حتمی می باشد.
آقای جواد می گوید که مشخص ساختن مشی کابل و واشنگتن عامل مهم در تعیین سرنوشت حضور و شمار قوای خارجی در افغانستان می باشد که رئیس جمهور کرزی و همتای امریکایی او باید بر آن تصمیم بگیرند.
آقای جواد می گوید در صورتی که نقش قوای امریکایی پس از سال ۲۰۱۴ مبارزه با دهشت افگنی می باشد، پس در ابتدا باید دهشت افگنان مشخص شوند که طالبان اند، شبکۀ حقانی و یا هم القاعده.
بازی سیاسی
جیف دریزلر، پژوهشگر امور افغانستان در انستیتوت مطالعات جنگ در واشنگتن می گوید که فرضیۀ خروج تمامی سربازان امریکایی از افغانستان فقط شیوۀ دپلوماتیک مقامات امریکایی است تا رهبر افغانستان را وادار به پذیرفتن تقاضا های خود کنند. اشارۀ او به دریافت مصئونیت حقوقی برای سربازان امریکایی است که ممکن پس از سال ۲۰۱۴در آن کشور باقی بمانند.
فراهم کردن مصئونیت حقوقی برای سربازان از قضای افغانستان برگۀ قوی رئیس جمهور کرزی در مذاکره با واشنگتن پنداشته می شود زیرا همین موضوع بود که ایالات متحده را وادار به خروج تمامی سربازان امریکایی از عراق ساخت.
توافق نظر وجود دارد که گرفتن مسئولیت های امنیتی، فایق آمدن به آزمون انتقال سیاسی در دو سال آینده و موثریت تلاش ها برای پایان جنگ در افغانستان موضوعاتی است که در صدر قرار دادن آن به حیث اجندای کاری کابل حتمی می باشد.
اما چشم همه در حال حاضر بر نشست فراد میان رهبران افغانستان و ایالات متحده خیره شده است که واشنگتن چه نقشی را در گشایش این گره ها ایفا خواهد کرد.
اما دپلومات های پیشین افغان و خارجی بیشتر بر آزمون های خود افغانستان تأکید می کنند که باید توسط افغان ها و به کمک شرکای بین المللی حل شود. آنها نقش و حضور سربازان امریکایی را عامل عمدۀ پیروزی و یا ناکامی عنوان نمی کنند.
عمده ترین نگرانی بین آنانی که از خروج تمامی قوای امریکایی پس از سال ۲۰۱۴ وجود دارد، درگیری جنگ داخلی، شکست نظام و از هم پاشی قوای امنیتی افغانستان است که وابسته به کمک و یاری شرکای بین المللی می باشد.
حمید ارسلان، کارشناس افغان در واشنگتن دهۀ نود میلادی را مثال می آورد که پایان کمک های شوروی پیشین منجر به تضعیف و بلاخره سقوط حکومت داکتر نجیب الله شد.
جیمز دبینز، سفیر پیشین ایالات متحده در اتحادیۀ اروپایی می گوید که افغانستان در یک دهۀ گذشته دستآورد های زیادی داشته است، اما اکنون آن کشور باید از دو آزمون مهم، یعنی گرفتن مسئولیت های امنیتی و انتقال موفق سیاسی بدر آید.
دبینز به این باور است جاگزین رهبر فعلی افغانستان باید شبکه ها و حلقه هایی را ایجاد کند تا کم از کم بتواند امور را به پیش ببرد و موفقیت های نسبی رئیس جمهور کنونی را تکرار کند. او می افزاید که همین پرسش مهمی است که باید منتظر پاسخ آن در سال های آینده بود.
هلال الدین هلال، معین پیشین وزارت داخلۀ افغانستان نسبت به تعداد و یا موجودیت قوای خارجی در افغانستان پس از سال ۲۰۱۴ بر تعهد دراز مدت، شراکت و همکاری جامع ایالات متحده با افغانستان تأکید می ورزد.
این جنرال افغان مانند کارشناسان امریکایی به روزنامۀ وال ستریت ژورنال از مشکلات داخلی حکومت افغانستان، مانند فساد گستردۀ اداری، حکومتداری و مصارف غیر موثر کمک ها ابراز نگرانی کرده است.
نقش پاکستان
اما زمانی که موضوع ثبات پایدار در افغانستان مطرح می شود، نقش کشور های منطقه به ویژه پاکستان و ارتباط آنها با گروه های دخیل و درگیر در امور افغانستان به گونۀ حتمی سر زبان می آید.
ریاض احمد خان، دپلومات پیشین پاکستانی با اشاره به جنگ ضد دهشت افگنی می گوید که نزد پالیسی سازان در اسلام آباد، طالبان و القاعده دو گروه متفاوت اند. او ادامه می دهد که توقعات از نقش پاکستان در نفوذ بر طالبان نیز باید واقعبینانه باشد زیرا آن کشور نمی تواند دید طالبان را تغییر دهد.
این مقام پیشین وزارت خارجۀ پاکستان می گوید که روند مصالحه و رهبری آن توسط افغان ها برای آیندۀ افغانستان اهمیت زیادی دارد و پاکستان و ایالات متحده فقط نقش حامی را بازی کرده می توانند.
این دپلومات پیشین می گوید که نباید از اشتیاق مفرط پاکستان به چگونگی روند مصالحه در افغانستان تعبیر نادرست صورت گیرد گویا اینکه پاکستان می خواهد اجندای خود را در این روند داشته باشد.
مقامات افغان با دید این دپلومات پاکستانی موافقه نخواهند کرد زیرا به باور شماری از آنها کلید موفقیت روند صلح در دست پاکستان است و قوای نظامی آن کشور می تواند از نفوذ خود بر طالبان استفاده کرده آنها را به میز مذاکره بکشاند و یا هم از گفت و شنود های مصالحه دور سازد.
شناسایی دهشت افگنان
سید طیب جواد، سفیر پیشین افغانستان در ایالات متحده در یک نشست دپلومات های پیشین در واشنگتن گفت که طرح یک استراتیژی مشخص مصالحه، شناسایی دوست و دشمن و پیام منسجم، برای پیروزی روند انتقال سیاسی و امنیتی و مذاکرات کابل-واشنگتن حتمی می باشد.
آقای جواد می گوید که مشخص ساختن مشی کابل و واشنگتن عامل مهم در تعیین سرنوشت حضور و شمار قوای خارجی در افغانستان می باشد که رئیس جمهور کرزی و همتای امریکایی او باید بر آن تصمیم بگیرند.
آقای جواد می گوید در صورتی که نقش قوای امریکایی پس از سال ۲۰۱۴ مبارزه با دهشت افگنی می باشد، پس در ابتدا باید دهشت افگنان مشخص شوند که طالبان اند، شبکۀ حقانی و یا هم القاعده.
بازی سیاسی
جیف دریزلر، پژوهشگر امور افغانستان در انستیتوت مطالعات جنگ در واشنگتن می گوید که فرضیۀ خروج تمامی سربازان امریکایی از افغانستان فقط شیوۀ دپلوماتیک مقامات امریکایی است تا رهبر افغانستان را وادار به پذیرفتن تقاضا های خود کنند. اشارۀ او به دریافت مصئونیت حقوقی برای سربازان امریکایی است که ممکن پس از سال ۲۰۱۴در آن کشور باقی بمانند.
فراهم کردن مصئونیت حقوقی برای سربازان از قضای افغانستان برگۀ قوی رئیس جمهور کرزی در مذاکره با واشنگتن پنداشته می شود زیرا همین موضوع بود که ایالات متحده را وادار به خروج تمامی سربازان امریکایی از عراق ساخت.
توافق نظر وجود دارد که گرفتن مسئولیت های امنیتی، فایق آمدن به آزمون انتقال سیاسی در دو سال آینده و موثریت تلاش ها برای پایان جنگ در افغانستان موضوعاتی است که در صدر قرار دادن آن به حیث اجندای کاری کابل حتمی می باشد.
اما چشم همه در حال حاضر بر نشست فراد میان رهبران افغانستان و ایالات متحده خیره شده است که واشنگتن چه نقشی را در گشایش این گره ها ایفا خواهد کرد.