روسیه از احتمال انتقال جنگ افزارهای ناتو از افغانستان به تاجکستان اظهار نگرانی کرده است.
پایگاه ٢٠١ روسیه، مستقر در تاجکستان، پس از تعویض کردن سربازان عادی به افسران حرفوی که حدود سه ونیم هزار نفر را تشکیل می دهند، به تمرینات نظامی در منطقۀ کوهستان لاهور تاجکستان شروع کرده اند.
دگروال یراسلاو راشوپکین، از ستاد مرکزی نظامی روسیه گفته است، هدف نوسازی هیئت نظامی پایگاه ٢٠١ مستقر در تاجیکستان و قرار دادن جنگ افزار ها به این نیروها برای مبارزه با مخالفین در منطقۀ کوهستان است. امّا دیمتریی ماتوشکین، سخنگوی نیروهای ٢٠١ روسیه گفت، نوسازی اردو و تمرینات نظامی به وضع در تاجکستان و افغانستان مرتبط نیست.
او می‌گوید، " تمرینات نظامی در چهارچوب اصلاحات در اردوی روسیه جریان دارد که هدف از آن آموختن استفاده از جنگ فزارهای جدید در مبارزه علیه نیروهای دهشت‌افگن می‌باشد و این مسئله به وضع در افغانستان رابطۀ ندارد."
در همین حال، وزارت امور خارجه روسیه احتمال انتقال جنگ افزارهای ناتو از افغانستان به تاجکستان و ازبکستان را سؤال برنگیز می داند. آلکسندر لوکاشیویچ، نمایندۀ این وزارت گفته است: " دادن جنگ فزارهای پیشرفته به تاجکستان، که حالا روسیه در این جمهوری از این نوع اسلحه ندارد، به نفع روسیه نیست و این رابطۀ نظامی مسکو با دوشنبه را کاهش خواهد داد".
رسانه‌های روسیه به نقل از نظامیان ارشد این کشور نوشته اند، مسئلۀ انتقال جنگ افزارهای ناتو به تاجکستان و ازبکستان اخیراً در جریان سفر جنرال وینسینت بروکس، قوماندان مرکزی نیروهای پیاده نظام امریکا به تاجکستان و ازبکستان بررسی شده و کشورهای آسیای مرکزی رضایت خود را در این باره به ایالات متّحده ابراز کرده اند.
روسیه ضمن دامن زدن این موضوع تأکید می‌کند که واشنگتن با استفاده از این راه می‌خواهد در تاجکستان و ازبکستان پایگاههای خود را مستقر سازد. اما مقامات امریکا، از جمله رابرت بلیک، معین وزیر خارجۀ در امور آسیای جنوبی و مرکزی که اخیراً با رئیس جمهور تاجکستان گفتگو داشت، هر گونه احتمال تشکیل پایگاه نظامی کشورش در تاجکستان را رد کرد.
ولی مسئلۀ انتقال جنگ افزارهای نیروهای ناتو از افغانستان به جمهوری های آسیای میانه، از جمله به تاجیکستان را مطرح نکرد.
مقامات وزارت دفاع تاجکستان نیز گفته اند که در این مسئله با این نهاد تا حال هیچ گونه صحبتی نشده است.
با وجود این، امریکا به سازمان امنیت و همکاری در اروپا پیشنهاد کرده است، که در آسیای مرکزی برای حل مخالفتها یک گروه رسیدگی سریع را تشکیل دهد. این مسئله در ویلنیوس-پایتخت لیتوانی بررسی خواهد شد.
به نظر جنرال نورلیشاه نظروف، سابق معاون قوماندانی نیروهای سرحدی تاجکستان، در حال حاضر همه کشورهای ابرقدرت تلاش دارند در تاجکستان جای پای خود را بیابند.
وی می‌گوید، " روسیه و امریکا، که منفعتهای خود را در تاجکستان دنبال می‌کنند، می‌خواهند حضور بیشتر داشته باشند. امریکا برای تشکیل پایگاه نظامی در تاجکستان تلاش ندارد، هدف امریکا مانند روسیه، افغانستان است و تلاش دارند از طریق کشورهای آسیای میانه تأثیر خود به افغانستان را افزون کنند."
این در حالیست، که برخی دیگر از کارشناسان نوسازی نیروهای ٢٠١ روسیه را یک نوع مقابلۀ روسیه به امکان حضور آیندۀ نظامی ایالات متّحده در تاجیکستان و ازبکستان می‌دانند.