روزنامۀ گاردین برتانیه در شماره روز یکشنبه خود در مورد هویت ملی و احساس آزادی خواهی افغان ها مطلبی را منتشر نموده و نوشته است یک حس قوی آزادی خواهی، افغانستان را در حقیقت به قبرستانی مبدل نموده است .
نویسنده مقاله گاردین می نویسد 'اورزلا اشرف نعمت'، فعال حقوق بشر در صحبتی با گاردین گفت که این مسؤولیت افغان ها بوده است تا هویت ملی خویش را ایجاد نمایند .
روزنامه با اشاره به رویداد های چند دهه اخیر در افغانستان، اضافه می کند پس از آنکه اندیشه ها و عقایدی به مانند سوسیالیزم در سالهای ١٩٨٠ اسلام گرایی در سالهای ١٩٩٠ و دیموکراسی در دهه ٢٠٠٠ برای ایجاد یک ملت با ثبات، به ناکامی انجامید، باید از خویش پرسید که کدام اندیشه یی با تمامی افغانها وفق خواهد داشت.
نویسندۀ مقاله به ادامه می نگارد بدبختانه اندیشه یی که برای افغانها احساس این را می دهد که آنان جزئی از یک ملت واحد هستند، در اسطوره آزادی خواهی آنان نهفته است. پس از آن که کشور افغانستان تشکیل گردید، از این اسطوره همواره به مانند قصه کلیدی برای مشروعیت بخشیدن یک جریان فکری و ملت سازی استفاده گردیده است.
در مقاله گاردین آمده است اسطوره آزادی خواهی یگانه اندیشه یی است که با تمامی افغانها بدون در نظرداشت سن و یا قومیت آنان طنین مطبوعی دارد.
روزنامه می افزاید رهبران جهادی، طالبان و حتی معترضین و مخالفین هم برای مشروعیت بخشیدن و مردمی جلوه دادن عقاید شان از این اسطوره استفاده می نمایند. گاهگاهی اغتشاشات و حرکت های قهقرایی نیز با بکار بستن آن، سود جسته اند .
روزنامه می نویسد این حس آزادی خواهی چنان با تاریخ این کشور پیوند داده شده که در حال حاضر دور کردن آن خیلی دشوار است. نویسنده مضمون گاردین می نگارد از جایی دیگر ژورنالیستان و نویسندگان خارجی نیز ناآگاهانه و یا از روی تمسخر این اندیشه را پذیرفته اند.
نویسنده این مقاله در روزنامه گاردین، در جای دیگری می نویسد بعضاً چنین احساس می شود که دنیا می خواهد افغانستان به قبرستان بزرگی که از آن انگشتانی به علامت پیروزی برافراشته شده است، مبدل گردد.