لینک های دسترسی

Breaking News

پیامد حکم اعدام برای یک روحانی برجسته شیعه عربستان


محکوم شدن یک روحانی برجستۀ شیعه به اعدام از سوی مقام های عربستان سعودی، اعتراضات شدید اقلیت شیعه را در آن کشور بر انگیخته است.

شیخ نمر باقر النمر به جرم سرپیچی از حاکم و دامن زدن تنش های فرقه یی به مرگ محکوم شده است.

تحلیلگران ابراز نگرانی می کنند که تطبیق این حکم می تواند تنش های فرقه یی را در سعودی، که از قبل داغ بوده است، بیشتر سازد.

شیعیان ساکن در ولایت شرقی عربستان سعودی از دیر زمان شاکی بودند که از سوی حاکمان سنی در حاشیه رانده شده اند.

با اینحال به گفتۀ جین کینینمونت، پژوهشگر امور شرق میانه در بنیاد چتم هاوس، حکم مرگ شیخ نمر النمر، دامنۀ این اعتراضات و تنش های را گسترش خواهد بخشید.

جین کینینمونت می گوید: شیخ نمر النمر از رهگذر سیاسی یک روحانی بسیار رک و راستگوی شیعه است. ممکن او از جریان اصلی اجتماع شیعیان در عربستان سعودی نمایندگی نکند، اما او در میان جوانان هم در شرق عربستان و هم در بحرین از محبوبیت زیاد برخوردار است.

دو سال پیش نیز به دنبال کشته شدن یک مظاهره کنندۀ شیعه در برخورد با پولیس، شیخ نمر ویدیویی را در انترنت نشر کرد و مقام های سعودی را به هدفگیری شیعیان متهم کرد.

شیخ نمر گفته بود: "چرا بر ما، بر یک عده مردم فقیر حمله می کنید؟ اگر یک کشور خارجی مسوول باشد پس بر منشأ مشکل یورش ببرید. اگر به برداشت شما این منبع ایران است، پس بر آن حمله کنید و ببینیم که شما قادر به انجام چه کاری استید."

محاکمه غیرمنصفانه

می رومانوس، پژوهشگر در سازمان عفو بین المللی می گوید که محاکمۀ شیخ نمر و صدور حکم اعدام بر وی غیرمنصفانه بود.

رومانوس می گوید: به شیخ نمر اجازه داده نشد که وکیل خود را در برخی جلسات استماعیه بخواهد، چون که به وکیل وی از برگزاری چنین جلساتی هیچ آگاهی داده نشده بود. برخی اتهامات وارده بر وی بر اساس گواهی شاهدانی بودکه در محکمه خواسته نشده بودند و تنها یک گواهی بود.

رومانوس می گوید که اجتماعات بزرگ شیعه در شرق عربستان سعودی از دیرباز نسبت به آنچه تبعیض از سوی حکام سنی آن کشور شاهی می خوانند، معترض بوده اند.

زمانیکه قیام های عرب در سال 2011 آغاز شد، مظاهراتی در شهرک ها و روستا های شیعه نشین عربستان سعودی راه اندازی شد. رومانوس می گوید که مقام های سعودی این مظاهرات را به شدت سرکوب و صد ها مظاهره کننده را بازداشت کردند.

رومانوس می گوید "شماری از فعالان که در این مظاهرات سهم داشتند، حتا به مرگ محکوم شدند. ما سند داریم که تنها در ماه می وجون سال روان، کم از کم پنج فعال شیعه به خاطر فعالیت های شان به مرگ محکوم شدند."

جین کینینمونت از بنیاد پژوهشی چتم هاوس بریتانیا می گوید که مظاهرات به رهبری شیعیان در عربستان سعودی جهش زیادی نگرفت، زیرا به باور وی اکثریت سنی از آن پشتیبانی نکرد.

جین کینینمونت می گوید: "آنچه در واقع بازی را تغییر خواهد داد، فایق آمدن مردم بر این انقسام فرقه یی و تشکیل نوعی جبهۀ متحد است که اصلاح طلب بوده و از قانونگذاران شاهی خواستار حقوق بیشتر شوند. اما چنین چیزی دیده نشد، حتا در سالهای اخیر و پس از قیام های عرب در سال 2011."

شیخ نمر یکی از منتقدین بشار الاسد، رئیس جمهور سوریه است، هرچند که آقای اسد از حمایت ایران برخوردار است.

کینینمونت می گوید که مقام های سعودی می توانند از این استقلالیت فکری شیخ نمر بهره ببرند.

کینینمونت می گوید: "بسیار نادر است که چهره های مذهبی را پیدا کرد که هم از حکومت بحرین و هم از حکومت سوریه به خاطر کاربرد تکتیک های استبدادی و سرکوبگرانه انتقاد کنند. لذا می توان گفت که شیخ نمر به گونۀ غیر معمول ایستادگی کرده و در واقع نه تنها برای حقوق شیعیان بلکه برای حقوق بشر به صدا در آمده است."

کینینمونت می گوید که اگر شیخ نمر النمر اعدام شود، مظاهرات بسا بزرگتر را دامن خواهد زد. احتمال آن می رود که حکم مرگ این شیخ شیعه در محکمۀ استیناف تغییر یابد و یا هم ممکن پادشاه فرمان عفو سلطنتی را صادر کند.

گزارش: هنری ریجویل، خبرنگار صدای امریکا

ترجمه: نجیب الله احمدیار

XS
SM
MD
LG