از زمان آغاز کار براک اوباما در ماه جنوری، یکی متحول ترین مورد، موضوعی افغانستان در سیاست خارجی حکومت جدید بوده است. قرار است طی چند روز آینده حکومت اوباما پالیسی جدید این کشور را در مورد افغانستان اعلام نماید.
در مورد تغیرات و وضع کنونی قضیه افغانستان مصاحبه جیم دَبنز، کارشناس افغانستان در اداره رَند با صدای امریکا.
رئیس جمهور براک اوباما حتی در جریان مبارزات انتخاباتی خود از آوردن تغیر و اولولیت دادن به قضیه افغانستان تاکید میکرد. او ریچارد هولبروک را بحیث نماینده خاص برای افغانستان و پاکستان نمود، مامورین هر سه کشور ملاقات های بسطح عالی را برگزار کردند، امر اعزام ۱۷ هزار نیروی اضافی را به افغانستان صادر کرد. ولی در پهلوی این همه او خواهان بررسی پالیسی افغانستان گردید.
آقای جیم دبنز میگوید تغیراتی که توقع میرود در استراتیژی جدید ظاهر گردد، شامل تعین اهداف مشخص و قابل اجرا، از بین بردن پناه گاه ها در پاکستان، عملیات روز افزون شورشیان از مناطق آسیب پذیر، افزایش قابلیت کاری حکومت کابل و محو فساد اداری خواهد بود.
یک تغیر عمده که از جانب شخص رئیس جمهور امریکا، نسبت به حکومت قبلی، پیشنهاد شده است، مذاکره با طالبان میانه رو است. ولی آقای دبنز میگوید گروه های مختلفی در افغانستان با دولت کابل در نزاع میباشند. و او این امر را مفکوره خوب خوانده عملی شدن آنرا ساده نمیداند.
"با بعضی آنها آشتی و مصالحه امکان ندارد، ولی بعضی از آنها امکان دارد در روند سیاسی شامل شوند. فکر میکنم نظریه در واشنگتن چنین است که با احتیاط و توقعات موازن، این مفکورۀ است که کوشش نمودن به اجرا آن خوب است، ولی آنقدر بالای نتایج مثبت آن حساب نمیشود."
آقای دبنز در مورد اهمیت نقش ممالک منطقه و خصوصاً همسایه های افغانستان دید مثبتی دارد.
"اکثریت آنها نقش سازندۀ داشته اند، به استثنی پاکستان که نقش دوجنبه ئی داشته است که در بعضی ساحات مثمر بوده و در بعضی ساحات مضر. بعضی از مواردی است که خارج از ارادۀ دولت پاکستان است، ولی بعضی اتهامات دیگری است که عناصر دولت پاکستان نیز با عناصر شورشیان دخیل بوده اند."
حکومت اوباما بکرات گفته است که استراتیژی امریکا را برای افغانستان مشخص و در یک حد قابل اجرا میسازد. ولی دولت کابل این مفکوره را "خطرناک" جلوه داده میگوید تحقق دموکراسی و عملی شدن یک نظام دموکراتیک در افغانستان امکان پذیر است. آقای دبنز در مورد استراتیژی "اهداف قابل اجرا" نظر دیگری دارد.
"فکر میکنم این یک موضع تغیر نام است تا واضح ساخته شود که حکومت اوباما نسبت به حکومت قبلی یک استراتیِژی متفاوتی دارد. فکر نکنم که محتوی این موضع عمق داشته باشد، زیرا حکومت قبلی نیز پلان های بزرگی برای افغانستان نداشت."
در مورد نگرانی حکومت کابل درین باره، این کارشناس مسائل افغانستان میگوید اگر عملا دیده شود، بعد از بررسی پالیسی امریکا برای افغانستان، کمک های ایالات متحده به آن کشور افزایش خواهد یافت تا کاهش.
جیمز دبنز از اداره رند میگوید حکومت جدید واشنگتن و شخص رئیس جمهور جدید امریکا از محبوبیت خاصی در اروپا برخوردار میباشد. او میگوید اگر چه آنقدر احتمال ندارد کشور های اروپایی در افغانستان نیروی بیشتر بفرستند، ولی امکان آن میرود که سهم شانرا در بخش های انکشافی و ملکی بیشتر سازند.