لینک های دسترسی

Breaking News

سوالات حل نشده از حوادث سال ۲۰۰۹ در ایران


(عکس از AP) سال ۲۰۰۹، سالگرد سی امین سال سقوط شاه و استقرار جمهوری جدید اسلامی برای جاگزینی رژیم سلطنتی در ایران بود. ولی انتخابات سوال برانگیز ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ نیز منجر به تظاهرات ضد حکومت گردید که بعد از انقلاب از بزرگترین تظاهرات بود.

زمانیکه اعتراضات علیه اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری ماه جون آغاز شد، بسیاری از مفسرین غربی اعلان نمودند که ایران در آستانه یک انقلاب جدیدی قرار دارد که شاید حکومت روحانیون را از هم بپاشد. ولی این واقع نشد. نه تنها انقلابی بوجود نیامد بلکه رهبران مذهبی همچنان بر مسند قدرت باقی ماندند و بسیاری از اعتراض کننده گان زندانی شده و تحت محاکمه قرار گرفتند.

بعضی از ناظرین ایران میگویند دلیل آن بود که اعتراض کننده گان قادر نگردیدند حمایت طبقه متوسط یعنی کاسب و تجار را جلب نمایند. ولی دیگران میگویند تفسیر ساده تر است.

تیرتا پارسی، رئیس شورای ملی ایران-امریکا میگوید که تظاهر کننده گان هیچگاه برای تغیر رژیم مظاهره نکردند، حداقل اینکار در اوایل صورت نگرفت.

«به عقیده من، اینکه چرا انقلاب نشد آن بود که آنان هدف شان انقلاب نبود. این جنبش از جانب مردمی آغاز شد که تقاضا داشتند رای شان حساب شود. و در حالیکه حکومت نشان داد که کاملاً غیر قابل انعطاف و در سرکوبی افراطی میباشد، شروع نمود به استفاده از نهایت خشونت ، آن وقت بود که واضح است تقاضا های تظاهر کننده گان شروع به افزایش نمود.»

تظاهرات ادامه یافت ولی بشکل بیشتر پراکنده تر آن. و پارسی میگوید وضعیت همچنان در یک حالت بسیار بسیار بحرانی باقی ماند. تظاهر کننده گان بیشتر افراطی گردیده و سرکوبی حکومت هم علیه اصلاح طلبان به پاسخ آن شدید تر گردید. پارسی میگوید تظاهر کننده گان مجبور شدند تا اندازۀ کوتاه بی آیند تا از اقدام حکومت برای از بین بردن کامل اصلاح طلبان جلوگیری نمایند.

«اگر آنان میتوانستند این مبارزه را ادامه دهند، و اگر آنان قادر میشدند تا حکومت را از عادی بودن اوضاع محروم سازند، در آنصورت برای اینکه ادعای پیروزی نمایند باید یک راه خروجی را پیشنهاد مینمودند. در غیر آن، حکومت احساس مینمود که چارۀ بجز افراطی بودن ندارند.»

مامورین ارشد در ملا عام از افراد سرشناس اصلاح طلب چون موسوی ، مهدی کروبی، و محمد خاتمی، و هاشمی رفسنجانی روسای جمهور پیشین، بخاطر تظاهرات انتقاد نموده اند ولی این افراد همچنان آزاد باقیمانده اند.

الکس ڤاتنکا، مدیر مسئول نشریه انگلیسی زبان جانز اسلامیک افیرز، روی جهان اسلاممیگوید شاید این نمایانگر آنست که رئیس جمهور احمدی نژاد و علی خامنۀ رهبر مذهبی ایران در مورد یک وضع قابل احتراق نگران بودند.

«اگر جناح های خامنۀ و یا احمدی نژاد تا این حد قوی هستند پس چرا آنان قادر به زندانی نمودن رفسنجانی و خاتمی و موسوی و کروبی نمی باشند؟ چرا این افراد، با وجود اتهامات علیه شان، هنوز هم آزاد هستند؟ این بذات خود این سوال را بذهن من می آورد که شاید آنان به اندازه کافی قدرت مند و شجاع نیستند تا اینکار را انجام دهند زیرا آنان میدانند که شاید منجر به سرکشی چیزی شود که قابل مهار نباشد.»

تظاهر کننده گان پلان براک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده را برای دست پیش نمودن به تهران و جواب ایران در مورد این موضوعات و خاصتاً روی موضوع حساس ذروی آنکشور، به مشکل مواجه ساختند.

ایران همچنان اصرار دارد که پروگرام ذروی آنکشور بمقاصد صلح آمیز میباشد. ولی در ماه اکتوبر، بنظر میرسید ایران تقریباً در قاعده موافقه نموده است تا مواد ذروی خود را بیک کشور سومی برای غنی سازی بفرستد. و اما، بعداً مامورین ایرانی بعد از آنکه شدیداً در تهران مورد انتقاد قرار گرفتند از این معامله پیشنهادی پا پس کشیدند.

الکس ڤاتنکا میگوید واضح نیست اگر این تغیر موقعیت نشانۀ از گسترش محدوده سیاسی رئیس جمهور احمدی نژاد بود و یا یک شیوه به تاخیر انداختن.

«سوال اینست که آیا این ارتباطات نادرست بود؟ آیا این مردم مربوط به احمدی نژاد شاید بنوبه خود سعی دارند راه گفتگو ها را با غرب باز کنند و خامنۀ در مورد ناراحت شده و در تهران مانع آن شد؟ و یا آیا این عمدی و حساب گیری دقیق، و یا بازی تکتیکی بود که به گفته بعضی ها ایران گاهی بازی میکند، چی هست؟ آیا بازی برای بدست آوردن فرصت بیشتر میباشد؟»

مفسرین دیگر میگویند دلیل آن است که برای رهبران ایران برای نایل آمدن به همچو موضوع حساسی قدرت عمیقاً درز دیده و پراکنده گردیده است.

هر چی که دلایل آن است، پاسخ گویی به آن منجر به تعزیرات جدیدتر علیه ایران در ملل متحد و از جانب کانگرس ایالات متحده نیز گردیده است. ولی مفسرین میگویند هر نوع تعزیراتی باید علیه حکومت ایران بدقت سنجیده شود نه علیه مردم ایران.

تریتا پارسی میگوید تعزیرات میتواند علیه جنبش اصلاح طلبان، نتیجه معکوس داشته باشد:

«چیزی که شما نمی خواهید انجام دهید آنست که مخالفین را در موقعیتی قرار دهید که دفعتاً عوض آنکه انرژی خود را صرف مبارزه با احمدی نژاد نمایند، بدفاع از خود مشغول گردند و با مبارزه با تعزیرات ایالت متحده، از منافع ملی شان بدفاع بپردازند. مخالفین در حال حاضر با ایستادگی در مقابل همچو رژیم جبار و سرکوب کننده،در موقعیت دشواری قرار دارند.»

ولی مفسرین به این نکته اشاره میکنند که هیچ تعزیرات خاصی بدون حمایت روسیه و چین عملی نخواهد شد. هر دو کشور تا به حال از طرفداری از این اقدامات، طفره رفته اند.

XS
SM
MD
LG