گروه های مدافع حقوق پناهجویان ادعا می کنند که با مهاجرین بازداشت شده در جزیرۀ ناور برخورد نادرست صورت می گیرد. این گروه ها مدعی اند که زنان مهاجر در این بازداشتگاه پیش از اینکه اجازۀ حمام گرفتن را کسب کنند، مجبور ساخته می شوند با نگهبانان مقاربت جنسی کنند. فعالان همچنان می گویند که در بازداشتگاه این جزیره، کودکان نیز مورد آزار و اذیت جنسی قرار می گیرند.
یک ادارۀ مستقل که امور این بازداشتگاه پناهجویان را رسیدگی می کند و از سوی حکومت آسترالیا توظیف گردیده است، در مورد این ادعا ها تحقیق می کند. آنان همچنان ادعا هایی را پیگرد می کنند که گویا کارمندان نهاد های خیریه چنین رویداد ها را صحنه سازی می کنند تا پناهجویان کم سن از بازداشتگاه این جزیره بیرون برده شوند. گزارش هایی هم وجود دارد که این کارمندان پناهجویان را ترغیب کرده اند تا به خود آسیب برسانند.
پاول رونالدز از موسسۀ حمایت از اطفال آسترالیا، ادعا های جبر و فریب را به شدت رد کرده می گوید که در ناورو، قضایای آسیب رساندن کودکان به خودشان، یک واقعیت است. او اضافه می کند که پالیسی جدید حکومت مبنی بر فرستادن پناهجویان به کمبودیا و محرومیت پناهجویان از دریافت ویزۀ محافظتی موقت، تنش ها را در آن بازداشتگاه به گونۀ چشمگیر افزایش بخشیده است و در نهاید سبب افزایش موارد آسیب رساندن پناهجویان به خود شان و سایر هنجار های نامیمون شده است.
سکات - موریسن، وزیر امور مهاجرت آسترالیا می گوید که در مورد ادعا هایی نیز تحقیق خواهد شد که آیا کارمندان موسسۀ حمایت از اطفال آسترالیا تظاهرات را در ناورو سازماندهی کرده اند یا خیر. او می گوید که این شاید نیرنگی بوده باشد تا پناهجویان کم سن از این بازداشتگاه به کمپ های نگهداری پناهندگان در آسترالیا انتقال داده شوند.
بی سرنوشتی دیگر افغان ها
سیار ده سبزی، رئیس انجمن افغان ها در آسترالیا به رادیو آشنا صدای امریکا گفت که بیش از ۶۰ در صد پناهجویانی که در ناورو مستقر اند، مهاجرین افغان استند که در تلاش ورود غیر قانونی به آسترالیا بودند. او افزود که حکومت آسترالیا گزارش های نشر شده را با جدیت پیگیری می کند، اما به گفتۀ وی تا کنون شواهدی به دست نیامده است که گزارش های نشر شده در مورد بدرفتاری با پناهجویان را تایید کند.
تا حال روشن نیست که سرنوشت مهاجرین افغان در جمهوری ناورو چی خواهد شد یا اینکه تا چز یمانی در کمپ های آن کشور بی سرنوشت باقی خواهد ماند. اما آقای ده سبزی می گوید که حکومت آسترالیا با شماری از کشور ها در تماس است تا راه حلی را برای اسکان مجدد این مهاجرین غیر قانونی پیدا کند.
در کنار پناهجویان سایر کشور ها، صد ها پناهجوی افغان در سال های اخیر راه های دور و دراز و پرخطر را در پیش می گیرند تا به گونۀ غیر قانونی خود را به کشور های غربی برسانند. دلیل عمدۀ مهاجرت های غیر قانونی افغان ها، شرایط نا بسامان امنیتی و اقتصادی عنوان شده است.
از چندی به اینسو حکومت آسترالیا تمام پناهجویان را که به گونۀ غیر قانونی توسط قایق به قلمرو آن کشور وارد می شوند، با ناورو و پاپوا نیو گینی می فرستد.
حکومت آسترالیا در ماه سپتمبر یک معاملۀ چند میلیون دالری را با کمبودیا عقد کرد تا پناهجویان از بازداشتگاه ها در ناورو به کمبودیا منتقل شوند، تصمیمی که با انتقادات شدید گروه های مدافع حقوق بشر روبرو شد. گروه های حقوق بشری پافشاری دارند که کمبودیا –یکی از فقیرترین کشور های جنوب شرق آسیا – ظرفیت اسکان مجدد پناهجویان را ندارد.
پالیسی جدید حکومت آسترالیا در قسمت پناهجویان، مورد انتقاد سازمان ملل متحد و گروه های حمایت از حقوق قرار گرفته است. یکی از انتقادات، روند طولانی رسیدگی به درخواست های پناهجویان است.
