سازمان بین‌المللی مهاجرت گفته است که در سه ماه اخیر سال ۲۰۲۴ میلادی، کم از کم ۹۸۳هزار و ۵۵ شهروند افغانستان از کشورهای ایران و پاکستان دوباره به وطن خود برگشته و یا جبراً اخراج شده اند.
به گفتۀ این سازمان، همچنان در این مدت، ده‌ها هزار شهروند افغانستان، این کشور را ترک کرده و به این ایران و پاکستان مهاجرت کرده اند.
این ادارۀ ملل متحد ناوقت روز پنجشنبه ۲۳ جنوری (چهارم دلو) با نشر گزارشی گفته است که این سازمان با ۷۶هزار و ۴۱۴ مهاجر افغان که از این دو کشور به افغانستان برگشته اند، دربارۀ علت برگشت شان صحبت کرده است.
این سازمان گفته است: "این آمار از نقاط مختلف در امتداد مرز ایران و پاکستان با افغانستان جمع‌آوری شده است. تمام نقاط مرزی به دو دسته تقسیم می‌شوند: مناطقی که به شاهراه‌های ملی یا مسیرهای عمده مواصلاتی به شمول اسلام‌قلعه، میلک، سپین‌بولدک، و تورخم وصل می‌شوند و همچنان مسیرهایی که به شاهراه‌های ملی وصل نیستند، به شمول ابو نصر فراهی، بهرامچه، انگور اده و غلام خان شامل می‌شود."
در گزارش آمده است که همزمان با برگشت ده‌ها هزار مهاجر افغان از ایران و پاکستان، در سه ماه اخیر سال گذشته میلادی، کم از کم ۷۴۰هزار و ۳۵۶ شهروند افغانستان به این دو کشور مهاجرت کرده اند.
بر بنیاد معلومات سازمان بین‌المللی مهاجرت، در حال حاضر، حدود شش میلیون شهروند افغانستان در ایران و پاکستان زندگی می‌کنند. سازمان بین‌المللی مهاجرت اضافه کرده که اخراج مهاجران افغان توسط حکومت ایران و پاکستان از این کشورها، در اواخر ۲۰۲۳ آغاز شد و تا پایان سال گذشته میلادی ادامه یافت.
به گفتۀ این سازمان، بر اساس اظهارات مقام‌های ایرانی، آنان تصمیم دارند تا اواخر ماه مارچ ۲۰۲۵ کم از کم دو میلیون شهروند افغانستان را بازداشت و به کشور شان انتقال دهند.
سازمان ملل متحد نیز از اقدامات مقامات پاکستانی برای بازداشت و اخراج پناهجویان افغان از بخش‌هایی از این کشور ابراز نگرانی کرده و گفته است که این کشور در ماه‌های اخیر روند اخراج اجباری شهروندان افغانستان را شدت بخشیده است.
پیش از این، سازمان بین‌المللی مهاجرت ملل متحد گفته بود که تنها در سال گذشته میلادی، ۱.۲ میلیون مهاجر افغان از این کشور به افغانستان برگشته و یا جبراً اخراج شده‌اند.
این سازمان به تاریخ ۱۶ جنوری (۲۷ جدی) در پیام‌هایی در ایکس نگاشت که تمامی کسانی که توسط این سازمان در مرز میان افغانستان و ایران ثبت شدند، فاقد مدارک اقامت بوده اند. به گفتۀ این سازمان از این میان، ۶۷ درصد آنان به گونۀ اجباری از ایران اخراج شده‌اند.
این در حالی است که اخیراً یک مقام وزارت داخلۀ حکومت ایران گفت که در سه سال پسین، کم از کم سه میلیون شهروند افغانستان را اخراج کرده اند که به گونۀ غیرقانونی وارد ایران شده بودند، اما به گفتهٔ وی این افراد به دلیل مشکلات در کشور شان، دوباره به ایران برگشته اند.
خبرگزاری نیمه رسمی ایلنا در ایران به نقل از نادر یاراحمدی، رییس ادارۀ اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخلۀ آن کشور گزارش داده که تهران برای اخراج و بازگرداندن دوبارۀ این مهاجران افغان به کشور شان متعهد است.
یاراحمدی اضافه کرد: "حدود سه میلیون نفر از اتباع غیرمجاز طی سه سال گذشته اخراج شدند، اما شرایط سخت حاکم بر کشور افغانستان منجر به ورود مجدد این افراد به داخل کشور (ایران) شده که با پیگیری قاطعانه نیروی انتظامی، شاهد اخراج دوباره این اتباع از کشور خواهیم بود."
همچنان اخیراً وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان حکومت طالبان، از بازگشت حدود یک میلیون مهاجر افغان از کشورهای خارجی در نه ماه گذشته به افغانستان خبر داده و گفت که بیشتر این مهاجران از ایران و پاکستان به کشور شان برگشته اند.
گروه