وزرای خارجۀ ایران و گروه شش قدرت جهان امروز در حالی تلاش های شان را برای رسیدن به یک توافق در ویانا تشدید بخشیدند که فردا آخرین مهلت برای امضأی یک توافق نهایی روی برنامۀ هستوی ایران پایان خواهد یافت.
ایران امروز در کنار مذاکرات با گروه پنج جمع یک، خواستار رفع موازی تحریم تسلیحاتی ای شد که از سوی ملل متحد بر آن کشور وضع گردیده است. ایالات متحده با این خواسته مخالفت میورزد.
رفع تحریم تسلیحاتی، از توافق هستوی که ایران و قدرت های جهان در تلاش رسیدن به آن اند، مسأله جداگانه بوده، اما ایران این تحریم و تحریمات دیگری را که به خاطر برنامۀ هستوی بر آن کشور وضع شده، یکسان غیرعادلانه میخواند.
از سوی دیگر، تمام جوانب دخیل در مذاکره میگویند که به یک توافق نزدیک اند، اما هنوز هم نکات دشواری در پیشرو است. از آن جمله، بررسی ادارۀ بین المللی انرژی اتمی از ابعاد نظامی برنامۀ هستوی ایران، دسترسی مفتشین به تأسیسات ایران، و تقسیم اوقات برای برداشتن تحریم ها از آن کشور.
جان کری وزیر خارجۀ ایالات متحده دیروز اظهار داشت که هنوز امکان ناکامی این مذاکرات دور از تصور نیست. آقای کری گفت که "در این مقطع، گفتگو ها میتواند به هر جهت بیانجامد". وی افزود اگر ناسازگاری مطلق پیش آید و اگر اراده ای برای پیشرفت در نکات مهم وجود نداشته باشد، هروقت آمادۀ ترک مذاکرات خواهد بود.
فدریکا موگیرینی رئیس پالیسی خارجی اتحادیۀ اروپا نیز تأکید ورزید که از فرصتِ پیش آمده باید استفاده کرد و هرچه زودتر باید به توافق رسید.
موضعگیری ها در واشنگتن
معاملۀ هستوی با ایران، تنها به توافق ایران و گروه پنج جمع یک در ویانا خلاصه نمیشود، برای نهایی شدن، چنین توافق باید از جانب کانگرس ایالات متحده نیز تأیید گردد.
در کانگرس ایالات متحده، سر از حالا تفاوت نظر های جدی در این باره تبارز کرده است. تام کاتن سناتور جمهوریخواه شدیداً مخالف مذاکرات کنونی با ایران بوده و میگوید که ایالات متحده در مذاکره با ایران اشتباه میکند. سناتور کاتن ایران را یک رژیم ضد امریکایی، تمویل کنندۀ دهشت افگنی و متمرد خواند.
اما برخی ها، مانند سناتور بن کاردین از حزب دموکرات، منتظر نتیجۀ مذاکرات اند. کارشناسان به این باور اند که اگر توافقی در ویانا حاصل شود، کانگرس با دقت آنرا بررسی خواهد کرد.
آخرین مهلت برای مذاکرات، فردا سه شنبه پایان مییابد. اما آژانس خبرگزاری نیمه رسمی ایران موسوم به تسنیم به نقل از مقامات ایرانی گزارش داده که این مذاکرات میتواند تا آخر چهارشنبه و یا صبح پنجشنبه نیز ادامه یابد.
معاملۀ ایران، سود افغانستان
سفیر ایران در کابل میگوید یک توافق بین المللی روی رفع تعزیراتی که اقتصاد ایران را ضربه زده، به امنیت و انکشاف افغانستان ِ جنگ زده نیز منفعت بار خواهد بود.
محمد رضا بهرامی سفیر ایران در کابل گفته است که توافق بین المللی مبنی بر رفع تعزیرات اقتصادی از ایران، باعث تقویت سطح تجارت آن با افغانستان نیز خواهد شد و این کار به نوبۀ خود، اقتصاد ضعیف افغانستان را که به نسبت خروج نیرو های ائتلاف و سازمان های امدادگر بین المللی ضربه خورده است، نیرو خواهد بخشید.
تجارت میان ایران و افغانستان، بیشتر به نفع ایران بوده و افغانستان منحیث کشور مصرفی، کالای زیادی را از ایران وارد میکند.
صادرات عمدۀ افغانستان به ایران را، محصولات زراعتی تشکیل میدهد و عمده ترین اقلام وارداتی آن از ایران، مواد سوخت، سمنت و سایر مواد تعمیراتی، و سامان و لوازم خانه میباشد. در صورتی که تعزیرات از ایران رفع شود، امکان سرمایه گذاری و تجارتِ آن کشور در بخش صنایع نفت، بانکداری، و خدمات بیمه در افغانستان نیز به وجود خواهد آمد.
