حسن نوریان، جنرال قنسول ایران در شهر کراچی پاکستان، روز دوشنبه ششم می (۱۷ ثور) گفت که تهران و اسلامآباد در صدد یافتن راههایی برای تکمیل کردن پروژۀ لولۀ انتقال گاز اند که کار آن بار بار به تاخیر افتاده است.
نوریان گفت: "ما شاهد ارادهٔ سیاسی از جانب پاکستان برای تکمیل شدن این پروژه استیم."
پاکستان و ایران در سال ۲۰۰۹ قرارداد ساختن این لولۀ گاز را امضا کردند که روزانه ۲۱ میلیون تا ۲۸ میلیون متر مکعب گاز را از جنوب ایران به ایالتهای بلوچستان و سند در پاکستان انتقال میدهد.
این لولۀ انتقال گاز با طول ۱۹۰۰ کیلومتر که قرارداد آن برای ۲۵ سال است، بخش زیادی از انرژی را تامین خواهد کرد که پاکستان به آن نیاز دارد.
ایران گفته است که تا اکنون دو میلیارد دالر را برای اعمار این لوله در خاک خود هزینه کرده است. با اینحال، پاکستان به دلیل هراس از آسیب دیدن از تحریمهای بینالمللی بر ایران، کار اعمار این لوله را در خاک خود آغاز نکرده است.
پاکستان در سال ۲۰۱۴ خواستار تمدید ۱۰ ساله در کار اعمار این لوله شد که این مهلت نیز در سپتمبر سال گذشته منقضی شد. کارشناسان میگویند که ایران میتواند پاکستان را به دلیل کوتاهی در تطبیق این قرارداد به محکمۀ بینالمللی بکشاند.
به دلیل نگرانی از اقدام حقوق ایران، حکومت سرپرست پیشین پاکستان در ماه فبروری سال روان ساختن ۸۰ کیلومتر از این لوله گاز را تصویب کرد تا از پرداخت ۱۸ میلیارد دالر جریمه به ایران به دلیل تاخیر این پروژه جلوگیری کند.
حکومت پاکستان در ماه مارچ گفت که در صدد کسب معافیت از تحریمهای ایالات متحده بر ایران است تا این پروژه در خاک پاکستان نیز به پایۀ اکمال برسد. با اینحال، ایالات متحده گفته است که از این پروژه حمایت نمیکند و به پاکستان هشدار داده است که از تطبیق این پروژه پرهیز کند.
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، ماه گذشته در یک کنفرانس خبری گفت: "ما همواره به همگان توصیه کرده ایم که تجارت با ایران با خطر مواجهه با تحریمهای ایالات متحده همراه است و به همه توصیه میشود که این موضوع را با دقت تحت غور قرار دهند."
نوریان روز دوشنبه به خبرنگاران در شهر کراچی گفت که این پروژه تحت محدودیتهای بینالمللی قرار ندارد و به گفتۀ او، تهران و اسلام آباد سرگرم بحث در این مورد استند. او به این پرسش پاسخ نداد که اگر پاکستان نتواند در سال روان این پرژوه را تکمیل کند، آیا با اقدام حقوقی از جانب ایران مواجه خواهد شد یا نه.
گاز نخستین منبع انرژی هم برای صنایع و هم برای مردم عادی پاکستان است و آن کشور برای تامین آن از ایران و حتا کشورهای آسیای مرکزی تلاش دارد.
ایران پس از روسیه، دومین ذخیرۀ بزرگ گاز طبیعی را در جهان دارد، اما تحریمهای غرب، کشکمش داخلی سیاسی و تاخیر در تطبیق پروژههای لولههای انتقال گاز صادراتی، سبب شده است که تهران نتواند به عنوان صادرکنندۀ بزرگ گاز در جهان عرض اندام کند.
ایران به خاطر فعالیتهای هستهای خود زیر تحریمهای شدید ایالات متحده قرار دارد و هر کشوری که با ایران معاملات تجارتی انجام دهد، احتمالاً با تحریمهای ایالات متحده مواجه خواهد شد.
در تهیه این مطلب از گزارش خبرگزاریهای رویترز و فرانسپرس استفاده شده است.
گروه