شورای ولایتی بلخ از افزایش کم سابقۀ کشت کوکنار در بخشهای از ولایت بلخ ابراز نگرانی کرده گفته اند که دهاقین منطقه ، امسال زمینهای شان را تریاک کشت کرده اند. اعضای این شورا هشدارمیدهد که با برداشت حاصلات تریاک ، گسترش فعالیتهای هراسافگنی در بلخ و شمال ، دوراز امکان نخواهد بود. شورای ولایتی بلخ با اشاره به افزایش کمسابقۀ کشت در این ولایت، مدعی است که هشتاد در صد دهاقین درولسوالیهای مختلف کوکنار کشت کرده اند.
به باور اعضای این شورا، طالبان و شماری از فرماندهان محلی زمینداران را تشویق کرده اند تا تریاک کشت کنند.
شجاعالدین شجاع عضو شورای ولایتی بلخ به صدای امریکا میگوید "از هر صد دهقان هفتاد الی هشتاد دهقان تریاک کشت کرده و در مجموع در تمامی ولسوالیها ی که کشت شده، طالبان در آن نقاط بیشتر تشویق میکند؛ چون منبع عایدشان از طریق مواد مخدر است. ما انکار هم نمیکنیم که بعضی از قوماندانهای محلی و همان افرادی که در مناطق شان مسلح هستند، آنها هم تشویق میکنند. میبینیم که در بعضی از مواقع از حاصلات مردم شاهد بودیم که ده یک جمع کرده اند و این را گفته میتوانیم که از تریاک هم ده یک جمع میکنند".
به باوراعضای شورای ولایتی بلخ، اگرحکومت پیش از زمان برداشت حاصلات کوکنار اقدام نکند، گروههای هراسافگن با استفاده از حاصلات کوکنار، فعالیتهای شان را گسترش خواهند داد. از سویی هم دهاقین، در شماری از ولسوالیهای بلخ میگویند که کسی از کشت کوکنار ممانعت نکرده است؛ به همین دلیل، آنها کوکنار کشت کرده اند.
دو تن از دهاقین ولسوالی شولگره ولایت بلخ که از بردن نام شان خودداری میکنند، به صدای امریکا گفتند :
"در ولسوالی شولگر کشت کوکنار تریاک و چرس صفر شده بود، دوازده سال میشد، دیدیم که در ولسوالیهای بلخ، چمتال و دیگه ولسوالیها کشت شده، ما هم کشت کردیم؛ ولی اگر دولت تخریب کند حاضر استیم. ازبین ببریم".
"در ولسوالی شولگر کم کشت شده، ما یک مقدار کم کشت کردیم، یک دو جریب است، ما تصمیم داریم که دیگه کشت نکنیم و نکاریم ولی دیگر ولسوالیهایی که کشت کرده و ما میخواهیم که کشت نکنیم".
مقامهای محلی در بلخ، ارقام زمینهای کشت شده کوکنار را نمیگویند؛ اما موجودیت کشتزارهای کوکنار را تأیید میکنند.
ذبیحالله اختری رئیس خدمات سکتوری ولایت بلخ به صدای امریکا میگوید که پیش از برداشت حاصلات کوکنار، برای محو آن اقدام خواهند کرد.
"در جریان امسال در سه ولسوالی ما، در بعضی از قسمتهایش تریاک کشت شده است. عامل اش این است که در فصل کشت عساکر ما در دفاع از امنیت شماری از ولایات همسایه ما بند بوده است".
ازسوی هم عبدالرحیم رحمان اوغلی، رئیس مبارزه با مواد مخدر بلخ با تایید از گسترش کشت کوکنار میگوید که در همکاری با نهادهای امنیتی کشتزارهای کوکنار را محو خواهند کرد.
"کشت مواد مخدر صورت گرفته ما این را تائید میکنیم پلان منظم از طرف ریاست مبارزه با مواد مخدر با در نظرداشت پلانی که شورای امنیت افغانستان به همه ولایاتی که کشت مواد مخدر وجود دارد، در آنجا صادر شده است. با در نظرداشت همان، ما پلان تخریب تطبیقی مشترک را در ولایت بلخ ساختیم و امضا کردیم، به مقام ولایت به ارگانهای امنیتی ارسال کردیم و در آینده نزدیک در قسمت تخریب آن اقدام عملی صورت میگیرد".
هم اکنون دهها گروه کارگر برای جمعآوری شیره کوکنار از ولایات هلمند و پکتیا وارد شمال افغانستان شده اند که در بسیاری از کمربندهای امنیتی از ورود این گروهها جلوگیری شده بود.
خط نو، یک نهاد مدنی مدعی است که سال گذشته، ۹۸ هزار جریب زمین در ولایت بلخ کشت شده بود و امسال چهار برابر افزایش یافته است.
به باور کارشناسان کشت دوباره کوکنار پس از ۹ سال به گونه گسترده در بلخ بیانگر ضعف حکومتداری و تطبیقنشدن استراتیژی مبارزه با مواد مخدر است.