برنامه صلح ولایتی - مجرای فرار از عدالت؟

گروه طالبان حد اقل تا حال حاضر به مذاکرات صلح افغانستان نشده است.

یک عضو ولسی جرگۀ افغانستان ادعا میکند که شورا های صلح ولایتی، یکی از راه های عمده است که مخالفین مسلح حکومت افغانستان از طریق آن می توانند از پنجه قانون و عدالت فرار کنند.

همزمان شماری از باشنده‌گان ولایت بادغیس می‌گویند که شمار زیادی از افراد که به نام مخالف مسلح دولت به برنامه صلح در اين ولايت مي‌پيوندند، طالب نبوده و تنها در پی استفاده جویی از امتیازات این شورا می باشند.

غلام سرور فایز ، یک عضو ولسی جرگۀ افغانستان از ولایت بادغیس، خواهان مسدود شدن دروازه شورا های صلح ولایتی در کشور است، زیرا به باور وی، بودجۀ ملی به گونۀ مصرف می شود که هیچ نفع برای افغانستان ندارد.

آقای فایز می‌گوید شوراهای صلح ولایتی تنها دروازۀ فرار برای مخالفان مسلح دولت از پنجه قانون و حیف و میل کردن بودجه ملی میباشد.

آقای فایز در مورد گفت " تنها مردم بادغیس نه، بلکه ملت افغانستان گواه این است که شورای صلح نا کار آمد و ناکام بوده است. ما میگوییم در کل افغانستان حتی دفتر مرکزی شورای صلح باید بسته شود، چون اینها به کوه ها میروند و مجموعه ای میسازند و میگویند مبلغی پول به شما میدهیم. بیایید و به شکل سوری به برنامه صلح بپیوندید و چند تفنگ کهنه و زنگ زده را نیز به پروسه صلح تسلیم میکنند و بعد از چند روز باز همین مجموعه به کوه میروند و یک قطار رفت و آمد را برای حیف و میل کردن بودجه ملی جور کرده اند."

شکایت در مورد فرار از تطبیق عدالت و قانون آنهم از مجرای شورا های ولایتی صلح افغانستان در حالی صورت می گیرد که روند پيوستن مخالفين مسلح دولت به زندگی صلح‌آمیز در ولایت بادغیس، اين روزها شتاب خاصی به خود گرفته است.

به نظر مي‌رسد كه شورای صلح ولایت بادغیس توانسته در برنامه‌های خود موفق باشد. به گونۀ مثال، تنها پنج ماه اول سال روان، سه صد نفر از مخالفين مسلح در اين ولايت به پروسه صلح پيوسته اند.

اما این روند با انتقاد باشنده‌گان بادغیس روبرو شده است.

مردم بادغیس می‌گویند، این پروسه شفاف نبوده و تعداد زیادی از کسانی که در این ولایت به پروسه صلح پیوسته اند، با گروه طالبان ارتباط ندارند.

آنها همچنان این شورا را در آوردن امنیت در این ولایت دور افتاده افغانستان، ناکام می‌خوانند.

نبی الله بینش، یکی از باشندگان ولایت بادغیس می گوید که تا حال شماری اندکی از طالبان واقعی به روند صلح افغانستان پیوسته اند.

آقای بینش گفت "در گذشته یک ایده وجود داشت که اینها بیایند و یک تعداد مردم را به شکل ظاهری به پروسه صلح پیوست بدهند تا طالبان را برای پیوستن به صلح تشویق کنند. ظاهراً این روند تا حال ادامه دارد، اماطالبی که واقعی باشد، بسیار تعداد کم داریم که در این روند یکجا شده باشند."

احمد، یکی دیگر از باشندگان بادغیس، به این باور است که فقط آنعده از افرادیکه می توانند در روند تامین امنیت موثر باشند، باید از طریق شورا صلح ولایتی پذیرفته شوند--نه کسانی که به نام طالب به این روند می پیوندند.

فرار از پنجۀ قانون و عدالت

در همین حال، رفیق شهیر، آگاه مسایل سیاسی مستقر در ولایت هرات، نیز می‌گوید افرادی که به پروسۀ صلح می‌پیوندند، از لحاظ عقیده بخشی گروه طالبان نیستند؛ بلکه کسانی اند که می‌خواهند در سایۀ شورای صلح، از اتهاماتی که بر آنان وارد است، تبرئه شوند.

آقای شهیر گفت "حقیقت امر اینست که هیچ طالبی که به صورت عقیدتی جٌز جنبش طالبان باشد، تسلیم نمی‌شود، بنا بر این، افرادی که می‌آیند به حکومت می‌پیوندند کسانی اند که مرتکب جرایم و جنایات شده اند و بالاخره از این راه از امتیازات و معافیت از جرایمی که حکومت سخاوتمندانه بر سر حقوق مردم و حق‌العبد پا گذاشته، استفاده می‌کنند."

تحلیلگران و آگاهان می گویند که مجرمین-نه طالبان با سلاح های کهنه به روند صلح پیوسته اند.

اما حاجی خلیل اچکزی، رئیس شورای صلح در ولایت بادغیس، می‌گوید که تمام مخالفین مسلح دولت با سلاح‌های دست داشته شان برای شمولیت در لیست امتیازات کمیته صلح باید از سوی نماینده با صلاحیت وزارت دفاع تایید شوند.

آقای اچکزی همچنان می‌گوید با تاسیس این کمیته در ولایت بادغیس، امنیت به صورت قابل ملاحظه ای بهبود یافته و در حال حاضر، مخالفین دولت تنها در ولسوالی‌های مرغاب و آب کمری این ولایت حضور دارند.

آقای اچکزی در مورد گفت "روزی که شورای صلح نبود در یک کیلومتری بادغیس امنیت نبود، اما امروز به اکثریت ولسوالی‌های ما زمینه امنیت مساعد شده و برادران ناراضی ما هم که به پروسه صلح می‌آیند، سلاح های شان که کهنه و فرسوده است و بایومتریک نمیشه، امتیازات بدست نمی‌آورند، چون این سلاح ها توسط نماینده وزارت دفاع که از دایاک است چک می‌شود و هر سلاحی که در بایومتریک قابل قبول باشد، بعد از تاییدی نماینده وزارت دفاع ما آن را قبول می‌کنیم."

شورای صلح در ولایت بادغیس پنج سال قبل آغاز به کار کرد که به گفتۀ مسؤولین این نهاد، تا حال توانسته ۱۷۰۰ تن از مخالفین مسلح دولت را قانع ساز تا دست از مخالفت بردارند و به پروسۀ صلح بپیوندند.

در بیش یک دهۀ گذشته، حکومت به رهبری حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین افغانستان، همواره تلاش کرد تا طالبان به روند صلح یکجا شوند و آقای کرزی طالبان را همواره "برادران ناراضی" خطاب کرده است.

به تعقیب آن، د راویل حکومت جدید افغانستان تحت رهبری محمد اشرف غنی، رئیس جمهور فعلی آن کشور، طالبان را مخالفین سیاسی خطاب می کرد. اما پس از حملۀ مرگبار بالای ریاست دهم امنیت ملی، رئیس جمهور افغانستان در جریان سخنرانی اش در شورای ملی افغانستان، طالبان را برای اولین بار دهشت افگن خطاب کرد.

از آن پس، حکومت افغانستان حملات تهاجمی خود را بر طالبان تشدید کرده و همواره از تلفات جانی طالبان خبر می دهد و توجه بیشتر حکومت پاسخ نظامی در مقابل عملکرد طالبان بوده، نه دعوت به مذاکرات صلح.