تولید روغن کنجد - صنعت کهن اما روبه نابودی در افغانستان

روغن کنجد یکی از محصولات باستانی افغانستان به شمار میرود. این روغن در بعضی از نقاط افغانستان، به ویژه در مناطق شمالی مانند جوزجان، فاریاب، مزارشریف و کندز هنوز هم به طریقه سنتی تولید می شود.

تولید عنعنوی روغن کنجد

تولید روغن کنجد در جواز خانه ها که توسط اشتر به شکل ابتدایی وعنعنوی صورت می گیرد، از هزاران سال به اینسو به مردم افغانستان و کشور های آسیایی میانه په میراث مانده است.

اسدالله که مالک یک جواز خانه است می گوید که این شغل از اجدادش به وی به میراث مانده است. وی میگوید جواز خانه وی روزانه حدود سی کیلو روغن کنجد تولید میکند و در حال حاضر به دلیل صادرات این غله به بیرون از کشور قیمت آن بالا رفته و خرید روغن کنجد هم کم رنگ شده است. به گفته ای او اگر این غله به خارج صادر نگردد، قیمت یک کیلو روغن کنجد که فعلاً ٢٣٠ افغانی است به ١٠٠ افغانی کاهش خواهد یافت.

موانع سد راه کشت کنجد

در گذر چغدک شهر مزار شریف جواز خانه های زیادی وجود دارد.
با وجود اینکه کنجد گیاهی است که بیشتر در مناطق شمالی افغانستان کشت می گردد و به گفته جواز خانه داران در بیشتر از هفتاد روز ثمر می دهد، اسدالله می گوید اگر دولت زمینه را برای آنان فراهم کند، می توانند تولید بیشتر، بهتر و با کیفیت بلندتر داشته باشند.

اسطورۀ ها و فایده های روغن کنجد

مردم این منطقه به این معتقد اند که در ایام قدیم پهلوانان به منظور دریافت قوت بیشتر از روغن کنجد استفاده می کردند و می گویند که حتا طبابت امروزی کنجد را روغن بی ضرر تلقی می کند.

روغن کنجد نه تنها در خانه بلکه در بسیاری از هوتل های شهر مزار و دیگر شهر ها استفاده می شود . کنجد پلو، یکی از غذا های معروف در شمال افغانستان است. محمد یاسین، یکی از هوتل داران می گوید که بسیاری از مهمانان اش به همین دلیل به هوتل می آیند.

تولید عنعنوی کنجد از دیر زمانی در افغانستان رایج است اما آنانی که در این عرصه فعالیت دارند می گویند که بی علاقگی و عدم توجه شاید این عنعنه را به دست فراموشی بسپارد.