سازمان بین‌المللی مهاجرت تأکید دارد که افغان‌های مهاجر باید به صورت داوطلب برگردند و تأثیرات منفی برگشت اجباری به افغانستان باید رسیدگی شود.
لورنس هارت رئیس عمومی و نمایندۀ سازمان بین‌المللی مهاجرت برای افغانستان، امروز در ورکشاپ ظرفیت‌سازی ادغام مجدد مهاجرین به افغانستان، گفت که این سازمان ترجیح می‌دهد که برگشت افغان‌ها داوطلبانه باشد؛ زیرا ادغام مجدد و استقرار پایدار را در پی خواهد داشت.
آقای هارت، افزود که توقع می‌رود در جریان سال ۲۰۱۷ میلادی، یک میلیون افغان مهاجر به کشورشان برگردند که افغانستان را با مشکلات متعددی روبه‌رو خواهد ساخت.
به باور وی، رسیدگی به برگشت‌کنندگان به هماهنگی و مدیریت قوی حکومت افغانستان و نهادهای همکار نیاز دارد.
او گفت "ما نیاز داریم که به تأثیرات منفی مهاجرت رسیدگی کنیم، در غیر آن، افرادی که برگشت داده شده اند، از سوی عناصر ضد دولتی شکار خواهند شد و یا هم تلاش خواهند کرد که دوباره و دوباره راه مهاجرت را در پیش گیرند. این یک تهدید نیست؛ بلکه یک واقعیت است".
با آنکه رئیس عمومی و نمایندۀ خاص سازمان بین‌المللی مهاجرت برای افغانستان گفت که پدیدۀ مهاجرت به یک بحث منفی در این روزها تبدیل شده است؛ اما افزود که به این پدیده باید به یک ظرفیت بالقوه جوامع دیده شود.
این در حالی است که بر اساس ارقام وزارت امور مهاجرین، در سال گذشتۀ میلادی ۵۸۰ افغان، و در سه ماه سال ۲۰۱۷ نیز ۱۵۲ افغان از کشورهای اروپایی به افغانستان جبری برگشت داده شده اند.
ارقام سازمان بین‌المللی مهاجرت نشان می‌دهد که در جریان سال ۲۰۱۶ میلادی، بیش از ۶۸۰۰ تن به صورت داوطلبانه از اروپا به افغانستان برگشته اند.
در همین حال، جورج کنینگهام، معاون اتحادیۀ اروپا در افغانستان، گفت که شمار درخواست پناهندگان افغان به کشورهای اروپایی نسبت به گذشته کاهش یافته است؛ اما افزود، هنوز هم افغان‌ها دومین کتلۀ بزرگ پناهجویان را در اروپا تشکیل می‌دهند.
معاون اتحادیۀ اروپا در افغانستان گفت که حکومت افغانستان از روند برگرداندن پناهجویان افغان از کشورهای اروپایی نظارت دارد و تمامی درخواست‌های پناهندگی بر اساس قوانین بین‌المللی بررسی می‌گردند.
آقای کنینگهام، با اشاره به بیکاری افرادی که به افغانستان برمی‌گردند، از حکومت این کشور خواست که زمینه‌های کاری را برای آنان – که اکثراً جوان اند – در اداره‌های دولتی و غیردولتی فراهم سازد.
او گفت "برگشت شماری از این افراد به جامعه اقتصادی افغانستان کمک می‌کند... ما می‌خواهیم شاهد استخدام افغان‌های جوان در ادارات دولتی و سایر دفاتر باشیم، تا آنها به منافع جامعۀ افغانستان کار کنند. دولت به جوانان فرصت دهند که کار دولتی داشته باشند".
با توجه به بحران مهاجرت و شمار عظیمی از برگشت‌کنندگان، افغانستان پالیسی نحوۀ مدیریت عودت‌کنندگان و بیجاشدگان را ترتیب کرده است.
سیدحسین عالمی بلخی وزیر امور مهاجرین و عودت‌کنندگان افغانستان گفت، حکومت این کشور در تلاش است تا مدیریت منظمی را برای رسیدگی به بیجاشدگان و عودت‌کنندگان بر اساس این پالیسی ایجاد کند.
اما او افزود که مدیریت و هماهنگی در سطح بین‌المللی نیز نیاز است که جلوگیری مهاجرت‌های نامنظم و تنظیم مهاجرت‌های قانونی میان کشور مبدا و مقصد، فراهم‌ساختن زمینه‌های کاری، تحت آن مدیریت بین‌المللی قرار داشته باشد.
آقای بلخی تأکید کرد "در غیر آن ما اگر هر کدام پراکنده و جدا عمل بکنیم، فکر می‌کنم قاچاقبران بین‌المللی یا کسانی که قاچاق انسان می‌کنند، یا مهاجرین را به صورت قاچاق از کشوری به کشور دیگر منتقل می‌کند، از ما جلوتر خواهد بود و در نهایت به جایی که ما مدیریت بکنیم، پدیدۀ مهاجرت را آنها مدیریت خواهند کرد".
افغانستان در سال گذشته، یک میلیون و ۱۱۴ هزار عودت‌کننده از ایران و پاکستان داشت که از این میان، ۶۹۱ هزار و ۵۸۱ تن فاقد اسناد بوده اند.
در حال حاضر افغانستان، ده سند و تفاهمنامه را در بخش برگشت داوطلبانه با کشورهای میزبان پناهجویان افغان دارد. آقای بلخی از کشورهای میزبان خواست که قوانین بین‌المللی و تفاهمنامه‌ها را مراعات کنند و بر عودت داوطلبانۀ پناهجویان افغان تأکید کرد.