رییس قوهٔ قضایی ایران روز دوشنبه ۱۳ مارچ (۲۲ حوت) گفت که علی خامنهای، رهبر آن کشور، دستور "عفو'' دهها هزار زندانی را داده است که بیش از ۲۲ معترض ضد حکومتی در آن شامل اند.
اعلامیهای که از سوی غلام حسین محسنی اژهای، رییس قوهٔ قضاییهٔ ایران، نشر شد، برای نخستین بار ابعاد سرکوب معترضان ضد حکومت آن کشور را نشان میدهد که پس از مرگ مهسا امینی، زن ۲۲ سالهٔ کردی ایرانی، در سپتمبر سال گذشته آغاز شد.
با آنکه این مقام ارشد قضایی ایران از ''عفو'' دسته جمعی زندانیان محکوم و معترضان بازداشت شده خبر داد، منابع مستقل آزادی دسته جمعی آنان تایید نکرده اند.
اژهای گفت که در مجموع ۸۲ هزار و ۶۵۶ زندانی و افرادی که با اتهام مواجه بودند، مورد عفو قرار گرفتند.
حکومت ایران اعتراضات ضد حکومت آن کشور را که پس از مرگ مهسا امینی در سراسر آن کشور آغاز شد ''اغتشاش'' میخواند و معترضان را به طور گسترده سرکوب کرده است، اقدامی که موجب انتقادهای شدید بین المللی شده است.
به گفتهٔ این مقام ارشد قضایی ایران، محکومان و متهمان ''جرمهای خشن'' و سرقت عفو نشده اند. از اظهارات اژهای چنین بر میاید که شماری واقعی معترضان ضد حکومتی که پس از مرگ خانم امینی در بازداشت به سر میبرند، بیشتر است.
رییس قوه قضاییه همچنین اعتراضات ضد حکومت آن کشور را ''ماجرا'' خواند.
او گفت: ''قضات ذیصلاح و مسوول رسیدگی به پرونده عناصر دستگیرشده ماجرای اخیر [تظاهرات ضد حکومت ایران] با جدیت، سرعت، دقت و عادلانه به پرونده آنها به میزان عمل و دخالتشان در این ماجرا رسیدگی کنند و اجازه ندهند رسیدگی به این پروندهها طولانی شود؛ همچنین بر مبنای اجازهای که قانون میدهد، نوع کار و انگیزه عاملان این ماجرا باید برای مردم تبیین شود.''
حکومت ایران از آغاز اعتراضات ضد حکومت سپتمبر گذشته تا حالا چهار نفر را در پیوند اعدام کرده است که شامل محمد مهدی کرمی، محمد حسینی، مجید رضا رهنورد و محسن شکاری میشود.
نهادهای جهانی مدافع حقوق بشر و کشورهای غربی از اعدامهای اخیر در ایران انتقاد کرده اند و در مورد شفافیت روند عدلی و قضایی، روند کوتاه محاکمه، دسترسی متهمان به وکیل مدافع و نیز احتمال گرفتن اعتراف اجباری از آنان ابراز نگرانی کرده اند.
حامیان حقوق بشر و فعالان گزارش داده اند که دهها معترض دیگر با اتهاماتی مواجه اند که مجازات آن اعدام است.
ارگان خبری فعالان حقوق بشر ایران (هرانا) اعلام کرده است که از آغاز اعتراضات سرتاسری در ایران تا کنون بیش از ۵۱۶ نفر کشته شده اند که ۷۰ نفر آنان کمتر از ۱۸ سال سن داشتند.