مسوولان وزارت خارجه می گویند که عوامل منطقه یی بالای امنیت افغانستان تاثیر اساسی دارد، اما به گفتۀ آنان افغانستان در هیچ یک از سیستم های امنیتی کشورهای همسایه و منطقه عضویت ندارد.
رئیس مرکز مطالعات ستراتیژیک وزارت خارجه امروز در نشستی زیر عنوان "بسیج افکار عامه و فرآیند صلح در افغانستان" گفت که مطالعات ده ساله آنان نشان می دهد که گره امنیتی افغانستان ناشی از عدم عضویت این کشور در یکی از سیستم های تثبیت شده امنیتی کشورهای منطقه است.
فرامرز تمنا گفت با این که رقابت های منطقه یی بالای امنیت افغانستان تاثیر گذار است اما افغانستان تنها کشوری در جهان است که در سیستم های امنیتی هیچ یک از کشورهای پیرامون خود عضویت ندارد.
آقای تمنا می گوید که سیستم های امنیتی پیرامونی افغانستان از ایران و پاکستان گرفته تا روسیه و عربستان با هم مشکلاتی دارند که آن را در افغانستان حل می کنند.
فرامرز تمنا گفت که افغانستان در میان سه سیستم امنیتی کشورهای منطقه قرار دارد که سیستم امنیتی آسیای میانه با محوریت نفوذ روسیه و بحث انرژی، سیستم امنیتی خاورمیانه در غرب افغانستان با محوریت رقابت ایران و سیستم امنیتی جنوب آسیا با رقابت هند و پاکستان می باشد.
رئیس مرکز مطالعات ستراتیژیک وزارت خارجه می گوید که هیچ یک از این کشورها به افغانستان اجازه داشتن عضویت را در سیستم های امنیتی خود نمی دهند.
الحاق به یک سیستم امنیتی
با این حال رئیس مرکز مطالعات ستراتیژیک وزارت خارجه گفت که افغانستان به خاطر رسیدن به صلح و امنیت، راهی ندارد جز پیوستن به یکی از سیستم های امنیتی منطقه و یا سیستم امنیتی شانگهای که در حال شکل گرفتن در منطقه است.
آقای تمنا همچنان می گوید که یکی از راه ها برای دستیابی افغانستان به صلح این است که به سیستم امنیتی فرا منطقه یی ناتو بپیوندد که متعلق به جغرافیای منطقه نیست، اما در منطقه حضور دارد.
با اینحال این دیپلومات افغان راه اساسی رسیدن به صلح را همگرایی و همکاری منطقه یی می داند که به گفتۀ وی شمولیت افغانستان در سازمان ایکو، پیوستن افغانستان با سازمان سارک و پیوستن این کشور به عنوان عضو ناظر در سازمان شانگهای بخشی از تلاش ها در این راستا بوده است.
اما مسوول مرکز مطالعات ستراتیژیک وزارت خارجه گفت برای دراز مدت چیزی که افغانستان را به صلح و ثبات می رساند آن است که این کشور به یک جامعه امن اقتصاد محور تبدیل شده و به حدی منافع کشورهای منطقه را به خود گره بزند که نا امنی در افغانستان به ضرر اقتصادی کشور های منطقه تمام شود.
آقای تمنا بخشی از نا امنی ها را ناشی از مشکلات درونی افغانستان دانسته و می گوید که عواملی چون فقر، رقابت ها بر سر قدرت، مسایل قومی و ایدیالوژیکی و عقب ماندگی باعث بخشی از نا امنی ها در این کشور شده است.
رئیس مرکز مطالعات ستراتیژیک وزارت خارجۀ افغانستان می گوید که اکثر جوانانی که به گروه هایی چون داعش و طالب در سالهای اخیر پیوسته اند به خاطر مشکلات اقتصادی بوده است نه باورها و ارزش های دینی.