بازگشت ۲۰۰ هزار کودک واکسین نشده از پاکستان به افغانستان؛ چالشی برای محو پولیو در منطقه

عکس آرشیف، کودکان مهاجر افغان در پاکستان

سازمان جهانی صحت روز دوشنبه هشتم اپریل (۲۰ حمل) گفت که بازگشت حدود ۶۰۰ هزار مهاجر افغان از پاکستان، به ویژه ۲۰۰ هزار کودک واکسین نشده، به مناطق جنوبی افغانستان تهدیدی برای دستاوردهای منطقه در برابر محو ویروس پولیو است.

سازمان جهانی صحت در آخرین ارزیابی خود از شیوع بین المللی بیماری پولیو (فلج اطفال) اعلام کرد که دو کشور همسایه پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در قطع انتقال دو نوع باقی مانده ویروس وحشی پولیو در منطقه داشته است.

افغانستان و پاکستان دو کشوری در جهان اند که هنوز هم ویروس پولیو در آن گردش داشته و از کودکان قربانی می‌گیرد. پاکستان در سال جاری دو مورد ویروس وحشی پولیو را ثبت کرده، اما افغانستان تاکنون هیچ مورد بیماری فلج اطفال را گزارش نداده است.

با این حال، ارزیابی سازمان جهانی صحت می‌گوید که اخیراً بازگشت مهاجرین فاقد اسناد قانونی مهاجرت از پاکستان "خطر گسترش فرامرزی ویروس فلج اطفال و همچنین گسترش این ویروس در داخل هر دو کشور را افزایش داده است."

این سازمان می‌افزاید: "هرگونه پس‌گرد در افغانستان، به دلیل تحرک گستردهٔ جمعیت، می‌تواند خطری برای برنامهٔ [فلج اطفال] در پاکستان باشد."

در گزارش آمده است که تلاش‌های هماهنگ شده برای "مدیریت و کاهش" خطر ابتلا به این بیماری از طریق واکسیناسیون در گذرگاه‌های مرزی بین دو کشور انجام شده است.

سازمان جهانی صحت گفته است که پوشش واکسیناسیون در ولایات هلمند، قندهار، ارزگان، زابل و نیمروز در جنوب افغانستان بهبود یافته "اما قناعت بخش نبوده و تخمین زده می شود که ۲۰۰ هزار کودک از دسترسی [به واکسین] دور مانده" که به گفتهٔ این سازمان "یک خطر بزرگ است".

این گزارش تاکید می‌کند که واکسیناسیون خانه به خانه کودکان موثر بوده، اما برخی از مناطق افغانستان هنوز اجازه واکسین را تنها در ساحات واکسین و مساجد می‌دهند.

این سازمان از تعهد حکومت طالبان به هدف جهانی ریشه کن کردن ویروس پولیو در افغانستان و افزایش کارکنان زن در بخش مراقبت‌های صحی و کمپاین‌های واکسیناسیون ستایش و اجرای کمپاین‌های خانه به خانه واکسین را در صورت امکان قویاً تشویق کرده است.

در همین حال کارشناسان اواخر ماه گذشته در نشستی به مناسبت یک دهه از اعلام "هند عاری از فلج اطفال" از پیشرفت‌های صورت گرفته در مقابله با این بیماری "مستعد شیوع" در افغانستان و پاکستان استقبال کردند.

آنندا باندیوپادیای، معاون فناوری، تحقیقات و تحلیل پولیو در بنیاد بل و ملیندا گیتس گفت: "ما پاکستان و افغانستان را داریم [جایی که فلج اطفال] هنوز به شکل انفرادی وجود دارد، اما این ویروس در ساحات بسیار محدود چند ولسوالی در این دو کشور منزوی شده است."

او گفت: "ویروس در این مناطق نفس‌های آخری خود را می‌کشد."

کارشناسان تلاش‌های مستمر برای واکسیناسیون کودکان را یگانه راه محو این ویروس می‌دانند. ویروس وحشی پولیو اطفال خوردسال را مصاب کرده و سبب فلج و در موارد خاص سبب مرگ آنها می‌شود.

به گفتۀ متخصصان، پولیو یک بیماری ویروسی است که درمان ندارد و تنها توسط تطبیق واکسین، از ابتلا به آن جلوگیری می‌شود. این متخصصان با تاکید بر واکسین‌کردن کودکان زیر سن پنج سال هشدار می‌دهند که اگر کودکان به این بیماری مبتلا شوند، برای همیشه فلج می‌شوند یا جان می‌دهند.