با کاهش حضور نظامی ایالات متحده در افغانستان، تلاش‌های چین برای تعامل بیشتر سیاسی با کابل برجسته تر شده است. این رویکرد تازه پرسش‌هایی را در مورد نقش واشنگتن و بیجینگ در افغانستان مطرح ساخته است که آیا این کشور عرصۀ رقابت سیاسی و یا هم دایرۀ همکاری دو ابرقدرت اقتصادی جهان خواهد بود.
نمایان شدن چین به حیث یک قدرت بزرگ رقابت آن کشور را با ایالات متحده شدت بخشیده و دو طرف تلاش دارند با نزدیکی به رقیب‌های یکدیگر، توازن قدرت و نفوذ شانرا در مناطق زیر سیطرۀ یکدیگر نگهدارند. اما افغانستان جغرافیایی است که به گمان کارشناسان دو طرف در آنجا نسبت به اختلاف نظر، علایق مشترک بیشتر دارند.
مایکل اوهنلن، متخصص امور دفاعی ایالات متحده در نهاد پژوهشی بروکینکز در واشنگتن افزایش تعامل چین را در افغانستان به فال نیک گرفته می‌گوید که علایق استراتیژیک امریکا اکنون تغییر خورده به نفع افغانستان تمام می‌شود تا این خلا پر شود – که برنده و یا هم بازنده شدن دو قدرت بزرگ نمی‌باشد.
او می گوید که که نقش امریکا از پیش در افغانستان کاهش یافته و این انتخاب خود ایالات متحده است و پر کردن حضور نظامی امریکا با پول و سرمایه گذاری غلبه کردن بر امریکا نیست بلکه دست به کار شدن در ساحۀ می‌باشد که از نبود غرب فراهم شده است.
اما غفور لیوال، رئیس مرکز مطالعات منطقه یی در کابل می‌گوید که رقابت "اعلام ناشدۀ" بین چین و ایالات متحده وجود دارد . به باور او اول دو طرف علاقمند دست یافتن به منابع طبیعی افغان اند زیرا غنا و چگونگی داشته های آن کشور در منطقه بی نظیر است و دوم موضوع حضور آیندۀ نظامی امریکا در افغانستان است.
از سویی هم به باور آقای لیوال نزدیک شدن روابط ایالات متحده با هند، به ویژه پس از سفر بارک اوباما به آن کشور، شاید خوش چین نیاید و بیجینگ را وادار سازد تا با همکار و دوست عنعنوی اش، یعنی پاکستان نزدیک شود.
میدان همکاری، نه معرکۀ رقابت
اما نزدیکی چین به پاکستان نیز می‌تواند بهای بلندی به بیجنگ داشته باشد زیرا آن کشور از افزایش شورشگری اویغورهای مسلمان نگران است که حتا از اراضی پاکستان علیه چین استفاده می‌کنند.
انتونی کوردسمن، پژوهشگر ارشد امور دفاعی در مرکز استراتیژیک و مطالعات بین المللی به رادیو آشنا گفت که چین باید کارکرد پاکستان را در زدودن شبکه های افراطی به دقت بررسی و نظارت کند – موقفی که واشنگتن ممکن از آن استقبال کند زیرا همواره پرسش هایی در مورد همکاری پاکستان در جنگ علیه تندروان وجود داشته است.
حضور نظامی ایالات متحده در افغانستان به گونۀ چشمگیری کاهش یافته و شماری هم حتا به این باور اند که چین می خواهد خلای ایجاد شده را به حیث یک قدرت منطقه یی پر کند. اما انتونی کوردسمن می‌گوید که چین برای جاگزین شدن امریکا در افغانستان باید از حرکات نمادین فراتر برود.
کوردسمن گفت "اگر شما سخن از نقش عمده در افغانستان می‌زنید، باید کمک چشمگیر نظامی و غیر نظامی را در نظر گیرد تا به تأثیر کاهش کمک کشورها رسیدگی شود. این نیز یک حقیقت است که چین به ساختار حکومت کنونی افغانستان دیده و تصمیم گیرد که حکومت بقا خواهد داشت یانه".
اما نظیف الله سالارزی، سخنگوی رئیس جمهور افغانستان به رادیو آشنا گفت که کابل قادر شده است بیجینگ و واشنگتن را به حیث همکار دست به کار بسازد. او می گوید که افغانستان توانست به مثابۀ میدان همکاری مشترک دو ابرقدرت جهان – چین و امریکا –توافق آن دو را به دست آورد.
اینان وانگ، خبرنگار چینی در واشنگتن می‌گوید که تلاش‌های بیجینگ برای تعامل بیشتر در افغانستان – که دربرگیرندۀ ساحاتی در مخالفت و مغایرت با واشنگتن است – در مراحل ابتدایی می‌باشد زیرا چین تا هنوز نقش بارزی در حل منازعات بین‌المللی نداشته و تجربۀ تازۀ را روی دست گرفته که تشخیص کارآیی آن نیاز به زمان دارد.
