کمیسیون حقوق بشر افغانستان با نشر گزارش سالانه‌اش در مورد تلفات غیرنظامیان در این کشور اعلام کرد که باوجود کاهش خشونت‌ها و گفتگوهای صلح، نزدیک به ۱۱ هزار غیرنظامی افغان در سال گذشتۀ میلادی، قربانی جنگ شده اند.
محمدنعیم نظری، معاون این کمیسیون روز سه شنبه چهارم فبروری (۱۵ دلو) به خبرنگاران گفت که در جریان سال ۲۰۱۹ میلادی، دوهزار و ۸۱۷ غیرنظامی افغان در جریان منازعات مسلحانه و انفجارها کشته و هفت‌هزار و ۹۵۵ نفر دیگر زخمی شده اند.
آقای نظری گفت: "در جمع قربانیان ۶۸۴۵ مرد، ۹۷۴ زن و ۲۶۹۶ کودک شامل است. لازم به یادآوری است که جنسیت ۲۵۷ تن از کشته و زخمی‌شدگان نزد کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان تثبیت نشده است".
بر اساس آمار کمیسیون حقوق بشر افغانستان، تلفات غیرنظامیان در جریان ۲۰۱۹ میلادی در مقایسه با یک سال پیشتر آن، ۷.۲۸ درصد کاهش یافته است.
در سال ۲۰۱۸ میلادی کمیسیون حقوق بشر شمار تلفات غیرنظامیان را ۱۱ هزار و ۶۱۱ نفر (۳۲۷۷ کشته و ۸۳۳۴ زخمی) ثبت کرده بود.
تلفات از لحاظ سنی و جنیستی
کمیسیون حقوق بشر می‌گوید که در سال ۲۰۱۹ میلادی، ۴۴۵ کودک افغان در نتیجۀ برخوردهای نظامی کشته و ۲۲۵۱ کودک دیگر زخمی شده اند که نسبت به ۲۰۱۸ میلادی میزان تلفات کودکان ۰.۲۲ درصد افزایش یافته است.
همچنان کمیسیون حقوق بشر افغانستان از افزایش ۳.۸۳ درصدی تلفات زنان در این کشور اظهار نگرانی کرده است. بر بنیاد گزارش این کمیسیون در جریان سال ۲۰۱۹ میلادی ۲۸۲ زن کشته و ۶۹۲ زن دیگر زخمی شده اند، در حالی که رقم زنان کشته‌شده در ۲۰۱۸ میلادی به ۲۵۶ نفر و شمار زخمیان به ۶۵۶ تن می‌رسید.
اما آقای نظری گفت که برعکس تلفات مردان غیرنظامی در ۲۰۱۹ میلادی در مقایسه با یک سال قبل آن ۱۳.۷۴ درصد کاهش یافته است.
تلفات از لحاظ حوادث
گزارش کمیسیون حقوق بشر نشان می‌دهد که بیشترین تلفات غیرنظامیان ناشی از ماین‌های کنار جاده، ماین‌های مقناطیسی و مواد منفجره بوده است که ۸۰۳ کشته و دوهزار ۳۳۳ زخمی برجا گذاشته است. این رقم ۲۹ درصد تلفات غیرنظامیان را در ۲۰۱۹ دربر می‌گیرد.
آقای نظری گفت: "در مقایسه با سال ۲۰۱۸ میلادی که میزان تلفات افراد ملکی ناشی از ماین‌های کنار جاده به ۲۰۱۵ تن می‌رسید، تقریباً دو برابر افزایش یافته است".
منازعات مسلحانه سبب ۲۳ درصد تلفات غیرنظامیان (۱۲۷ کشته و ۲۳۵۱ زخمی) شده که بیانگر افزایش ۱۸ درصدی است.
حملات انتحاری در ۲۰۱۹ میلادی منجر به کشته‌شدن ۴۴۷ تن و جراحت ۱۱۹۲ دیگر شده که نسبت به سال ۲۰۱۸ میلادی، ۴۵ درصد کاهش داشته است.
معاون کمیسیون حقوق بشر افغانستان گفت که تلفات ناشی از قتل‌های هدفمند و ترور نیز در این سال ۱۳ درصد افزایش یافته که شامل ۳۹۹ کشته و ۴۳۴ زخمی می‌شود.
آقای نظری افزود: "در سال ۲۰۱۹، از اثر حملات هوایی تعداد ۷۵۰ تن از افراد ملکی قربانی شده‌اند، که از آن جمله ۴۸۵ کشته و ۲۶۵ تن دیگر زخمی شده‌اند... خوشبختانه در این زمینه ۲۱ درصد کاهش پدید آمده است".
به گفتۀ وی، عدم دقت در حملات هوایی، جنگ در محلات مسکونی و سپرساختن غیرنظامیان، از مهم‌ترین عوامل تلفات افراد غیرنظامی از اثر حملات هوایی است.
گزارش نشان می‌دهد که برعکس تلفات غیرنظامیان در جریان عملیات شبانه با افزایش ۷۹ درصدی، به ۸۲ کشته و ۲۲ زخمی می‌رسد.
عاملان تلفات
آقای نظری گفت که بر اساس یافته‌های کمیسیون مستقل حقوق بشر از مجموع غیرنظامیان در سال ۲۰۱۹ میلادی، ۷۱ درصد آن توسط گروه طالبان، پنج درصد توسط گروه داعش، ۱۴ درصد توسط نیروهای دولتی و حامیان بین‌المللی دولت افغانستان صورت گرفته است.
هنوز طالبان و داعش در مورد این گزارش کمیسیون حقوق بشر واکنش نشان نداده اند؛ اما حکومت افغانستان پیش از این گفته بود که مصوونیت جانی غیرنظامیان در اولویت عملیات‌های نیروهای امنیتی و دفاعی این کشور قرار دارد.
اما به گفتۀ وی عامل نه درصد تلفات غیرنظامیان روشن نشده و متباقی آمار تلفات ناشی از حملات راکتی پاکستان بر بخش‌های از ولایت کنر بوده است.
این کمیسیون بار دیگر از جوانب دخیل در جنگ افغانستان خواسته است که مصوونیت غیرنظامیان را در جریان نبرد مدنظر بگیرند و به قوانین و میثاق‌های بشردوستانۀ بین‌المللی حرمت بگذارند.
