چرا شماری از کشورها دپلومات‌های طالبان را پذیرفته یا به آنان اجازه فعالیت داده اند؟

در حالی که تاکنون هیچ کشوری حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است، دپلومات‌های معرفی شده از سوی حکومت آنان در برخی کشورها پذیرفته شده اند.

امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجۀ حکومت طالبان اخیراً در بیانیه گفته است که چین دپلومات‌های معرفی شده از سوی افغانستان را اعتماد نامه داده و پذیرفته است.

پیش از این، سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه به تاریخ ۳۱ مارچ (۱۱ حمل) گفت که کشورش برای تعامل با حکومت جدید در افغانستان به یک دپلومات حکومت طالبان اعتبارنامه داده است.

افزون بر آن ایران، پاکستان، اوزبیکستان و ترکمنستان نیز به دپلومات‌های طالبان اجازۀ کار داده اند.

اینکه چرا این کشورها چنین اقدام را اتخاذ کرده اند، تحلیلگران در این مورد دیدگاه متفاوت دارند،‌ شماری آن را معقول و برخی آن را خلاف مقررات دپلوماتیک می‌دانند.

رامش سالمی، استاد علوم سیاسی می‌گوید که بر اساس سازوکارها و اصول دپلوماتیک تنها دولت‌های مشروع حق انتخاب سفیران و سایر دپلومات‌ها را دارند، در حالی که حکومت طالبان چنین شرایطی را ندارد.

آقای سالمی به صدای امریکا گفت: "تا زمانی که طالبان به رسمیت شناخته نشوند، حق تعیین سفیر و یا سرپرست را ندارند و کشورهایی که در این امر طالبان را همکاری می‌کنند، در واقع دورزدن قوانین دپلوماتیک و پروتوکول‌های بین‌المللی است."

سید جواد سجادی، آگاه روابط بین‌الملل به صدای امریکا گفت که تعیین سفیر، سرپرست سفارت و نماینده دپلوماتیک از طرف یک دولت به دولت دیگر مستلزم سه شرط اساسی، به شمول به رسمیت‌شناختن یکدیگر، موجودیت روابط دپلوماتیک و توافق نظر در مورد دپلومات‌های معرفی‌شده است.

جاوید جاوید، استاد روابط بین‌الملل می‌گوید که از لحاظ روابط و حقوق بین‌المللی، شناسایی کشورها به طور دایمی، موقت، صریح و ضمنی انجام می‌شود.

آقای جاوید به صدای امریکا گفت که هنوز هیچ کشوری حکومت طالبان را به گونۀ دایمی، موقت و صریح به رسمیت نشناخته، اما برخی کشورهای منطقه که سیاست مستقل دارند، از گزینۀ شناسایی ضمنی استفاده می‌کنند.

این استاد روابط بین‌المللی افزود: "صراحتاً به دلیل فشارهایی که بر طالبان وجود دارد در افکار بین‌المللی و سطح بین‌المللی، کشورهای مثل چین، روسیه و ایران صراحتاً امارت را به رسمیت نشناخته، اما دیده می‌شود که رابطه دارند، سفرا را با همدیگر مبادله کردند، سفارت‌خانه‌های روسیه، چین و ایران عملاً در کابل باز است و همزمان با آن دپلومات‌های شان را در آخرین مورد چین هم شاهد استیم که پذیرفته است."

با وجود این که حکومت طالبان به رسمیت شناخته نشده است، وزارت خارجۀ آن به تمامی کارمندان سفارت‌خانه‌ها دستور داده تا به کارشان ادامه دهند و کسانی که غیابت می‌کنند، با برخورد قانونی مواجه خواهند شد.

از دید کارشناسان، این حکم بیانگر تلاش طالبان برای به دست آوردن کنترول نمایندگی‌های سیاسی افغانستان در دیگر کشورها است.