سروی ملی خدمات صحی افغانستان نشان می‌دهد که با بیشترشدن دسترسی به خدمات صحی در این کشور، میزان و مرگ میر مادران و کودکان به ترتیب ۹۱ و ۸۰ در صد کاهش یافته است.
انستیتوت آلمانی کِت (KIT)این سروی را در مدت شش ماه در۳۴ ولایت افغانستان راه اندازی کرد و با۲۰ هزار خانواده مصاحبه صورت گرفته است.
بر اساس این سروی، ۵۷ در صد افغان‌ها با نیم ساعت زمان و ۹۰ در صد نیز با طی‌کردن دوساعت مسافه، به خدمات صحی دسترسی دارند.
فیروزالدین فیروز، وزیر صحت، هنگام نشر این سروی گفت که میزان مرگ و میر کودکان زیر پنج سال در سال ۲۰۱۸ میلادی در مقایسه با سال ۲۰۰۳ میلادی، ۸۰ در صد کاهش یافته است.
به گفته ی آقای فیروز، میزان مرگ و میر کودکان زیر سن پنج سال ۴۹ واقعه در هر هزار است، در حالی که پیش از این ۲۵۷ در هر هزار بود.
وزیر صحت افغانستان همچنین گفت که در سال ۲۰۰۳ میلادی، میزان و سوء تغذی مزمن میان کودکان زیر پنج سال ۶۰ در صد بود، اما بر اساس این سروی، حال به ۳۶.۶ در صد کاهش یافته است.
آقای فیروز همچنین گفت که شمار مراکز صحی از۷۰۰ مرکز در ۲۰۰۳میلادی حال به بیش از ۳۰۰۰ مرکز صحی در سراسر آن کشور افزایش یافته است.
این مقام ارشد وزارت صحت افغانستان همچنین گفت که بر اساس یافته های این سروی، مرگ و میر مادران در هر صد هزار به ۱۴۳ مورد کاهش، در حالیکه در گذشته، میزان مرگ و میر مادران در هر صد هزار، به ۱۶۰۰ می رسید.
اما به گفته ی آقای فیروز آمار کاهش مرگ و میر مادران در افغانستانرا مورد شک و تردید قرار داد و گفت که چنین ارقام "غیرواقعی" به نظر می‌رسد و توسط کمیتۀ تخنیکی بررسی خواهد شد.
مراکز صحی عامه و خصوصی
وزیر صحت افغانستان گفت که در حال حاضر ۶۸ در صد شهروندان افغان از شفاخانه‌های دولتی، ۲۸ در صد نیز از شفاخانه‌های خصوصی استفاده می‌کنند و ۳.۴ در صد شهروندان افغان نیز برای تداوی به خارج از کشور می‌روند.
افزایش ۶۳.۸ درصد مراقبت‌های قبل از ولادت و بیشترشدن ولادت توسط قابله‌ها از ۵۳ در صد در سال ۲۰۱۵ به ۵۸.۸ در صد در سال ۲۰۱۸ میلادی، ازیافته‌های دیگر در این سروی است.
سروی نشان می‌دهد که شاخص ولادت‌دادن خانم‌های روستانشین توسط قابله‌ها در ۱۵ سال گذشته، از چهار در صد به ۵۱ درصد و شاخص مراقبت‌های قبل از ولادت از هشت درصد به ۵۹ در صد افزایش یافته است.
بر بنیاد یافته‌های این سروی، ۲۰ درصد خدمات واکسین نیز افزایش یافته است.
با وجود این دستاوردها، آقای فیروز گفت که تنظیم جمعیت خانواده پیشرفت اندک داشته و افزود که"هیچ نوع تغییر در استفاده از فامیلی پلاننگ از میتودهای جلوگیری از ولادت‌ها و فاصله ولادت‌ها متأسفانه نیامده است" که به گفته وی رضایت بخش نیست.
اعتبار سروی
اگبرت ساندورپ، به نمایندگی از انستیتوت آلمانی کِت (KIT) که این سروی را انجام داده است، گفت که حدود ۷۰۰ تن برای انجام این سروی به نقاط مختلف افغانستان در برخی شرایط دشوار سفر کرده اند تا بتوانند ارقام دقیق و شفاف را به دست آورند.
ساندورپ افزود"ما به کسانی که علاقمند استند، نشان می‌دهیم که چه می‌کنیم؛ چگونه آموزش می‌دهیم؛ کارمندان خود را چگونه انتخاب می‌کنیم؛ و بیایند ببینند که ارقام را در ساحه چگونه جمع‌آوری می‌کنیم، همه روند به روی شان باز است".
در همین حال، حسیب موحد، معاون مسلکی ادارۀ احصائیه مرکزی افغانستان، گفت که سروی در هماهنگی با این اداره انجام شده و یافته‌های آن معتبر است.
آقای موحد"زمانی که راپور آماده شد، یک بار دیگر همکاران ما آن را مرور کردند و به همین اساس، این سروی که سروی ملی است، مورد تأیید ادارۀ احصائیه و معلومات قرار گرفت. ارقام این منحیث ارقام رسمی در داخل و خارج مورد قبول است".
سروی ملی صحت افغانستان از ماه مارچ تا اگست ۲۰۱۸ میلادی، از طریق گفتگوی مستقیم با ۲۰ هزار خانواده که در آن ۲۳ هزار کودک و بیش از ۲۱ هزار مادر شرکت داشته اند، تهیه شده است.
