بواسیر یک بیماری معمول است که در اثر پندیدگی وریدهای اطراف مقعد به وجود آمده و ممکن سبب درد، خارش موضعی و خونریزیهای مقعدی شود.
اما میتوان تا حدی از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد و یا هم در اثر ابتلا به آن، با درمان ساده و خانگی اعراض و علایم بیماری را بهبود بخشید، هرچند در برخی موارد نیاز به عملیات جراحی برای درمان این بیماری است.
بر اساس یافتههای دانشگاه جانس هاپکینز ایالات متحده، تقریباً نصف افراد، از هر دوجنس، هر سن و نژاد، تا سن ۵۰ سالگی به درجات مختلف بواسیر میداشته باشند.
با اینحال، افراد چاق و اضافه وزن، زنان باردار، زنانیکه به تازگی ولادت کرده اند، کسانیکه غذای حاوی فایبر کم مصرف میکنند، افراد مبتلا به قبضیت و اسهالات مزمن، کسانیکه برای ساعات دوامدار نشسته کار میکنند و کسانیکه اشیای سنگین وزن را بالا و پایین میکنند، بیشتر در معرض ابتلا به بواسیر قرار دارند.
هر عاملی که سبب ایجاد و افزایش فشار در پایان شکم و رانها شود، ممکن توسع رگهای اطراف مقعد و در نهایت بواسیر را به بار آرد.
بواسیر اگر به طرف داخل باشد، به ندرت از خود اعراض و علایم نشان میدهد، اما اگر برجستگی وریدهای متوسع به طرف بیرون باشد، با اعراض و علایمی چون درد، خارش، برجستگیها در اطراف مقعد و خونریزی، به ویژه در هنگام تشناب رفتن به همراه میباشد.
با اینهمه، بواسیر سبب ایجاد مشکلات جدی دیگر نشده و در برخی موارد نادر ممکن سبب کمخونی، لخته شدن خون در رگهای توسعه یافتۀ اطراف مقعد و عفونت شود.
در برخی موارد، بواسیر ممکن بدون درمان خود به خود بهبود یابد، اما در صورت تداوم این بیماری و موجودیت اعراض و علایم ناشی از آن، با تطبیق مرحمهای تسکیندهنده بواسیر، نوشیدن آب بیشتر، فعالیت فزیکی، افزایش مواد حاوی فایبر –سبزیجات، میوهجات و غلهجات- در غذا، نشستن در آب شیرگرم برای ۱۰ تا ۲۰ دقیقه، دریافت دواهای نرم کنندۀ مواد غایطه و استفاده از کاغذ تشناب نرم و مرطوب میتوان این بیماری را بهبود بخشید.
همچنین باید از نشستن دوامدار به ویژه در وضعیت چهار زانو یا روی دوپا، نشستن دوامدار بالای کمود، فشار وارد کردن مفرط بر بطن در هنگام تشناب رفتن و دیگر کارهایی که سبب افزایش فشار بطن میشود، باید پرهیز کرد.
در صورتیکه که این اقدامات موثر واقع نشود و درد شکم، قبضیت مزمن، تب و لرزه، دلبدی و استفراغ و خونریزی شدید مقعدی موجود باشد، باید به داکتر مراجعه کرد، زیرا در این حالت به مراقبتهای اختصاصی طبی نیاز است.