اعتیاد کشنده؛ تابلیت ک با بدن ما چه می‌کند؟

تابلیت "ک" یک نوع مواد مخدر صنعتی روان‌گردان است که در سال‌های اخیر در افغانستان رایج شده و شمار مصرف کنندگان آن رو به افزایش است.

ادارۀ مبارزه با جرایم و مخدرات سازمان ملل متحد در جنوری ۲۰۲۲ و پس از تجزیه و تحلیل بیش از ۵۰۰ نوع تابلیت ک که در افغانستان کشف و ضبط شده بود، گزارش داد که در همه انواع تابلیت ک متامفتامین وجود دارد که برخی انواع آن هیرویین و برخی با دواهای ضد درد چون ترامادول مرکب می‌باشند.

متامفتامین مادۀ کیمیایی شدیداً اعتیادآور است که تاثیرات زیانبار بر بدن به ویژه سیستم عصب مرکزی بر جا می‌گذارد. هیرویین نیز مادۀ مخدر مشتق از مورفین است که تاثیرات نهایت مخرب بر بدن دارد. ترامادول که در طبابت برای تسکین دردهای شدید کاربرد دارد، مصرف دومدار آن نیز مانند مورفین اعتیادآور و به شدت زیانبار است.

از آنجاییکه تابلیت‌های حاوی متامفتامین در کشورهای مختلف جهان به گونۀ روزافزون مصرف می‌شود، پیامدهای ویرانگر و کشندۀ آن مایۀ نگرانی حکومت‌ها شده است.

حتا یکبار مصرف تابلیت ک نیز تاثیر ویرانگر و برگشت ناپذیر بر بدن به ویژه حجرات مغز داشته می‌تواند. وابستگی شدید و اعتیاد، کج‌پنداری (پارانویا)، برسام، اضطراب، فعالیت متکرر حرکی و اختلال مهارت‌های حرکی، تغییرات در ساختار و عملکرد مغز، اختلال در قدرت تفکر، حافظه و تصمیم‌گیری و ضیاع حافظه تغییرات مصرف دراز مدت مشتقات متامفتامین به شمول تابلیت ک است.

همچنان در درازمدت، مصرف این مادۀ مخدر سبب کاهش بینایی، باختن وزن، مشکلات جلدی به ویژه پوسیده شدن جلد، پوسیده شدن دندان‌ها، بزرگ‌شدن پستان مردان و حتا اقدام به خودکشی شده می‎تواند. بی‌هدف بودن و پوچ‌گرایی، پرخاشگری، بی‌علاقه شدن به زندگی، خانواده، درس و آموزش، از دیگر پیامدهای مصرف این ماده است.

متامفتامین به شکل کرستل یا شیشه مانند نیز در بازار موجود است که معتادان به آن شیشه نیز می‌گویند. بر اساس تحقیقات انستیتیوت ملی مبارزه با سو استفادۀ دوایی ایالات متحده، کسانیکه به گونۀ دوامدار مشتقات متامفتامین مصرف می‌کنند، اضطراب، گیجی و بدخلقی و سلوک خشن را نیز تجربه می‌کنند.

برسام‌ها اغلباً اعراض شبیه سکیزوفرنیا یا جنون مزمن یا هم روان گسیختگی را تقلید می‌کند و برخی مصرف کنندگان متامفتامین اقدام به آدم‌کشی یا خودکشی می‌کنند. تغییر ساختار، شکل و وظیفۀ بخش‌هایی از دماغ که با کنترول احساسات و حافظه سروکار دارند، به دلیل مصرف متامفتامین، باعث بروز مشکلات عاطفی و شناختی در نزد فرد می‌شود.

اکثر تغییرات ناشی از مصرف متامفتامین بر مغز برگشت ناپذیر بوده و به همین دلیل، درمان معتادانی که این مادۀ مخدر را مصرف می‌کنند، نیز دشوار است و در بسا موارد معتادان پس از درمان دوباره به مصرف این ماده رو می‌آورند. با این حال، به هرپیمانه که زودتر به ترک این ماده تصمیم گرفته شود، به همان اندازه رهایی از چنگ آن ساده تر است.

انستیتیوت صحت ایالات متحده در مطلبی در مورد خطرهای ناشی از مصرف متامفتامین نگاشته است که برخی اعراض و علایم روانی ناشی از مصرف این ماده، ماه‌ها و حتا سال‌ها پس از ترک اعتیاد نیز باقی مانده می‌تواند.

متامفتامین در قرن ۲۰ به گونۀ صنعتی از امفتامین استحصال شد و در ابتدا به صفت دوای ضد احتقان بینی و برانش‌ها کار گرفته می‌شد، اما اکنون به منبع درآمد برای شبکه‌های تولید و قاچاق مخدرات در جهان مبدل شده است.