سر و صداها به خاطر محروم شدن افغانستان از میراث مینیاتور

‌هنر مینیاتور هفتهٔ گذشته به عنوان میراث ناملموس مشترک کشورهای ایران،‌ ترکیه،‌ آذربایجان و ازبیکستان در سازمان یونسکو ثبت شد.

شماری از فرهنگیان هرات با انتقاد از ثبت هنر مینیاتور به نام چهار کشور دیگر در ادارۀ آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو)،‌ حکومت و مقام‌های فرهنگی افغان را متهم به بی تفاوتی در قبال ثبت آثار فرهنگی و هنری این کشور در لست میراث‌های فرهنگی جهان می‌کنند.

آنان استدلال می‌کنند که ادامۀ بی پروایی حکومت در این راستا سبب خواهد شد تا همسایگان افغانستان سایر هنرهای معاصر و کهن این کشور را به نام خود در یونسکو ثبت کنند.

عبدالجلیل توانا و نظری آریانا دو تن از فرهنگیان افغان می‌گویند که وضعیت نابسامان در افغانستان سبب شده تا کشورهای همسایه از این فرصت استفاده کرده و هنرهایی را در سازمان‌های جهانی به نام خود ثبت کنند که مالکیت اصلی آن مربوط افغان‌ها است.

آقای توانا گفت: "هنرهایی مثل خوشنویسی ،‌تذهیب و نگارگری اول ثبت ملی شود و سپس ثبت یونسکو شود...افغانستان در حالت جنگ و بی خانمانی بسر می‌برد و همسایه‌های ما با استفاده از این موقع هنر مینیاتور را ثبت یونسکو کردند و نام افغانستان را در آن شامل نکردند."

عبدالقویم وزیری، مسوول انجمن حامیان میراث‌های فرهنگی در هرات نیز می‌گوید که فرهنگیان افغان نگرانند که بی تفاوتی حکومت سبب شود تا سایر هنرهای معاصر و کهن افغانستان نیز به نام کشورهای دیگر در لست میراث‌های فرهنگی جهان به ثبت برسد.

آقای وزیری می‌گوید: "ما نگران این استیم که هنرهای دیگر افغانستان چون کاشی، شیشه‌گری و دیگر هنرها که در حالت خوبی به سر نمی‌برند احتمال آن می‌رود که به نام کشورهای همسایه ثبت شود و از دولت افغانستان خواهان پیگیری جدی این موضوع استیم."

اما مقام های فرهنگی افغان می‌گویند که به خاطر ثبت نشدن هنر مینیاتور بنام افغانستان، رسما از اقدام سازمان یونسکو شکایت کرده اند.

صابر مهمند، سخنگوی وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان به صدای امریکا گفت: "یونسکو برای ما یک تعداد فورمه روان کرده بود و تا ماه مارچ ۲۰۲۱ میلادی برای ما وقت داده بودند، اما پیش اینکه ما این فورمه‌ها را پر کنیم و طی مراحل کنیم آنان مینیاتور را به نام دیگر کشورها ثبت کردند که ما بازهم جدی پیگیری کردیم و هر هنری که میراث فرهنگی افغانستان باشد هیچ کشوری نمی‌تواند که آنها را بنام خود ثبت کند."

چند ماه پیش ایران، آلۀ موسیقی دوتار را بنام خود در سازمان یونسکو ثبت کرد که اینکار نیز با اعتراض شماری از هنرمندان و فرهنگیان افغان روبرو شد.

ایران و ترکیه همچنین تلاش کرده بودند تا هنر خوشنویسی و نیز "مثنوی معنوی" مولانا جلال الدین محمد بلخی را به نام خود در سازمان جهانی یونسکو ثبت کنند که با اعتراض فرهنگیان و حکومت افغانستان دنبال شده بود.