مقامات در ایالت آسام در شرق هند، نزدیک به دو میلیون ساکن این ایالت را از یک فهرست نهایی شهروندی هند حذف کرده اند.
اخیرا محکمه عالی ایالت آسام به تمام ساکنان این ایالت دستور داد که برای اثبات شهروندی خود اسناد مرتبط را ارایه کنند. این اقدام برای شناسایی ساکنان قانونی ایالت آسام و بیرون راندن "مهاجران غیرقانونی" از این ایالت انجام شده است.
در فهرست نهایی ساکنان این ایالت، مجموع ۳۱.۱ میلیون نفر شامل شده ولی ۱.۹ میلیون دیگر از این فهرست حذف شده اند. این نگرانی وجود دارد که این افراد در وضعیت "بی‌کشوری" قرار گیرند.
منتقدان گفته اند که این برنامه در ایالت آسام، طرحی برای اخراج میلیون‌ها نفر از اقلیت مسلمان است که بیشتر شان از کشور همسایه بنگلادیش به هند آمده اند.
حداقل یکی از افرادی که نامش از این فهرست حذف شده، در پی اعلام فهرست نهایی خودکشی کرده است. سایره بیگم ۶۰ ساله که در منطقه سونیتپور ایالت آسام زندگی می‌کرد، پس از آنکه دید نامش در فهرست نهایی نیست، خود را داخل یک چاه پرتاب کرد. اگرچه مردم محل او را از چاه بیرون کشیدند، اما به گفته پولیس، این زن بعدتر در بیمارستان جان داد.
ترتیب دادن فهرست شهروندان قانونی در هند، تنها در ایالت آسام انجام شده، اما دولت ملی‌گرای نرندرا مودی در مواردی از نیت خود برای اجرای این برنامه در سراسر هند سخن گفته است.
طرح این برنامه برای اولین بار در سال ۱۹۵۱ ریخته شد، اما ظرف ۶۸ سال اخیر، این فهرست تجدید نشده بود. بررسی "شهروندان قانونی" آسام حدود چهار سال زمان برده است.
حالا سرنوشت آنهایی که از این فهرست بیرون مانده اند، به شکل مشخص معلوم نیست. دولت هند گفته است که افراد بیرون مانده از این فهرست، "شهروندان خارجی" تلقی نخواهند شد.
با این حال، یکی از راه‌های پیش‌روی این افراد، درخواست بررسی مجدد اسنادشان در محکمه‌ای موسوم به "محکمه خارجی" است که باید ظرف ۱۲۰ روز پس از اعلام فهرست نهایی شهروندی صورت گیرد. تصمیم این محکمه باید ظرف شش ماه بعد اعلام شود و در صورتی که درخواست این افراد رد شود، امکان دارد در بازداشتگاه‌های دولتی زندانی شوند.
سازمان عفو بین‌الملل نسبت به چگونگی کارکرد "محکمه خارجی" ابراز نگرانی کرده و از مقامات هند خواسته است که در اقدامات این محکمه از "نهایت شفافیت" کار بگیرند.
سال گذشته، بدنبال نشر نسخۀ ابتدایی فهرست شهروندی در ایالت آسام، که حدود چهار میلیون نفر از آن حذف شده بودند، شمار زیادی از افراد یا فرار کردند و یا هم دست به خودکشی زدند.
