یک گزارش ملل متحد نشان می‌دهد که تنها ۵۰ درصد از قضایای ثبت شدهٔ خشونت علیه زنان در افغانستان به محاکم ابتدایی رسیده است.
این گزارش زیر نام "جستجوی عدالت در جرایم خشونت علیه زنان و دختران" که امروز هفتم دسمبر (۱۷ قوس) نشر شد، عملکرد نظام عدلی افغانستان را برای تامین عدالت به زنان قربانی خشونت، ناموفق خوانده است.
دیبرا لاینز، نماینده ویژه سرمنشی ملل متحد برای افغانستان گفت: "واقعیت آشکار این است که تعداد زیادی از زنان و دختران هنوز نتوانسته اند عدالت را در قبال خشونتی که تجربه می‌کنند دریافت کنند و معافیت از مجازات بسیار زیاد متداول است."
این گزارش عملکرد نظام عدلی و جبران خسارت به قربانیان خشونت را از سپتمبر ۲۰۱۸ تا فبروری ۲۰۲۰ بررسی کرده و گفته است که پیشرفت پاسخ نظام عدلی به قربانیان خشونت محدود بوده است.
در این گزارش آمده است: "در حدود ۴۰ درصد از مرتکبین تمامی قضایای ثبت شده، محکوم شده اند...از هر پنج زن یکی از آن‌ها تصمیم گرفته است که قضیه خود را از مجرای عدلی پیگیری نکند، یا به آنجا شکایت نکند و یا هم بعداً از شکایت خود منصرف گردد."
ملل متحد حکومت افغانستان را در این خصوص ناکام خوانده و گفته است که پیگیری عدلی جرایم خشونت علیه زنان به ویژه ازدواج‌های زیر سن نگران‌کننده است.
این سازمان یافته است که اکثر قربانیان خشونت دست به خودسوزی یا خودکشی زنند، چون از دید ملل متحد، این قربانیان احساس می‌کنند که نظام عدلی نمی‌تواند راه نجات برای آنان را بیابد.
این گزارش از پیچیدگی‌ها در روند رسیدگی به قضایای تجاوز جنسی بر زنان و ادامۀ بازداشت زنان به خاطر "فرار از منزل" نیز یادآوری کرده است.
فیونا فریزر، رییس بخش حقوق بشر ماموریت معاونت ملل متحد برای افغانستان و نماینده کمیشنرعالی ملل متحد برای حقوق بشر در افغانستان گفته است: "بارها، نظام عدلی در عوض کار به نمایندگی از قربانیان، آن‌ها را دوباره قربانی ساخته اند. این روند باید متوقف شود. باید تلاش‌های جدی ادامه یابد تا زنان و دختران بتوانند به عدالت دسترسی پیدا کنند و اطمینان حاصل نمایند که نظام عدلی با احترام به کرامت شان با آن‌ها رفتار می‌کند."
ملل متحد پیشنهاد کرده است که قانون منع خشونت علیه زنان تعدیل شود، تا اختیارات مقامات در تحقیق و تعقیب عدلی قضایای خشونت علیه زنان بیشتر شود.
اما لوی سارنوالی افغانستان از بیشترشدن دسترسی زنان به عدالت خبر داد و گفت که در ۳۴ ولایت سارنوالی‌های اختصاصی رسیدگی به خشونت علیه زنان وجود دارد.
جمشید رسولی، سخنگوی لوی سارنوالی افغانستان امروز به خبرنگاران گفت: "این‌ها در سطح ابتدایی و استیناف استند که فعالیت دارند و به قضایایی که خشونت علیه زن گفته می‌شود، در سطح ولسوالی و سطح مرکز مورد رسیدگی قرار می‌گیرد."
آقای رسولی افزود که در نه ماه سال مالی ۱۳۹۹ خورشیدی به ۲۰۸۸ قضیه خشونت علیه زنان رسیدگی شده است.
پیش از این کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان اعلام کرده بود که در ده ماه سال روان میلادی، سه‌هزار و ۴۷۷ قضیۀ خشونت علیه زنان را ثبت کرده که ۱۶۷ مورد قتل زنان شامل آن است.
