هیات عالیرتبهٔ سازمان ملل متحد در ختم سفر چهار روزه از افغانستان با نشر بیانیهای روز جمعه ۲۰جنوری ( ۳۰ جدی) از مقامات حاکم طالبان خواسته است تا فرمانهای اخیر خود را که حقوق زنان و دختران را محدود میکنند، لغو کنند.
این هیات که شامل امینه محمد معاون منشی عمومی ملل متحد، سیما بحوث رییس اجراییهٔ زنان در ملل متحد و خالد خیاری رییس امور سیاسی و صلح دفتر منشی ملل متحد میشد، جهت ارزیابی وضعیت، تعامل با مقامات حاکم و تأکید برهمبستگی سازمان ملل متحد با مردم افغانستان به این کشور سفر کرده بودند.
در این بیانیه که از طرف دفتر معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) به نشر رسیده آمده است که هیات متذکره در جریان دیدار با مقامات حاکم طالبان در کابل و قندهار مستقیماً نگرانیهای خود را در مورد منع کار زنان در موسسات غیردولتی ملی و بین المللی ابراز داشته و گفته است که این اقدام کار موسسات متعددی را که به میلیونها افغان آسیبپذیر کمک میکنند، تضعیف کرده است.
طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان، به طور روز افزون محدودیتهای سختگیرانه را بر زنان و دختران در سراسر افغانستان وضع و آنان را نه تنها از کار در دفاتر دولتی و سازمانهای غیرحکومتی، بلکه از رفتن به مکتب و پوهنتون نیز منع کرده اند. طالبان فقط دختران را تا صنف ششم اجازه رفتن به مکتب میدهند.
علاوه بر آن، زنان از رفتن به پارکهای تفریحی، حمام عمومی و کلپهای ورزشی، نیز منع شده اند.
در بیانیه به نقل از خانم محمد آمده است: " پیام من بسیار واضح بود. در حالی که ما از استثناهای مهم ایجاد شده برای کار زنان استقبال میکنیم، ولی این محدودیت ها زنان و دختران افغان را در خانه های خویش محبوس میکند، حقوق آنها را نقض می کند و جوامع را از خدماتشان محروم می کند".
خانم محمد در بیانیه افزوده است: "آرزوی همه ما یک افغانستان مرفه است که با خود و همسایگان خود در صلح و در یک مسیر توسعه پایدار باشد. ولی در حال حاضر، افغانستان در میان یک حالت بحران انسانی وحشتناک و یکی از آسیب پذیرترین کشورهای روی زمین در برابر تغییرات اقلیمی خود را در حال منزوی کردن است. ما باید برای پر کردن این خلا هر کاری را که در توان داریم انجام دهیم."
در جریان این سفر خانم محمد و خانم باهوس با جوامع آسیب دیده، کارکنان بشردوستانه، جامعه مدنی و دیگر دست اندرکاران کلیدی در کابل، قندهار و هرات نیز ملاقات کردند.
در بیانیه به نقل از خانم باهوس آمده است: "ما شاهد استقامت فوق العاده ای بودیم. زنان افغان از شجاعت و ایستادگی در برابر حذف شدن خویش از حضور در اجتماع هیچ شکی برای ما باقی نگذاشتند. آنها به دفاع و مبارزه برای حقوق خود ادامه خواهند داد و ما مسولیت داریم در انجام این کار از آنها حمایت کنیم."
او افزوده است: " آنچه در افغانستان اتفاق میافتد، یک بحران شدید حقوق زنان و زنگ خطری برای جامعه جهانی است. این نشان می دهد که چند دهه پیشرفت در زمینه حقوق زنان چقدر سریع می تواند در عرض چند روز معکوس شود. زنان سازمان ملل در کنار همه زنان و دختران افغان می ایستد و به تقویت صدای آنها برای بازپس گیری همه حقوق خود ادامه خواهد داد."
در بیانیه آمده است که سازمان ملل متحد و شرکای آن، از جمله سازمان های غیردولتی ملی و بین المللی، به بیش از ۲۵ میلیون افغانی که به کمکهای بشردوستانه وابسته هستند، کمک میکنند تا زنده بمانند و فرامین اخیر طالبان مبنی بر ممنوعیت کار زنان برای سازمان های غیردولتی بسیاری از شرکا را مجبور به توقف فعالیتهایشان کرده است، اما با آن هم ملل متحد متعهد به ماندن و ارایه کمکها است.
یوناما گفته است که معافیتهای اخیرطالبان فضا را برای کمکهای بشردوستانه و ادامهٔ فعالیتها، و در برخی موارد برای ازسر گیری کمکها، باز میکند، اما این امر تنها محدود به چند سکتور میشود.
موسسۀ بینالمللی پاملرنه، کمیتهٔ بین المللی نجات و سازمان حفاظت از کودکان با نشر اعلامیهای در اوایل هفتهٔ جاری گفتند که تضمینهایی را از سوی مقامات طالبان مبنی فعالیت کارمندان صحی زن، دریافت کرده اند.
خانم محمد گفت: "ارایه مؤثر کمکهای بشردوستانه مبتنی بر اصولی است که مستلزم دسترسی کامل، ایمن و بدون مانع برای همه امدادگران از جمله زنان است."
این هیات با رهبری سازمان همکاری اسلامی، بانک توسعه اسلامی، گروه های زنان افغان در انقره و اسلام آباد و گروهی از سفرا و نمایندههای خاص برای افغانستان مستقر در دوحه نیز دیدار و گفتگو کرده اند.