گزارشگران بدون مرز امروز چهارم فبروری (۱۵ دلو) گزارش داد که مامورین استخباراتی و امنیتی گروه طالبان پس از تسلط بر افغانستان، حد اقل ۵۰ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای را بازداشت کرده اند.
این نهاد حامی خبرنگاران گفته است که این خبرنگاران گاه با خشونت نیز مواجه شده اند.
بر اساس گزارش گزاشگران بدون مرز، در دو ماه گذشته تهدید، احضار و بازداشت "خودسرانه‌‌ٔ" خبرنگاران در افغانستان افزایش یافته است.
گزارشگران بدون مرز گفته است: "دخالت و تهدید‌های استخبارات و وزارت امر به معروف و نهی از منکر مغایر با قانون رسانه‌های همگانی است و آن را نکوهش می‌کنیم."
گزارشگران بدون مرز نگاشته است که مسوولان ادارهٔ استخبارات طالبان که به شکل مستقیم زیر نظارت رییس الوزرای طالبان قرار دارد، مانند جواد سارگر که مسوول رسیدگی به قضایای رسانه‌ها است، خبرنگاران و مسوولان رسانه‌ها را مستقیماً تهدید می‌کند و با آنان دستور می‌دهد که کدام خبرها باید نشر شود و کی‌ها باید دعوت نشوند.
در این گزارش به نقل از رضا معینی مسوول دفتر ایران و افغانستان گزارشگران بدون مرز آمده که گفته است: " خبرنگاران باید بتوانند آزادانه و بدون ترس از بازداشت و شکنجه به کار خود ادامه دهند. این تهدیدها غیرقانونی و ناقض قانون رسانه‌های همگانی است. افزودن فشار بیشتر بر خبرنگاران محدود کردن آزادی اطلاع رسانی است."
این در حالی است که وزارت امر به معروف و نهی از منکر، جلب و جذب و سمع شکایات گروه طالبان در ماه سپتمبر و پس از آن یک سلسله مقررات جدید نشراتی را برای رسانه‌های تصویری افغانستان اعلام کرد.
بر اساس این مقررات، رسانه‌های تلویزیونی نباید فلم‌هایی را نشر کنند که "خلاف اصول شرعی و ارزش‌های افغانی" بوده و نیز نشر فلم‌های داخلی و خارجی که در آن "فرهنگ و عنعنات بیگانگان" بازتاب یافته و سبب "بد اخلاقی" در اجتماع می‌شود، منع قرار داده شده است.
طالبان همچنین دستور داده اند که برنامه‌های "طنزی و تفریحی" تلویزیون‌ها نباید به گونه‌ای تهیه شود که در آن به کسی "تحقیر و اهانت" شده باشد. همچنین نشر سریال‌هایی که در آن به "شعایر دینی یا کرامت انسانی" اهانت شده باشد، منع شده است.
وزارت امر به معروف و نهی از منکر، جلب و جذب و سمع شکایات گروه طالبان از تلویزیون‌ها خواسته است تا فلم‌ها و ویدیوهایی را نشر نکنند که در آن "عورت" مردان هویدا باشد. اما در مورد "عورت" وضاحت داده نشده است.
گزارشگران بدون مرز گفته است که به تاریخ ۲۵ قوس و اول جدی ۱۴۰۰ وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، مدیران شبکه‌های تلویزیونی آریانا نیوز، طلوع ، شمشاد و شبکه یک را فراخواند و "هیاتی از آن وزارت خانه و وزارت امر به معروف و نهی از منکر و استخبارات از آن‌ها خواهان اجرای کامل مقرره روز نخست قوس وزارت امر به معروف و نهی از منکر شدند. فزون بر این از مواردی خارج از مقرره مذکور از جمله چگونگی دعوت از تحلیل‌گران و خبرنگاران منتقد نیز تذکر و رهنمود داده شد".
این نهاد حامی خبرنگاران می‌گوید که این مقرره و این دستورعمل‌ها همه مغایر با قانون رسانه‌های همگانی مصوب حمل ۱۳۹۳ است.
در پاسخ به پرسش گزارشگران بدون مرز ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان گفته است: "قانون رسانه‌ٔ دولت قبل همچنان قابل اجرا است و مشکلی وجود ندارد. کمیسیون تخلفات رسانه‌ای به زودی تشکیل می‌شود، همه مسایل مربوط به خبرنگاران در آن حل می شود. مانعی برای کارمندان زن در رسانه ها وجود ندارد. هر خبرنگاری می‌تواند از فعالیت های غیرقانونی همه مسوولان گزارش دهد. هیچ نهاد و وزارتخانه‌ای نمی‌تواند در کار خبرنگاران دخالت کند و کار بالای فعال شدن کمیسیون دسترسی به اطلاعات در چوکات وزارت جریان دارد."
پیش از این، سازمان عفو بین‌الملل گفته بود که محدود کردن دسترسی به اطلاعات و سرکوب رسانه‌های آزاد توسط طالبان یک "حملۀ آشکار" بر خبرنگاران در این کشور است.
این سازمان نقش رسانه‌های افغانستان در امر اطلاع‌رسانی را مهم عنوان کرده و تاکید کرده که کارمندان رسانه‌ها و خبرنگان در این کشور ، باید آزادانه کار کنند و از آنان محافظت شود.
پیش از این، نمایندهٔ ویژه امریکا در امور زنان و دختران افغان و حقوق بشر افغانستان نیز به اعمال محدویت‌ها بر رسانه‌ها و خبرنگاران توسط طالبان واکنش نشان داده و گفته است که باید به آنان اجازه داده شود تا آنان آزادنه و بدون هراس به فعالیت شان ادامه دهند.
رینا امیری به تاریخ ۲۹ جنوری (نهم دلو) در صفحۀ تویترش نگاشته است که مقام‌های طالبان برخوردی را که با خبرنگاران بین‌المللی دارند، باید با خبرنگاران افغان نیز داشته باشند.
خانم امیری افزوده است که این اقدام نشان‌دهندۀ آن خواهد بود که طالبان از پاسخگویی به مردم افغانستان نمی‌هراسند.
او "مطبوعات آزاد" در افغانستان را یکی از دستاوردهای ۲۰ سال گذشته عنوان کرده و خطاب به طالبان گفته است"اجازه دهید تا خبرنگاران افغان آزادانه و بدون ترس به کار شان ادامه دهند."
بر اساس این گزارش، افغانستان در میان ۱۸۰ کشور از رهگذر آزادی رسانه‌ها در ردهٔ ۱۲۲ام قرار دارد.
حامیان حقوق بشر و گروه های حمایت از رسانه‌ها گفته اند که پس از مسلط شدن مجدد طالبان بر افغانستان، این گروه فعالان حقوق بشر و کارمندان رسانه های آزاد را مورد آزار و اذیت قرار داده و در برخی اوقات آنان را توقیف و مورد لت و کوب قرار داده است.
