بارک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده، در دورۀ اول کمپاین انتخاباتی اش در سال ۲۰۰۸ میلادی که در آن زمان سناتور بود، استدلال می کرد که به دلیل مداخلۀ امریکا در عراق، در جنگ افغانستان غفلت صورت گرفته است.
در آن زمان، آقای اوباما تعهد کرده بود در صورت که برندۀ انتخابات ریاست جمهوری شود، مبارزه بر ضد القاعده و گروه طالبان در اولویت کاری اش قرار خواهد گرفت.
هشت سال بعد، پس از انکه یک صد هزار سرباز امریکایی به افغانستان اعزام شد و به تعقیب آن شمار آنان به کمتر از ده هزار سرباز رسید، حال بحث های اندکی در مورد "برنده شدن" جنگ افغانستان صورت می گیرد.
پالیسی کلنتن و ترمپ در مورد افغانستان
این در حالیست که مبارزۀ حکومت افغانستان در برابر شورشیان طالب همچنان ادامه دارد و حال آقای اوباما می گوید که جانشین وی در مورد حرکت بعدی ایالات متحده در افغانستان تصمیم خواهد گرفت.
اما تا حال هیلری کلنتن، نامزد حزب دموکرات، و دونالد ترمپ، نامزد حزب جمهوری خواه، طرح کلی خود را در مورد افغانستان بیان نکرده اند. در واقع، در یک سال گذشته، نامزدان انتخابات ریاست جمهوری امریکا، به ندرت در مورد جنگ افغانستان حرف زده اند.
با وجودیکه شماری قوای امریکایی به طور قابل ملاحظه ای در افغانستان کاهش یافته است، ایالات متحده هنوز هم در مسایل این کشور جنگ زده، به صورت عمیق دخیل است.
اوباما خواهان ۳.۴۵ میلیارد دالر شده تا قوای امنیتی افغانستان در سال ۲۰۱۷ میلادی، کمک شود و برای جانشین خود سفارش کرده تا تمویل قوای امنیتی افغان را تا سال ۲۰۲۰ ادامه دهد. در عین حال، مشورۀ نظامیان ایالات متحده برای قوای افغان همچنان ادامه دارد و طیاره های جنگی امریکا، قوای زمینی افغان را در میدان نبرد کمک می کند.
خانم کلنتن گفته است که از کاهش قوای امریکایی که توسط اوباما صورت گرفته است، حمایت می کند، اما در صورت که برندۀ انتخابات شود، طرح اندکی برای افغانستان ارایه کرده است.
در جریان سخنرانی نوامبر سال گذشته که تمرکزش مبارزه بر ضد گروه دولت اسلامی یا داعش بود، خانم کلنتن گفت که حکومت افغانستان باید مسولیت های بیشتر امنیتی را بر عهده بگیرد.
خانم کلنتن گفت: " اگر چیزی را از جنگ ۱۵ ساله در عراق و افغانستان آموخته باشیم، این است که قوای محلی آن ملت ها باید امنیت جوامع خود را تامین کنند. از آنان حمایت می کنیم و باید حمایت کنیم، اما نمی توانیم جاگزین آنان شویم."
زمانی که خانم کلنتن، نامزدی حزب اش را پذیرفت، جنگ افغانستان در سخنرانی اش، مطرح نگردید. علاوه بر آن، ویب سایت انتخاباتی خانم کلنتن که در آن طرح های مشخص برای مسایل مختلف گنجانیده شده است، موضوع افغانستان در آن ذکر نشده است.
ترمپ تا اندازۀ زیاد موقف واضح در افغانستان دارد و زمانی هم خواهان خروج کامل قوای امریکایی از آن کشور شده بود. در جنوری ۲۰۱۳، ترمپ در صفحۀ تویتر خود نوشت که قوای امریکایی باید به صورت فوری از افغانستان بیرون شود.
در اکتوبر سال گذشته، ترمپ در مصاحبه ای با تلویزیون سی ان ان گفت که جنگ افغانستان یک اشتباه بود و ترس از این دارد که ایالات متحده در افغانستان گیر ماند.
" آیا آنان تا دو صد سال بعدی در آنجا باقی خواهند ماند؟ " آقای ترمپ با مطرح کردن این سوال افزود که"دخالت ما در آنجا در همان وهلۀ اول اشتباه وحشتناک بود. متفکرین بسیار هوشیار داشیم که نمی دانستند چه کاری را انجام می دهند و این یک هرج و مرج است."
اما بعد تر در همان ماه، ترمپ به تلویزیون سی ان ان گفت که فکر نمی کند که دخالت امریکا در افغانستان یک اشتباه بود، اما تاکید کرد که ایالات متحده نباید خود را درگیر عراق می کرد.
افغانستان بدون توجۀ امریکا، در وضیعت بهتر خواهد بود
جان سی فورتیر، رئیس پروژۀ دموکراسی در مرکز پالیسی دو حزبی، به این باور است که تمرکز در مورد افغانستان بیشتر به بحث های سیاسی ایالات متحده مبنی بر این متکی است که آیا جنگ عراق یک اشتباه بود یا خیر، جنگی که شماری زیادی از قوای امریکایی در آن دخیل بود و این وضیعت، افغانستان را با دشواری مواجه کرد.
آقای فورتیر گفت: " اگر به سال ۲۰۰۸ نظر بی اندازیم، فکر می کنم که نقش قابل ملاحظه ای در افغانستان بازی کردیم، زیرا در آن زمان رئیس جمهور بوش از محبوبیت برخوردار نبود و استدلال دموکرات ها به صورت کل و از رئیس جمهور اوباما به صورت اخص، این بود که جنگ عراق نیز به خوبی پیش نرفته است و نباید در آن جنگ دخیل می شدیم و افغانستان کشوری است که باید قدرت خود را به نمایش می گذاشتیم."
در سال های اخیر، جمهوری خواهان از نحوۀ برخورد اوباما مبنی بر خروج تدریجی قوای امریکایی از افغانستان انتقاد کرده اند، زیرا به باور آنان کاهش قوا از افغانستان به طالبان مفکوره ای را تلقین کرد که واشنگتن در این جنگ تعهد ندارد.
اما مایکل او هانلون، رئیس پالیسی خارجی در انستتیوت تحقیقاتی بروکینگز، به صدای امریکا گفت که حتی منتقدین پالیسی اوباما، پالیسی که جایگزین سیاست اوباما در افغانستان گردد، ارایه نکرده اند.
آقای هانلون گفت: "هیچ کسی از دخالت ایالات متحده در افغانستان که حال نزدیک به ۱۵ سال می گردد، راضی نیست، اما هیچ مفکورۀ بزرگی وجود ندارد که آیا همه قوا از ان کشور بیرون شود و یا آنان تقویت شوند."
آقای هانلون که از ماموریت ایالات متحده در افغانستان حمایت می کند، می گوید که پائین نگهداشتن موضوع افغانستان در مبارزات انتخابات ریاست جمهوری امریکا، در واقع چیزی بد نیست.
آقای هانلون گفت: "منحیث شخص که از ماموریت در افغانستان حمایت می کنم، در واقع خوشحالم که توجه در این مورد صورت نمی گیرد، زیرا مطمئین نیستم که توجه بیشتر، کیفیت بحث ها در این مورد را بهبود کند."
او در ادامه گفت که بحث در مورد افغانستان ممکن سبب آن شود که ماموریت امریکا در آن کشور، خاتمه یابد.
با در نظر داشت ادامۀ تهدید گروه دولت اسلامی یا داعش، جنگ در سوریه و تنش ایالات متحده با روسیه و چین، به باور سیث جونز از مرکز پژوهشی رند کارپوریشن، تمرکز کمتر به منازعۀ افغانستان یک امر طبیعی است، زیرا ایالات متحده در سایر کشور های دخیل است.
کاهش قوای امریکایی در افغانستان
کاهش قوای امریکایی از افغانستان و کاهش تلفات نظامیان ایالات متحده در آن کشور، یکی از دلایلی است که ایالات متحده حال دلچسپی کمتر به افغانستان دارد. از آغاز سال جاری تا حال، فقط هشت تن از قوای امریکایی در افغانستان کشته شده اند.
توماس اچ جانسن، رئیس برنامه مطالعات فرهنگی و منازعه در پوهنتون قوای دریایی ایالات متحده، می گوید که موضوع افغانستان فقط یک یا دو بار در کمپاین انتخاباتی ریاست جمهوری امسال ذکر شده است. جانسن می گوید که ترمپ معلومات اندکی در مورد افغانستان دارد و زمانیکه در یکی از مصاحبه ها از وی در مورد افغانستان سوال شد، در پاسخ گفت که "افغانستان کدام مشکلی نیست، اما پاکستان است."
جانسن همچنین می گوید که کلنتن و تیم اش نیز به صورت واقعی در مورد افغانستان تمرکز نکرده است، زیرا دهشت که توسط تندروان داعش ایجاد شده است، توجه افکار عامه را به خود جلب کرده است. او می گوید که حدود یک سال قبل داعش در افغانستان نیز ظهور کرد و این موضوع ممکن بحث های سیاسی در ایالات متحده را، بار دیگر جلب کند.
رهبران افغانستان هنوز هم نیازمند کمک های خارجی اند
وضیعت امنیتی در افغانستان هنوز هم پر مخاطره است و حکومت آن کشور، ضعیف باقی مانده است. در اوایل امسال، تحلیلگران نظامی امریکا طی گزارشی گفتند که بین ماه های جنوری و می امسال، حکومت افغانستان کنترل و یا نفوذ خود را در پنج در صد قلمرو آن کشور از دست داده است. علاوه بر ان، قوماندان قوای امریکایی مستقر در افغانستان، اخیرا اعلام کرد که تنها در ماه جولای امسال، ۹۰۰ تن از قوای امنیتی افغان کشته شدند.
در ماه جولای، محمد اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان، در نشست وارسا که مقامات ارشد ناتو در آن اشتراک داشتند، شرکت کرد و آینده کشورش را به بحث گرفت. در آن نشست، اعلامیه ای نشر شد که بر اساس آن تعهد دو جانبه برای تامین امنیت و ثبات افغانستان صورت گرفت و کشور های عضو ناتو تعهد کردند که افغانستان تنها گذاشته نخواهند شد.
در آن اعلامیه آمده است که " هدف ما این است که افغانستان هیچگاهی بار دیگر پناهگاه امن برای دهشت افگنان نخواهد بود و این کشور قادر خواهد شد تا امنیت، اداره، اقتصاد و انکشاف اجتماعی خود را حفظ کند."
در آن نشست، رئیس جمهور غنی گفت که افغانستان با کمک جامعه بین المللی به پیش خواهد رفت.
آقای غنی گفت: " با حمایت قاطع شما، برای ایجاد قانون اساسی دموکراتیک و حسابده و دولت موثری که بتواند برای مردم صلح بیاور و آینده را از تهدید دهشت افگنی بیرون کند، ما تلاش های خود را دو برابر خواهیم کرد."
ایالات متحده بخش عمدۀ چنین تلاش ها به شمار می رود، اما با در نظر داشت بحث های اندکی که در جریان کمپاین انتخابات ریاست جمهوری امریکا صورت گرفته است، معلوم نیست که آیندۀ چنین تعهد تا چه زمانی باقی خواهد ماند، صرف نظر از اینکه کلنتن و یا ترمپ برندۀ انتخابات ریاست جمهوری امریکا شود.