رهبران کشور های عضو آسین در ختم نشست شان در ایالت کالیفورنیا، احترام متقابل بر تمامیت ارضی، مساوات و استقلال سیاسی برای تمام کشور ها، اهمیت تشریک شکوفایی، رشد پایدار و فراگیر اقتصادی و پرورش جوانان را برای ادامه حفظ صلح، توسعه و ثبات در جهت منافع متقابل را از اصول کلیدی برای رهنمایی مشارکت بین کشور های عضو آسین را تصریح کردند.
از نکات عمده که اعلامیه نهایی این نشست ذکر شده توافق روی تعهدات مشترک برای یافتن یک راه حل مسالمت آمیز برای مناقشاتی بود که نباید به تهدید و یا استفاده از قوه منجر شود.
درین اعلامیه آمده است که اطمینان از حفظ امنیت و مصئونیت رفت و آمد کشتی ها در بحر به شمول حق عبور از بحر و فضای آن بر اساس قوانین بین المللی و خوداری از نظامی سازی راه های آبی نیز از جمله توافقاتی بود که در نشست رهبران آسین در امریکا صورت گرفت.
درجریان این اجلاس رئیس جمهور باراک اوباما روی مسایل اقتصادی و امنیتی با رهبران این کشورها صحبت کرد. او به رهبران گفت که اداره او کوشیده با توازن مجدد پالیسی خارجی خود، توجه را به سوی آسیا و اقیانوس آرام معطوف دارد.
اوباما گفت یکی از پیام های او طی دو روز نشست رهبران آسین تذکر تعهدات ایالات متحده در برابر شهروندان کشور های جنوب آسیا قوی و دوامدارباقی خواهد ماند.
چهار عضو آسین عضویت شراکت آن سوی اقیانوس آرام یا تی پی پی را به رهبری ایالات متحده به امضا رسانیدند.
رئیس جمهور اوباما به این ارتباط گفت که با پیوستن سنگاپور، ویتنام، مالیزیا و برونی به تی پی پی،این کشور ها خود را مکلف به معیار های بلند کارگری و محیط زیستی ساخته اند.
درین میان تعدادی از معترضان که در بیرون از محل اجلاس اجتماع نموده بودندگفتند که معیارهای تی پی پی به قدرکافی بلند نیست.
لوا ماسومی از کمپاین تجارت شهروندان می گوید که تی پی پی به شرکت ها اجازه میدهد تا فرصت های شغلی را به کشورهای منتقل کنند که در آنجا حفاظت از محیط زیست خیلی ضعیف است، و آنها به این ترتیب کارگارن را استثمار میکنند و اینکار سبب می گردد که در ایالات متحده نیز معاشات و عواید پایین بیاید.
اما اوباما می گوید که این شراکت می تواند فرصت های کاری را در جنوب شرق آسیا بوجود بیاورد. معترضان می گویند که این موافقت نامه به هیچ وجه نمی تواند قناعت آنهارا فراهم کند.
رئیس جمهور باراک اوباما توجه رهبران عضو آسین را سه شنبه در روز دوم اجلاس به مناقشه کشورهای عضو آسین با چین معطوف کرد.
دراین اجلاس علاوه بر بهترساختن روابط تجارتی، ایجاد جبهه واحد در برابر مناقشه آبهای مرزی با چین یکی از اهداف مهم آن بود. با آنکه تمام کشورهای آسین دربرابرمناق‍شه آبهای مرزی با چین نظر همانند ندارند.
رئیس جمهور اوباما خواهان توقف پیشروی بیشتر احیای اراضی شد که اشارۀ به تلاش گسترده بیجینگ بر ادعاهای ملکیت مورد مناقشه از طریق جزیره سازی میباشد.
آقای اوباما همچنان خواهان برگشت حکومت ملکی در تایلند شده گفت که ایالات متحده در کنار مردم جنوب شرق آسیا که برای حاکمیت قانون و بهبود وضعیت حقوق بشر تلاش میکنند، ادامه خواهد داد.
با خطری که مناقشه آب ها با چین روی کاروبار درمنطقه دارد، اشتراک کنندگان در اجلاس تاکید کردند که مخالفت ها باید از طریق مذاکره حل و فصل گردد، نه از طرق نظامی.
پنی پریتزکر، وزیر تجارت ایالات متحده نیز درین اجلاس گفت که امکانات وسیعی برای پیشرفت تجارت درمنطقه وجود دارد.
گزارش: صدای امریکا
برگردان: عبدالواجد عادل