هرآنگاهی که خبرهای از روند صلح افغانستان به گوش رسیده و یا روزنۀ برای تحقق صلح در آن کشور ایجاد شده است، خبری از مرگ یا هم کشته شدن یکی از رهبران گروه طالبان که به گونۀ متمایل به صلح بوده اند، به نشر رسیده است.
گروه طالبان امروز سه شنبه، خبر مرگ ملا حسن رحمانی، والی پیشین رژیم طالبان را در قندهار تایید کرده گفتند که به خاطر ابتلا به بیماری سرطان جان باخته است اما در بارۀ محل و زمان مرگ وی چیزی نگفته اند.
اسماعیل قاسمیار، عضو ارشد شورای عالی صلح افغانستان می گوید که ملاحسن رحمانی از جملۀ آن رهبران طالب بود که به روند صلح و مفاهمه در افغانستان باورمند و علاقمند بود.
آقای قاسمیار به رادیوآشنا گفت که مردم نگران اند تا مبادا باز هم حلقات ادارۀ استخبارات پاکستان بازی دیگری را به راه بیاندازند.
این عضو ارشد شورای عالی صلح می گوید" من گفته ام که اینبار پاکستان اراده و نیت دارد تا در آوردن صلح و ثبات در افغانستان همکاری کند. اما هر باری که گامی مثبتی در راستای صلح برداشته می شود، رویداد و حادثۀ رخ می دهد که دو گام ما را به عقب می راند."
مرگ طبیعی یا عمدی
اینکه مرگ رحمانی عمدی بوده یا طبیعی صحبت های ضد و نقیضی به گوش می خورد.
حاجی آغا لالی دستگیری، عضو شورای ولایتی قندهار و مشاور امور قبایل رئیس جمهور غنی در بارۀ مرگ طبیعی ملاحسن رحمانی ابراز شک و تردید می کند.آقای دستگیری خبر مرگ ملاحسن را به خاطر بیماری سرطان "بی اساس" می خواند.
مشاور امور قبایل رئیس جمهور غنی به رادیوآشنا گفت "بسیاری از رهبران طالبان در این اواخر به گونۀ مرموزی مرده اند. فکر می کنم شکار دسیسۀ شده باشد چرا که از طرفداران صلح در افغانستان بود."
اما وحید مژده تحلیلگر مسایل سیاسی در افغانستان، "کشته شدن" ملاحسن را رد کرده می گوید که هفت ماه پیش خبر ابتلای این رهبر ارشد طالبان به بیماری جگر به نشر رسیده بود و خانوادۀ وی هم در ارتباطاتی که با حلقات طالبان در کابل دارند، هیچگونه عکس العملی در رابطه نشان ندادند.
این تحلیلگر مسایل سیاسی می گوید با از بین رفتن ملاحسن رحمانی، پاکستان بیشترین زیان را می کند لذا اینکه ادارۀ استخباراتی پاکستان دست به کشتن آقای رحمانی زده باشد، بعید به نظر می رسد.
نفع یا زیان پاکستان
آقای مژده می گوید"در این بازی پاکستان با مشکل مواجه می گردد. {پاکستان} در گذشته ملا رحمانی را وادار کرده و او را به ارومپچی و اسلام آباد آوردند اما اکنون باید در تلاش یک نفر دیگر باشند تا به نمایندگی از طالبان در مذاکرات صلح شرکت کند."
این تحلیلگر سیاسی می گوید طوری به نظر می رسد که یکبار دیگر جامعۀ جهانی تصمیم دارد عنان صلح افغانستان را به دست پاکستان دهند.
آقای مژده می گوید با اظهارات که از مقامات نظامی امریکایی مانند جنرال کمپبل، فرمانده نیروهای حمایت قاطع در افغانستان، به گوش می خورد، "گفتگوهای چهارجانبه به خاطر ایجاد صلح نبوده بلکه به خاطر ادامۀ جنگ در افغانستان است."
برخی گزارشهای تایید ناشده حاکی است که ملا حسن رحمانی روز دوشنبه در یک شفاخانۀ نظامی در پاکستان درگذشته است. رحمانی پیش از مرگ با ملا اختر محمد منصور رهبر جدید طالبان بیعت کرده بود.
رحمانی ۵۵ ساله که تعلیمات دینی را در مدارس پاکستانی فراگرفته بود، در زمان تهاجم قشون سرخ اتحاد جماهیر شوروی وقت بر افغانستان در صفوف مجاهدین می جنگید.
در سال ۱۹۹۴ ملا حسن رحمانی یکی از پیشگامان تحریک طالبان بود که سپس به صفت والی کندهار گماشته شد و تا دسامبر ۲۰۰۱ که رژیم طالبان سرنگون شد، در این سمت باقی ماند.
این درحالیست که در سومین نشست چهارجانبه میان نمایندگان افغانستان، پاکستان، امریکا و چین روز شنبه (۱۷دلو) در اسلام‌آباد پاکستان، روی نقشه راه که مراحل و گام‌های بعدی روند گفتگوهای صلح را مشخص می‌سازد، توافق صورت گرفت.
