کمبود تشناب‌های عمومی در شهر کابل، یکی از مشکلات جدی شهروندان است، اما نبود فرهنگ استفاده از تشناب و رفع حاجت در فضای باز و مکان‌های عمومی، مشکل جدی تر از آن است.
جمعیت شهر کابل بیش از شش میلیون نفر تخمین زده می‌شود که به گفتۀ مسوولان شاروالی کابل در تمام نواحی این شهر فقط ۳۴ تشناب عمومی برای استفادۀ این جمعیت وجود دارد؛ یعنی برای هر ۱۷۶۴۷۰ نفر یک تشناب عمومی.
بهزاد غیاثی، رئیس تنظیف شاروالی کابل به صدای امریکا گفت که این تشناب‌ها در نقاط مزدحم شهر و برای زنان و مردان ایجاد شده است و شهروندان با پرداخت پنج افغانی، می‌توانند از این تشناب‌ها استفاده کنند.
آقای غیاثی پذیرفت که ۳۴ تشناب عمومی برای جمعیت شش میلیونی شهر کابل، کافی نیست و افزود که شاروالی کابل در بودجه سال مالی ۱۳۹۸پیشنهاد کرده است که چند تشناب جدید در شهر کابل ساخته شود.
رئیس تنظیف شاروالی کابل تاکید کرد که مارکیت‌ها و ساختمان‌های تجارتی نیز باید تشناب عمومی بسازند تا شهروندانی که به این مکان‌ها رفت و آمد می‌کنند، از آن تشناب‌های استفاده کنند.
نبود فرهنگ استفاده از تشناب
افزون بر کمبود تشناب‌های عمومی در شهر، به گفتۀ مسوولان شاروالی کابل و شماری از شهروندان، نبود فرهنگ استفاده از تشناب، مشکل جدی‌تر است.
رئیس تنظیف شاروالی کابل می‌گوید که متاسفانه شماری از شهروندان به دلیل سطح پایین فرهنگ، از تشناب‌های عمومی استفاده نمی‌کنند و در فضای باز و مکان‌های عمومی رفع حاجت می‌کنند.
آقای غیاثی می‌گوید که رفع حاجت در فضای باز و مکان‌های عمومی، "غیر اسلامی و خلاف تمام قوانین شهری" است و نظم شهری را برهم می‌زند.
احسان الله، یکی از شهروندان کابل نیز با اشاره به سطح پایین فرهنگ جامعه می‌گوید که تشناب عمومی وجود دارد، اما مردم از این تشناب‌ها استفاده نمی‌کنند. او می‌گوید به طور نمونه در منطقه شاه دو شمشیره کابل تشناب عمومی وجود دارد، اما بسیاری از مردم بجای اینکه از این تشناب عمومی استفاده کنند در کنار آن، رفع حاجت می‌کنند.
استفاده نکردن از آب و انداختن سنگ و کلوخ در داخل تشناب که باعث تخریب تشناب‌های عمومی می‌شود، از دیگر مشکلاتی است که شهروندان یاد آوری می‌کنند.
اما شمار دیگر از شهروندان، از عدم توجه به نظافت تشناب‌های عمومی شکایت می‌کنند و می‌گویند که به نظافت تشناب‌های عمومی موجود نیز توجه نمی‌شود.
مجتبی امیری، باشنده شهر کابل می‌گوید که "وقتی داخل تشناب‌های عمومی می‌شوی، نه آب پیدا می‌شود و نه کاغذ تشناب".
او می‌گوید اگر شاروالی کابل به نظافت تشناب‌های عمومی توجه نکند، مردم از این تشناب‌ها استفاده نخواهند کرد و در کنار سرک‌ها، دیوارها، جوی‌ها و کنار دیوار دریای کابل، رفع حاجت خواهند کرد.
رفع حاجت در فضای باز و مشکلات صحی
مسئولان وزارت صحت عامه افغانستان می‌گویند که رفع حاجت در فضای باز باعث به وجود آمدن مشکلات صحی زیادی برای شهروندان می‌شود.
وحید مجروح، سخنگوی وزارت صحت عامه به صدای امریکا گفت که رفع حاجت در فضای باز و مکان‌های عمومی محیط زیست را با انواع مکروب‌ها آلوده می‌کند و منجر به انتقال مستقیم بیماری و ایجاد امراض ساری می‌شود.
سخنگوی وزارت صحت عامه می‌گوید که تشناب‌های تنها نه تنها در سطح شهر کابل بلکه در خانه‌ها نیز وجود ندارد و فاضلاب این تشناب‌ها در لایه‌ای از زمین جذب می‌شود که آب آشامیدنی وجود دارد و به همین دلیل شهر کابل، آلوده‌ترین آب را دارد.
او می‌گوید که وزارت صحت عامه بارها در این مورد با نهادهای مسوول، به ویژه شاروالی کابل و اداره ملی حفاظت از محیط زیست، نگرانی‌های خود را مطرح کرده است.
نیاز جدی به آگاهی دهی
مسوولان شاروالی کابل و وزارت صحت عامه افغانستان می‌گویند که برای ترویج فرهنگ استفاده از تشناب‌های عمومی و جلوگیری از رفع حاجت در فضای باز و مکان‌های عمومی، نیاز به آگاهی دهی جدی است.
بهزاد غیاثی، رئیس تنظیف شاروالی کابل می‌گوید که آن اداره برای اینکه مردم را با فرهنگ استفاده از تشناب‌های عمومی آشنا کند تا در فضای باز رفع حاجت نکنند، یک کمپاین خانه به خانه را راه اندازی کرده بود و برای ۳۴ هزار خانواده در ۱۶ ناحیه کابل، آگاهی دهی صورت گرفت.
اما به گفتۀ آقای غیاثی لازم است که رسانه‌ها نیز در این مورد با شاروالی کابل همکاری کنند و برای مردم آگاهی دهی کنند تا دیگر در فضای باز، کنار سرک‌ها و جوی‌ها رفع حاجت نکنند.
آقای غیاثی گفت که همچنین نقش وزارت حج و اوقاف و وزارت معارف در این زمینه برجسته است و آنها از طریق مسجدها و مکتب‌ها می‌توانند به شهروندان در مورد استفاده از تشناب عمومی و رفع حاجت نکردن در مکان‌های عمومی آگاهی دهی کنند.
هرچند ترویج فرهنگ استفادۀ درست از تشناب‌های عمومی و پرهیز از رفع حاجت در فضای باز زمانگیر است، وزارت صحت عامۀ افغانستان در نظر دارد تا سال آینده با راه اندازی کمپاین خانه به خانه تیاترهای خیابانی در این زمینه کار بیشتری انجام دهد.