لینک های دسترسی

Breaking News

احتمال جنگ نیابتی منطقه یی در افغانستان، کارشناسان


ساختمان ویران شدۀ قصر دارالامان در جریان جنگ های داخلی
ساختمان ویران شدۀ قصر دارالامان در جریان جنگ های داخلی
قرار است فقط پس از هشت ماه، آخرین سرباز نیروهای خارجی افغانستان را ترک کند و جنگ ۱۳ ساله در برابر طالبان و سایر شورشیان در آن کشور به پایان برسد.

تحلیل گران هشدار می دهند که اگر همکاری میان همسایگان افغانستان آغاز نگردد، رقابت بین آنان به خاطر اعمال نفوذ در افغانستان می تواند آن کشور را به یک جنگ خونین نیابتی بکشاند.

مشاهد حسین، عضو و رئیس کمیتۀ دفاعی مجلس سنای پاکستان با تذکر از آخرین جنگ نیابتی بین پاکستان و ایران در افغانستان در اواخر دهه ۹۰ میلادی که منجر به بی ثباتی منطقه شد می گوید که پاکستان و ایران باید از تکرار اشتباهات گذشته پرهیز کنند.

آقای حسین به این باور است که در گذشته آن دو کشور تلاش کرد ساحۀ نفوذ خود را گسترش داده و جاه طلبی های آن ایران و پاکستان نیز بیش از حد بزرگ بود.

این سناتور پاکستانی می گوید "اما اکنون زمان تغییر کرده و واقعیت های جدیدی عرض وجود کرده است. مردم با اشتراک در انتخابات افغانستان، برتری رای را بر گلوله نشان دادند."

اما طوری به نظر می رسد که رقابت و رویارویی منافع چهار بازیکن اصلی منطقه - پاکستان، ایران، هند و چین - و همچنین ایالات متحده، رسیدن به یک اجماع قوی و منسجم منطقه یی را در کوتاه مدت؛ دور از احتمال ساخته است.

رفعت حسین، استاد پالیسی عامه در پوهنتون ملی ساینس و فناوری پاکستان نیز خوش بین به نظر نمی رسد.

آقای رفعت به این نظر است که "به عنوان یک کشور همجوار، می خواهید سیاست تان بر اساس اصل عدم مداخله استوار باشد. اما انکشافات در افغانستان، به ویژه نفوذ روز افزون قدرت های رقیب در آن کشور، به شما اجازه تطبیق سیاست عدم مداخله را نمی دهد."

رفعت حسین می گوید که با این حساب "سیاست عدم مداخله در قبال افغانستان یک گزینه مناسب نیست."

تغییر پالیسی پاکستان؟

اما وضعیت در منطقه در حال تغییر است. بسیاری از تغییرات بستگی به تصامیم استراتیژیک رهبری جدید سیاسی در ایران، پاکستان، چین - و پس از انتخابات در هند و افغانستان دارد.

پرسش های اصلی اینست که تا چه اندازه رقیب های دیرینه چون هند و پاکستان، و ایران و ایالات متحده دشمنی و بی اعتمادی گذشته شان را در قبال افغانستان کنار می گذارند.

به باور شماری از مقامات افغان، اسلام آباد با طالبان همدست بوده تا پاکستان سهم خود را در مسیر سیاسی افغانستان حفظ کند.

اما شیری رحمان، سفیر پیشین پاکستان در ایالات متحده می گوید که سیاست پاکستان در قبال کابل در حال تغییر استراتیژیک بوده و اسلام آباد می خواهد سیاست سلطه جویی را کنار گذاشته و در عوض با کابل همکاری کند.

خانم رحمان می گوید "اگر بخواهیم به سیاست پاکستان در قبال افغانستان از یک دوربین جدید نگاه کنیم، سیاست گذشتۀ عمق استراتیژیک کنار گذاشته شده و اکنون هیچ جناحی مورد علاقه برای ما وجود ندارد."

اما به سلسلۀ تداوم رویارویی بین کابل و اسلام آباد، زردشت شمس، اتشه فرهنگی افغانستان در اسلام آباد در مورد دیدگاه سفیر پیشین پاکستان در ایالات متحده اظهار شک و تردید کرده می گوید که در افغانستان از یک سو حکومت مشروع منتخب وجود دارد و از سوی دیگر شورشیان که در این میان "یکی آن باید جناح مورد علاقه باشد."

آقای شمس به این باور است که باید حکومت افغانستان جناح مورد علاقۀ پاکستان باشد، نه دیگران. اما علاوه می کند "هیچ شکی وجود ندارد که جناح مورد علاقه پاکستان در افغانستان کیست."

هر چند تا هنوز نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری و شورا های ولایتی شانزدهم حمل افغانستان اعلام نشده اما دستیابی به صلح در آینده،در ضمن بستگی به فراست سیاسی و توانایی رسیدن به معاملات سیاسی رئیس جمهور آینده افغانستان دارد.

گزارش:شارون بن خبرنگار صدای امریکا
ترجمه: میرویس رحمانی
XS
SM
MD
LG