رهبران ایالات متحده و هند در دو سال گذشته هفت بار با همدیگر ملاقات کردند. حالا به نظر می رسد که سفر صدراعظم هند به ایالات متحده، نماینگر تلاش رهبران دو کشور روی تقویت روابط میان واشنگتن و دهلی جدید در عرصه های مختلف به شمول همکاری های دو جانبه دفاعی، نظامی امنیتی و در نهایت تجارت و سرمایه گذاری میان این دو دموکراسی بزرگ جهان می باشد.
مبارزه بر ضد تغییر اقلیم، همکاری های اقتصادی و تشریک مساعی در مسایل امنیتی به شمول بحث در مورد منع گسترش سلاح های هسته یی از موضوعات عمدۀ مورد بحث رهبران ایالات متحده و هند در جریان ملاقات شان در قصر سفید بود.
پس از ملاقات با نرندرا مودی، صدراعظم هند، بارک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده، در قصر سفید به خبرنگاران گفت که رفاه اقتصادی مردم امریکا و هند، از مسایل عمدۀ مورد بحث او با آقای مودی بود.
آقای اوباما گفت "آوردن رفاه اقتصادی، کاهش فقر مردمان ما، از اولویت های عمده مطرح بحث گفتگو های امروز ما بود. در مورد شماری از مسایل با هم صحبت خواهیم کرد تا چگونه می توان با همدیگر همکاری موثر داشته باشیم و از طریق آن، اشتغالزایی و سرمایه گذاری و تجارت میان دو کشور افزایش یابد."
همکاری های امنیتی از مسایل عمدۀ دیگر بود که آقای اوباما با صدراعظم هند در مورد صحبت کرد.
آقای اوباما گفت "ما در مورد مسایل مهم منطقه یی و امنیتی صحبت کردیم، زیرا هند در مسایل مختلف با ایالات متحده دیدگاه مشترک دارد که شامل دورنمای صلح، دموکراسی و حل منازعه از طریق دیپلوماتیک--نه جنگ می باشد بنا بر این،زمانیکه ما در سطح بین المللی با همدیگر کار می کنیم، نه تنها می توانیم مسایل امنیتی را که به صورت سنتی وجود دارد حل کنیم، بلکه می توانیم مشکلات ناشی از امنیت سایبری را نیز حل کنیم."
تحلیگران چون مایکل کوگلمن، پژوهشگر در مرکز تحقیقاتی ودرو ولسن مستقر در امریکا، در مصاحبۀ با رادیو آشنا صدای امریکا گفت که مسایل امنیتی و دفاعی همیشه در صدر آجندای رهبران دو کشور وجود داشته و در آینده نیز وجود خواهد داشت.
آقای کوگلمن می گوید " فکر می کنیم تمایل روابط میان ایالات متحده و هند همواره روی مسایل امنیتی و دفاعی متمرکز بوده است. ارتباط اقتصادی میان دو کشور در حال شگوفایی بوده و سرمایه گذاری زیادی امریکا در هند صورت گرفته است."
اما آقای کوگلمن می گوید که مناسبات اقتصادی میان دو کشور توام با مناقشات همراه بوده است.
آقای کوگلمن گفت: "در قسمت مسایل اقتصادی، روابط ایالات متحده و هند شاهد مناقشات بوده است، به خصوص چگونگی احساس هند در مورد پالیسی ویزه برای شهروندان هندی و مجازات کارگران هندی در داخل امریکا می گردد."
اما به باور این تحلیلگر امریکایی، در مسایل امنیتی، چنین مناقشه وجود ندارد. ایالات متحده و هند هر دو در مورد فعالیت های دهشت افگنی و خشونت در افغانستان و پاکستان نگران اند؛ به همین شکل دو کشور در مورد اقدامات تحریک آمیز چین در آسیا نگرانی دارند.
بنا بر این، هر دو کشور درک می کنند که در ادامۀ تجارتی در مسایل امنیتی و دفاعی به نفع هر دو کشور است."
نزدیکی امریکا و هند و تاثیر آن بالای پاکستان
در بیش هفت دهه گذشته، روابط میان هند و پاکستان همواره بر خصومت استوار بود. بر عکس، تا اواخر قرن گذشته روابط میان هند و امریکا سرد بود. حال با بهبود و گسترش روابط میان واشنگتن و دهلی جدید، تحلیلگران چون کوگلمن به این باوراند که نزدیک شدن روابط میان ایالات متحده و هند، موجب تضیعف روابط میان امریکا و پاکستان خواهد شد.
کوگلمن می گوید " فکر می کنم که نزدیکی میان ایالات متحده و هند، تضیعف روابط میان ایالات متحده و پاکستان را اجتناب نا پذیر می کند. با آنهم فکر می کنم که ایالات متحده خواهان روابط موثر با پاکستان داشته باشد، اما روابط با پاکستان مثل گذشته استراتیژیک نخواهد بود و دلیل آن بسیار ساده است. هر زمانیکه ایالات متحده جنگ فعال خود را در افغانستان خاتمه بدهد، دیگر به کمک پاکستان نیاز نخواهد داشت با با آن کشور روابط عمیق داشته باشد."
کامران دادخواه، استاد اقتصاد در پوهنتون نورث ایسترن ایالت بوستون امریکا، در مصاحبۀ با رادیو آشنا صدای امریکا گفت که بیلانس تجارت میان دو کشور در کمتر از یک دهۀ گذشته، رشد قابل ملاحظه داشت ، اما در مقایسه با چین، میزان تجارت میان واشنگتن و دهلی جدید هنوز ناچیزی است.
آغاز و رشد بهبود روابط میان امریکا و هند
سردی روابط میان واشنگتن و دهلی جدید در اواخر ریاست جمهوری بیل کلنتن آهسته آهسته بهبود یافت و به باور شماری از کارشناسان، روابط دوستانه دو جانبه میان آقای اوباما و آقای مودی، یکی از دلایل عمدۀ بهبود و گسترش روابط میان دو کشور به شماری می رود.
در سال ۲۰۱۵، زمانیکه رئیس جمهور امریکا به هند سفر کرد، صدراعظم آن کشور بر خلاف تشریفات معمول، به میدان هوایی به استقبال آقای اوباما رفت و به عوض دست پرسی که عرف معمول بود، رئیس جمهور اوباما را به آغوش گرفت. آقای اوباما در جریان کنفرانس مشترک خبری نیز آقای مودی را دوست خطاب کرد.
اما آقای اوباما تا هفت ماه آینده از مقام اش کنار خواهد رفت و ایالات متحده رئیس جمهور جدید خواهد داشت. حالا سوال عمده این است که با تغییر رهبری در ایالات متحده، روابط این کشور با هند بیشتر بهبود خواهد یافت یا خیر؟
تنفی مددن، رئیس پروژۀ هند در مرکز تحقیقی برونکینز مستقر در امریکا، در مصاحبۀ با رادیو آشنا صدای امریکا گفت پیش بینی عملکرد رهبر جدید قصر سفید دشوار است، اما دلایل منطقی وجود دارد تا روابط گرم میان دو کشور همچنان ادامه یابد.
مددن می گوید " به صورت کل سه دلیل عمده وجود دارد تا امریکا روابط گرم با هند داشته باشد. اول با در نظر داشت افزایش قدرت چین و عملکرد نا معلوم آن کشور و در عین زمان،نقش هند در مسایل مختلف جهان است. بنا بر این، منطق استراتیژیک ایجاب می کند تا امریکا، هند را به حیث شریک خود داشته باشد. دوم، منطق اقتصادی است، زیرا هند یک مارکیت بزرگ اقتصادی است که می تواند به اقتصاد امریکا کمک کند. و سوم اررش های دموکراتیک است. امریکا دموکراسی چند مذهبی، چند زبانی و چند فرهنگی است. و هند بر خلاف کشور همسایه خود، در آسیا یک دموکراسی بزرگ است."
خانم مددن می گوید که روی همین دلایل انتظار میرود تا رهبری جدید ایالات متحده در صدد بهبود روابط با هند باشد.
با وجود روابط گرم میان ایالات متحده و هند در عرصه های امنیتی، اقتصادی و مبارزه با تغییر اقلیم، شماری از تحلیلگران مثل کامران داد خواه، استاد اقتصاد در امریکا، می گوید که اختلاف در برخی از مسایل میان این دو کشور وجود دارد.
آقای کامران می گوید که امریکا طالبان را به مثابۀ گروه دهشت افگن تلقی نمی کند و اگر آنان بخشی از حکومت شوند و پاکستان از طالبان حمایت کند، این همه چیز های است که هند به سادگی آنرا تحمل نخواهد کرد.
