مدیر عمومی ادارهٔ امور اتباع و مهاجرین وزارت داخلهٔ ایران گفته است که سر از ماه حمل سال آینده فقط شش گروه شهروندان خارجی می‌توانند در ایران بمانند و به گفتهٔ او، اگر کسی در این شش گروه شامل نباشد "غیرمجاز" تلقی شده و از خدمات بهداشتی، آموزشی، بیمه، معاملات ملکیت وغیره محروم خواهد شد.
نادر یاراحمدی به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) از موج مهاجرت افغانها به ایران خبر داده گفت: "این موج ورود به حدی بود که کنترول آن برای مرزبانان ما نیز سخت شده بود."
این مقام وزارت داخلهٔ ایران گفت که همهٔ افغانها، به شمول کسانیکه در گذشته سرشماری شده بودند، بازشماری شده و به آنان "برگه سرشماری" داده خواهد شد. او هشدار داد که اگر مهاجران افغان این برگه را نداشته باشند "غیرمجاز" تلقی شده و از خدمات آموزشی، صحی و بیمه محروم خواهند شد.
شش گروه افغانها
مدیر عمومی ادارهٔ امور اتباع و مهاجرین وزارت داخلهٔ ایران گفت که پس از سرشماری، مهاجران افغان که می‌توانند در ایران بمانند به شش گروه دسته بندی می‌شوند.
یاراحمدی گفت: "گروه اول کسانی هستند که یکی از زوجین (مرد یا زن) دارای کارت آمایش [کارت اقامت در ایران] بوده و دیگری برگه سرشماری دارد. در گروه دوم کسانی قرار می‌گیرند که یکی از زوجین (مرد یا زن) دارای مدرک آمایش بوده و همسر و فرزندان برگ سرشماری داشته باشند."
در دستهٔ سوم، به گفتهٔ این مقام ایرانی، آن عده افغان‌هایی شامل اند که دارای پاسپورت معتبر، اما ویزهٔ منقضی باشند، مشروط بر اینکه آنان پس از پرداخت جریمه به پولیس ایران، مدتی از ایران خارج شده و پس از دریافت ویزه به آن کشور برگردند.
یاراحمدی افراد دارای کارت شغلی را گروه چهارم شهروندان افغانستان عنوان کرد که به گفتهٔ او، پس از "دریافت مدرک قانونی" به شغل خود در ایران ادامه داده می‌توانند.
به گفتهٔ یاراحمدی، کسانیکه در حکومت پیشین افغانستان،نظامی، کارمند یا مقام دولتی بودند شامل گروه پنجم می‌شوند که پس از تثبیت هویت "جهت تعیین تکلیف به سازمان‌های بین‌المللی" معرفی می‌شوند.
ششمین و آخرین گروه افغانها که می‌توانند در ایران به سر ببرند، کسانی اند که "دارندهٔ برگهٔ سرشماری" بوده و پس از خروج از آن کشور، دریافت پاسپورت معتبر و ویزه می‌توانند حضور شان را در ایران قانونمند سازند.
دانشجویان و دانش‌آموزان افغان
یاراحمدی گفته که آن عده خانواده‌های افغان که فرزندان شان مکتب می‌روند و در شش گروه بالا شامل نمی‌باشند، می‌توانند پس از مراجعه به "دفاتر کفالت" در ایران بمانند. او گفت که این افغانها "به محض اتمام سال تحصیلی فرزندانشان تعیین تکلیف می‌شوند."
مدیر عمومی اتباع و مهاجرین وزارت داخلهٔ ایران گفت که تمام دانش‌آموزان و دانشجویان خارجی سر از سال ۱۴۰۴ تنها با داشتن مدارک قانونی اقامت "پاسپورت و کارت آمایش" می‌توانند به تحصیل ادامه دهند در غیر آن از خدمات آموزشی، صحی و معاملات به شمول کرایه گرفتن املاک محروم خواهند شد.
بر اساس معلومات رسانه‌های دولتی ایران، افغانها۹۰ درصد شهروندان خارجی مقیم این کشور را تشکیل می‌دهند که اکثر آنان بدون داشتن مدارک معتبر سفر و اقامت وارد آن کشور می‌شوند.
ملل متحد گزارش داده است که پس از مسلط شدن طالبان در افغانستان در اگست ۲۰۲۱ کم و بیش هشت میلیون شهروند افغانستان کشورشان را ترک کرده اند که از این تعداد ۸۵ درصد به کشورهای همسایه، عمدتاً ایران رفته اند.
مقام‌های ایرانی ادعا کرده اند که حدود شش میلیون مهاجر افغان در ایران اقامت دارند، اما ارقام کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان نشان می‌دهد که در حال حاضر ۴.۵ میلیون مهاجر افغان با اسناد قانونی مهاجرت، ویزۀ درازمدت اقامت و همچنان فاقد هرگونه اسناد قانونی در ایران زندگی می‌کنند.
این مطلب بر بنیاد مصاحبهٔ خبرگزاری ایسنا با مدیر عمومی اتباع و مهاجرین وزارت داخلهٔ ایران تهیه شده است.
گروه