برای افرادی که دچار قطع عضو شدهاند بازگشت حس واقعی لمس، سرما و گرما درست مانند آنچه در عضو سالم خود حس میکنند، احساسی هیجانانگیز است.
بازگرداندن حسی واقعی به اندامهای مصنوعی افراد معلول کاری است که داکتر سلیمان شکور و تیمش در انستیتیوت تکنالوژی فدرال لوزان در سویس مدتهاست درگیر آن هستند. تمرکز جدید آنها، بازگرداندن حس دما است.
داکتر سلیمان شکور، دانشمند ارشد انجینیری عصب در انستیتیوت پژوهشی لوزان به بخش فارسی صدای امریکا توضیح داد که با قرار دادن الکترودهای حرارتی بر روی انگشتان و بخشی از پوست بازوی باقیمانده افرادی که قطع عضو شدهاند، احساس گرمی یا سردی را به عضو مصنوعی بازمیگردانند.
حسگرها که استفاده از آن نیاز به کاشت یا جراحی ندارد به این افراد کمک میکند تا گرمای دیگران را احساس کنند و این از جنبههای مهم اجتماعی این فنآوری است.
این داکتر افغانتبار که نتایج این پژوهش را در مجله "ساینس" منتشر کرده میگوید: "چیزی که افراد در دست مصنوعی خود احساس میکنند بسیار شبیه به چیزی است که توسط دست سالم خود احساس میکنند."
برای این مطالعه، داکتر شکور و تیمش، دستگاهی موسوم به مینیتچ (Minitouch) ساخته اند که بازخورد حرارتی را انتقال میدهد و به طور خاص برای ترکیب با دستگاههای پوشیدنی مانند پروتز ساخته شده است.
مینیتچ از یک حسگر نازک و پوشیدنی تشکیل شده است که میتواند روی انگشت مصنوعی فرد معلول قرار گیرد.
این حسگر اطلاعات حرارتی در مورد جسم لمس شده را تشخیص میدهد. اگر جسم فلزی باشد، به طور طبیعی گرما یا سرمای بیشتری نسبت به یک جسم پلاستیکی منتقل میکند.
سپس حسگری که با پوست بازوی باقیمانده فرد در تماس است، گرم یا سرد میشود و مشخصات دمای جسمی را که انگشت لمس کرده منتقل میکند.
حدود ۲۷ فرد که اعضای بدن شان قطع شده بود، در آزمایشهای این تیم شرکت کردند و ۱۷ نفر آنها آن را موفقیتآمیز توصیف کردند.
آنها همچنین گزارش دادهاند که توانستهاند بین پلاستیک، شیشه و مس تفاوت قایل شوند.
سلیمان شکور، متولد افغانستان است ولی در کودکی از کابل مهاجرت کرده است. او در سویس ، ایتالیا و امریکا تحصیل کرده است.
داکتر شکور میگوید انجینیران در افغانستان از امکانات کافی برای ایجاد فنآوریهایی از این دست برخوردار نیستند.
او افزود: "امیدواریم بتوانیم این فنآوری را به صورتی آسان، ساده و ارزان تهیه کنیم و آن را در اختیار همه افرادی که به آن نیاز دارند در افغانستان و دیگر کشورهای دنیا قرار دهیم."
سلیمان شکور میگوید قصد دارند این فنآوری را در مقیاس بزرگتر به آزمایش بگذارند و سپس برای دریافت مجوزهای بینالمللی تقاضا دهند.