باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده امریکا و رجب طیب اردغان صدر اعظم ترکیه مصمم اند که یکجا با هم بر ضد تندروان گروه دولت اسلامی یا داعش در سوریه مبارزه کنند.
شماری از تحلیلگران می گویند که در این "قمار بزرگ" اهداف آنان در برخی زمینه ها همسان و در برخی هم تفاوت بسیار فاحش دارد. عمده ترین مشکل، نحوۀ رسیدگی به جنگجویان کرد است که بر ضد داعش در سوریه می رزمند.
اردغان می خواهد که بر ضد تندروان گروه دولت اسلامی در داخل خاک خود مبارزه کند که آزادانه از مرز ترکیه با سوریه تردد دارند. اما بزرگترین اولویت وی رانده از سیاست های داخلی ترکیه است که همانا کوتاه کردن قدرت روز افزون کردها در مرزهای جنوبی ترکیه می باشد.
انقره نگران است که دستآوردهای کردها در عراق و سوریه با افزایش بخشیدن روحیۀ داشتن کشور مستقل کردی، مایۀ احیای شورشگری کردها در ترکیه نیز شود.
تا این دم، ارغان با استفاده از حملات هوایی بر مواضع داعش در سوریه، شورشیان حزب کارگران کردستان را در شمال عراق نیز هدف قرار داده است. به تاریخ ۲۷ جولای واحدهای پاسبان مردم کرد، ملیشه های عمدۀ کرد در سوریه، ادعا کردند که هدف آتش توپخانۀ نیروهای ترکیه قرار گرفته اند.
خبرگزاری اسوشتیدپرس از قول یک مقام ترکی نقل کرد که نیروهای ترکی در آن رویداد فقط به تبادل آتش پرداخته و هیچگونه اقدام نظامی بر مواضع واحدهای پاسبان مردم کرد مد نظر نبوده است.
ماه گذشته واشنگتن و انقره برای عملیات مشترک بر ضد داعش توافق کردند، از آن زمان طیاره های جنگی ترکیه پایگاه های حزب کارگران کردستان را در عراق و نیروهای کرد را در جنوبشرق ترکیه، تقریباً روزمره هدف حملات قرار داده است.
نیروهای امریکایی به پایگاه هوایی انجرلیک ترکیه در نزدیکی مرز آن کشور با سوریه دسترسی دارند. همچنان سربازان ترکی با استفاده از این پایگاه حملات هوایی را بر ضد جنگجویان گروه دولت اسلامی انجام می دهند.
کردها در محور همکاری
اما زیان ایالات متحده در این میان بزرگتر بوده می تواند. موثرترین متحد واشنگتن و نیروی توانمند پیاده بر ضد داعش در سوریه، جنگجویان کردی اند. هرچند انقره به زبان تعهد کرده است که جنگجویان کرد را هدف قرار نخواهد داد، در عمل چنین نبوده است.
ستیفن تنکل، استاد در پوهنتون امریکایی می گوید که به همگان آشکار است که ترکیه به آن اندازه که مشتاق سرکوب کردها است، به جنگ بر ضد داعش علاقمند نمی باشد. این تحلیلگر امریکایی می گوید که کشاندن پای ترکیه به جنگ بر ضد داعش، نظر به هزینۀ آن اقدام مثبتی است.
کردها با جمعیت ۲۵ میلیون نفر در ترکیه، سوریه، عراق، ایران و ارمنستان که از دیرباز در تلاش داشتن سرزمین مستقل اند، از آغاز جنگ داخلی در سوریه دستآوردهای غیرمنتظره داشته و ساحاتی را که قلمرو خویش می پندارند از نفوذ عناصر داعش محفوظ نگهداشته اند.
جنگجویان کرد به کمک حملات هوایی ائتلاف به رهبری ایالات متحده توانستند پس از نبرد طولانی در ماه جنوری، تندروان را از شهر کوبانی سوریه بیرون برانند. در ماه جون، کردها موفق به بیرون راندن جنگجویان گروه دولت اسلامی از شهرک تل ابیض شدند.
تا دو سال پیش نیز کردها از پایگاه های شان در عراق، درگیر جنگ با ترکیه در مرزهای جنوب شرقی آن کشور بودند. این جنگ که برای سه دهه جریان داشت، جان کم ازکم ۳۷ هزار نفر را گرفت تا اینکه در سال ۲۰۱۳ گفتگوهای دو طرف به استقرار صلح انجامید.
پیمان جدید، ایالات متحده را با متحدان کرد اش که بر ضد داعش می رزمند، در موقعیت دشواری قرار می دهد. گزارش شده است که قصر سفید ترکیه را از اقدام نظامی در شمال عراق هشدار داده است، جاییکه کردها مدعی اند که حملات نیروهای ترک سبب تلفات غیرنظامیان شده است.
اما ضد حمله های جنگجویان وابسته به حزب کارگران کردستان بر سربازان ترک، خشونت را میان نیروهای دولتی ترکیه و شورشیان کرد افزایش بخشیده است. کدر موج تازۀ این خشونتها کم از کم ۲۴ نفر در ترکیه کشته شده است که اکثر آنان سربازان اند.
