فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) در گزارش ارزیابی خود، پیشنهاد عربستان سعودی برای میزبانی جام جهانی ۲۰۳۴ را به عنوان "خطر متوسط" برای حقوق بشر دانسته و تاکید کرد که آوردن اصلاحات ممکن است به "زمان و تلاش قابل توجهی" نیاز داشته باشد.
فیفا این ارزیابی را در آستانهٔ کنگره فدراسیون بینالمللی فوتبال در ۱۱ دسمبر نشر کرد، زمانی که رایگیری برای تعیین رسمی میزبانهای جامهای جهانی ۲۰۳۰ و ۲۰۳۴ برگزار خواهد شد.
عربستان سعودی به تنهایی نامزد میزبانی جام جهانی ۲۰۳۴ است. اما مراکش، اسپانیا و پرتگال یک پیشنهاد مشترک را برای میزبانی جام جهانی ۲۰۳۰ ارایه کردهاند. یوروگوای، ارجنتاین و پاراگوای نیز برای میزبانی این مسابقات ابراز آمادگی کردهاند.
اما فیفا هشدار داد که "از نظر حقوق بشر، تعهدات مرتبط با اجرای اقدامات مختلف، به ویژه در برخی عرصهها، میتواند مستلزم تلاش و زمان قابل توجهی باشد" تا اینکه عربستان سعودی بتواند میزبان این مسابقات شود.
فدراسیون بینالمللی فوتبال گفته است که این ارزیابی بر مبنای رتبهبندی خطرات بالا برای پیشنهاد عربستان سعودی است که از پنج امتیاز، ۴.۲ امتیاز دریافت کرده است. این امتیاز بالاتر از مجموع پیشنهادهای ایالات متحده، کانادا و مکسیکو برای میزبانی جام جهانی ۲۰۲۶ است.
فیفا گفته است: "توجه به این نکته از اهمیت برخوردار است که پیشنهاد شامل فرصتهای قابل ملاحظهای برای تاثیر مثبت حقوق بشر است."
فیفا همچنین گفته است که این مسابقات از عامل بالقوه خوبی برخوردار است تا به عنوان محرکی برای اصلاحات جاری و آینده عمل کرده و به نتایج مثبت حقوق بشر برای مردم عربستان سعودی و منطقه کمک کند.
یک جام جهانی زمستانی دیگر
بر خلاف قطر، عربستان سعودی تا حالا چندین استدیوم را برای مسابقاتی که ممکن است در زمستان برگزار شود، نساخته است. گزارش فیفا نشان میدهد که دمای میانگین روزانه ریاض، پایتخت عربستان سعودی، در ماههای جون و جولای بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد است.
پیش از این، مسایل حقوق بشر که در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر مورد بحث قرار گرفت، بار دیگر به مثابهٔ تهدیدی است که ممکن در آستانه مسابقات جام جهانی ۲۰۳۴ به موضوع اصلی تبدیل شود.
گروههای حامی حقوق بشر اعدامهای گسترده در عربستان را برجسته کرده و این کشور را به شکنجه و اعمال محدودیتها بر زنان در جامعهٔ مردسالار آن کشور متهم کردهاند.
بر اساس گزارشها، عربستان سعودی آزادی بیان را به شدت محدود کرده است و برخی افراد به دلیل پستهای انتقادی در رسانههای اجتماعی، به حبسهای طولانی مدت محکوم شدهاند.
عربستان سعودی که میزبان چندین رویداد برجسته ورزشی از جمله فرمول یک و فینال "انجمن تنیس زنان" است، اکثراً به "شستشوی ورزشی" متهم میشود-به این معنا که این کشور با استفاده از ورزش، تلاش میکند تا به خاطر سابقهٔ حقوق بشر خود، افکار عامه را منحرف کند.
عفو بینالملل گفته است: "قسمی که انتظار میرفت، ارزیابی فیفا از پیشنهاد عربستان سعودی برای میزبانی جام جهانی، سفید کردن شگفتانگیزی از سابقه فجیع حقوق بشر این کشور است."
سازمان عفو بینالملل با اشاره با عملکرد عربستان سعودی در عرصههای مختلف گفته است:"هیچ تعهد معناداری وجود ندارد که از استثمار کارگران، اخراج ساکنان یا دستگیری فعالان جلوگیری کند."
این سازمان نسبت به تصمیم احتمالی فیفا هشدار داد و گفته است: "با نادیده گرفتن شواهد روشن از خطرات شدید حقوق بشر، فیفا احتمالاً مسوولیت زیادی را در قبال تخطیها و سواستفادههایی که در دههٔ آینده رخ خواهد داد، بر عهده خواهد داشت."
عفو بینالملل گفته است که آوردن اصلاحات اساسی حقوق بشر در عربستان سعودی مستلزم اقدامات فوری است، در غیر آن، جام جهانی ۲۰۳۴ "با استثمار، تبعیض و سرکوب لکهدار خواهد شد."
فیفا: میزبانی عربستان سعودی برای جام جهانی ۲۰۳۴ 'خطر متوسط' برای حقوق بشر دارد
گروه