فیلیپو گرندی، کمیشنر عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) می‌گوید که در حال حاضر افغانها بزرگترین رقم مهاجران، پناهجویان و بیجا شدگان داخلی را در سطح جهان تشکیل می‌دهند.
آقای گرندی در نشستی زیر نام "افغانستان-یافتن راهی برای پیشرفت" که از سوی مجمع جایزهٔ صلح نوبل در اسلو، پایتخت ناروی، برگزار شده بود، در مورد وضعیت موجود مهاجران، پناهجویان و بیجا شدگان داخلی افغان گفت: "امروز مجموعاََ ۶.۵ میلیون افغان یا به حیث مهاجر و پناهجو و یا هم آوارهٔ داخلی به سر می‌برند."
این مقامسازمان ملل متحد افزود که از جمله یکصد و سه میلیون انسان که امروز در جهان مجبور به ترک خانه‌های شان می‌شوند، شهروندان افغان بزرگترین رقم مهاجران و پناهجویان در جهان را تشکیل می‌دهند، رقمی که به گفتهٔ گرندی، پس از جنگ جهانی دوم، بی سابقه بوده است.
او افزود که شهروندان افغانستان به دلیل چندین دهه جنگ‌‌های ویرانگر، خشونت، حکومتداری بد، فقر و تاثیرات آب و هوای بد مجبور به ترک خانه و دیار شان شده اند.
به گفتهٔ این مقام ارشد ملل متحد، ۴۰ میلیون افغان دیگر که هنوز در افغانستان زندگی می‌کنند و نمی خواهند کشور شان را ترک کنند، نیاز به توجه جامعهٔ بین المللی دارند.
گرندی گفت: "واقعیتی که آنها [افغانها] با آن مواجه اند، قابل توجه است. فقر فراگیر است و نیمی از افغانها مصوونیت غذایی ندارند.'' او تاکید کرد که حقوق زنان و دختران افغان به دلیل "تصامیم بد مردان" به سرعت در این کشور از بین می‌رود.
چگونگی تعامل با طالبان
گرندی در جریان این سخنرانی‌اش سوالی را مطرح کرد که آیا غرب با طالبان تعامل کند یا خیر و اگر بخواهد تعامل کند، چگونه؟
به گفتهٔ این مقام ملل متحد، پس از چندین دهه جنگ و خشونت در افغانستان، تعامل با طالبان برای سیاستمداران غرب مشکل و حساس شده است.
او با اشاره به وضع محدودیت‌های بیشتر طالبان بر زنان و دختران در افغانستان گفت که اعمال مقررات سختگیرانهٔ طالبان ''از لحاظ اخلاقی نفرت انگیز است و از لحاظ منطقی، غیر عملی" است.
با آنهم گرندی گفت: "ما انتخابی دیگر جز تعامل نداریم، زیرا پیامد تعامل نکردن حتا بیشتر ناخوشایند است."
او افزود که اگر تعامل با افغانستان صورت نگیرد، مردم این کشور درد و رنج بشری بیشتری را متقبل خواهند شد و شماری بیشتری مردم مجبور به ترک خانه و دیار شان خواهند شد.
این مقام ملل متحد پرسشی دیگری را مطرح کرد و آن اینکه چگونه با طالبان تعامل کرد؟ او گفت که با در نظر داشت وضعیت پیچیده‌ای که " مملو از از تناقضات وحشتناک" است، پاسخ ساده‌ای در این مورد وجود ندارد.
گرندی گفت که بیش از یک میلیون بیجا شدگان داخلی به خانه‌های شان برگشته اند، اما روزانه صدها شهروند این کشور مجبور به ترک کشورش شان می‌شوند.
این مقام ملل متحد با اشاره به وضع محدودیتی که از سوی طالبان بر کارمندان زن کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان اعمال شده است، گفت که تعامل با طالبان به گونه‌ای صورت بگیرد تا از آوارگی بیشتر مردم جلوگیری شود و راه‌هایی جستجو شود تا درد و رنج افرادیکه قبلاََ از خانه‌های شان بیجا شده اند، تا اندازهٔ کاهش یابد.
گرندی با انتقاد از خروج شتابزدهٔ نیروهای بین المللی به رهبری ایالات متحده در اگست ۲۰۲۱ گفت که پس از مسلط شدن طالبان، سازمانهای بشردوستانه به شمول کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان تصمیم گرفتند در افغانستان باقی بمانند.
به گفتهٔ او، حضور سازمانهای بشردوستانه به شمول ادارات ملل متحد و شرکای آن در ۱۸ ماه گذشته تا اندازه‌ای موجب شده که از بدتر شدن بیشتر وضعیت در این کشور جلوگیری شود، به شمول جلوگیری از خروج بیشتر افغانها از کشور شان.
اعتماد سازی برای برگشت مهاجران
این مقام ارشد ملل متحد همچنین گفت که پس از مسلط شدن طالبان بر افغانستان دو بار به آن کشور سفر کرده و با برخی از مقام‌های طالبان ملاقات کرده که آنان خواهان کمکهای عملی برای بیجا شدگان و در نهایت عودت مهاجرین از سایر کشورها بوده اند.
اما گرندی گفت که برگشت مهاجران بستگی به ایجاد اعتماد از سوی طالبان دارد که آنان با همه شهروندان کشور برخورد یکسان می‌کنند و زنان و دختران از حق کار و تحصیل برخوردار اند.
گرندی گفت: "بدون اعتماد هیچ کسی بر نخواهد گشت، مگر اینکه آنها و خانواده‌های شان احساس مصوونیت کنند. ما به طور دوامدار گفته ایم که اعتماد فقط توسط خود طالبان می‌تواند به میان بیاید. حالا مسوولیت آنان است تا از اقلیت‌ها محافظت کنند و با آنان به طور مساوی برخورد کنند. اطمینان حاصل شود که زنان در امان اند و دختران فرصت رفتن به مکتب را دارند."
او گفت که در جریان سفر‌هایش به افغانستان با شماری از مقام‌های طالبان در کابل و سایر ولایت مقالات کرد و آنان ''بی سر و صدا" گفتند که در این موارد موافق اند. اما پس از آنکه رهبری آنان بر کار زنان و مکاتب دختران مقررات سختگیرانه و محدودیت‌های بیشتر وضع کرد، ''من متقاعد شده ام" که برخی از مقام‌های طالبان از این عملکرد رهبر شان نیز "متعجب و مایوس" شده اند.
گرندی گفت اگر تعامل در افغانستان در زیر حاکمیت طالبان به کمکهای بشردوستانه محدود بماند، وضعیت در این کشور وخیم‌تر خواهد شد، زیرا بسیاری از جوانان امید اندکی نسبت به آیندهٔ شان دارند و بسیاری از افغانها با قبول خطرات جدی تلاش می‌کنند به خارج از کشور شان بروند.
این مقام ملل متحد همچنین گفت ۲۰ سال قبل زمانی که فرصت وجود داشت، جامعه بین المللی ناکام ماند تا افغانها را برای آنچه از دیر مدت زمان خواهان آن بودند، کمک کند: معیشت پایدار، خدمات عملی برای همه، زیربناهای ابتدایی، پولیس و قوه‌ٔ قضاییه با اعتماد، ایجاد یک قرار داد اجتماعی واقعی میان دولت و شهروندان آن.
گرندی گفت که فراهم‌آوری چنین خدمات ''حالا مشکل‌تر" شده است، با آنهم تاکید کرد که با وجود همه مشکلات، جامعهٔ بین المللی فراتر از کمکهای بشری در افغانستان در تعامل باشد.
