برخی افراد گاهگاهی لغزش حافظه داشته، کار جدیدی را یاد نگرفته یا چیزی را فراموش کرده یا هم به یاد نمیآورند که چی را در کجا گذاشتند.
مصروفیت زیاد گاهگاه سبب یادفراموشی میشود، اما اگر این فراموشکاری دوامدار و متکرر باشد، نگران کننده بوده میتواند.
ضعف یا ضیاع حافظه عوامل زیادی دارد که برخی از آن چون وراثت، سن، مشکلات صحی به ویژه تکالیفی که مغز را متاثر میکند قابل پیشگیری نیست،اما شماری از عوامل ضعف حافظه به ویژه آنچه مربوط عادات غذایی و نحوۀ معیشت و زیست میشود، تا حد زیاد قابل پیشگیری است.
تمرین مغز
مانند عضلات، مغز نیز برای بهزیستی و سلامتی خود به تمرین نیاز دارد. به چالش کشیدن مغز و انجام کارهای سخت دماغی، حل معادلات مغلق و تمرکز و تفکر بر مسایل پیچیده، نوعی تمرین مغزی است که سبب بهبود حافظه میشود.
نتایج یک آزمایش نشان داده است که فقط ۱۵ دقیقه تمرین مغزی در روز کم از کم برای پنج روز در هفته سبب بهبود چشمگیر فعالیت مغز میشود.
فعالیت بدنی
فعالیت فزیکی و تمرین بدنی تاثیر مستقیم بر سلامت مغز دارد. یافتههای یک پژوهش جدید نشان داده است که تمرین بدنی خطر ضیاع حافظه و زوال عقل را در سالمندی کاهش داده و از انحطاط مغز جلوگیری میکند.
این پژوهش از پیاده گردی، دوش، کوهنوردی، شنا و رقص به عنوان نمونههای خوب فعالیت بدنی یاد کرده است.
ژرف اندیشی
تعمق و تفکر عمیق سبب بهبود حافظه میشود. یافتههای یک تحقیق در سال ۲۰۱۸ نشان داد که تعمق و ژرف اندیشی سبب بهبود فعالیت و کاهش انحطاط مغز شده و حافظۀ کاری یا موقت و حافظۀ دایمی را تقویت میکند.
خواب کافی
خواب برای تمام فعالیتهای مغزی لازمی است. اختلال برنامۀ طبیعی و منظم خواب، بر اساس یافتههای یک پژوهش، سبب نارسایی های شناختی و حافظه میشود.
مختل شدن خواب، روند طبیعی کارکرد حافظه را برهم میزند. دانشمندان سفارش کرده اند که هر بزرگسال باید شبانه هفت تا نه ساعت بخوابند تا مغز آنان یادداشتها را ایجاد و آن را به گونۀ دایمی حفظ کند.
کاهش مصرف شکر
مصرف فراوان و دوامدار غذاهای حاوی قند، بر بنیاد یافتههای علمی، میتواند در ضعف و ضیاع حافظه از جمله ابتلا به بیماری الزایمر نقش داشته باشد.
دانشمندان همچنان پی برده اند که نوشیدن مقادیر زیاد نوشابههای شیرین، به شمول جوس میوۀ حاوی قند اضافی، منجر به کاهش حجم دماغ میشود و برعکس پرهیز از مصرف زیاد قند، منجر به بهبود عملکرد حافظه میشود.
همچنان در این پژوهش تاکید شده است که افزون بر کاهش مصرف قند، باید کوشش شود که مقدار کالوری روزانۀ غذایی کاهش یابد.
افزایش مصرف کافیین
کافیین از منابعی چون قهوه و چای سبز برای حافظه مفید خوانده شده است. یافتههای یک تحقیق در سال ۲۰۱۴ نشان داده است که افرادید که روزانه ۲۰۰ میلیگرام کافیین مصرف میکنند، از قدرت بیشتر حافظه نسبت به کسانی برخورداراند که کافیین مصرف نمیکنند.
پژوهش دیگری نشان داده است که نوشیدن قهوه در هنگام صبح مغز را قدرتمندتر میکند تا هم زودتر یاداشتها را به خاطر آورده و هم آن را حفظ کند.
چاکلیت سیاه
خوردن چاکلیت سیاه نیز به عنوان تقویت کنندۀ حافظه شناخته شده است. پژوهشی که در سال ۲۰۱۱ انجام شد به نقش کاکاو موجود در چاکلیت سیاه در تقویت حافظه پیبرد.
دانشمندان گفته اند که کسانیکه چاکلیت سیاه مصرف میکنند کارکرد خوب حافظه داشته و نیز کاکاو جریان خون را به مغز بهبود میبخشد.اما تاکید شده است که باید چاکلیت سیاه که طعم تلخ دارد مصرف شود و از خوردن چاکلیت شیرین شده با شکر پرهیز شود.